กระบวนการสร้างครูที่เพลินกับการพัฒนา (๑๐) : ผลลัพธ์ของกระบวนการ Lesson Study (ตอนที่ ๒)
กุญแจสำคัญที่ช่วยให้ปฏิบัติการ Lesson Study สัมฤทธิผล
- เป้าหมายที่ชัดเจนของกระบวนการ LS ทำให้เห็นครูที่ดีในแต่ละหน่วยวิชาชัดเจนขึ้น และสามารถส่งคนเข้าพัฒนาให้ครูเหล่านั้นไปถึงขีดสุดแห่งศักยภาพของตนเองได้อย่างรวดเร็ว
- ความร่วมมือกันทั้งแนวระนาบและแนวดิ่ง ทำให้ครูได้เห็นการทำงานของครูนิเทศ ได้เรียนรู้การทำงานของครูนิเทศ และเป็นการเรียนรู้ร่วมกันในทุกแง่มุม ส่งผลให้เกิดการพัฒนาตนเองอย่างเป็นลำดับขั้น
- การทำงานมีระบบ มีขั้นตอนชัดเจน ทำให้ครูเข้าสู่การทำงานอย่างมีระบบและเป็นขั้นตอน และเป็นการทำงานที่แท้จริง ดังนั้น ทางช่วงชั้นจะเห็นครูตัวจริงของเพลินพัฒนาชัดเจนขึ้น ส่วนครูที่ยังไม่ใช่จะเริ่มพัฒนาตัวเองโดยมีครูนิเทศตามดูแลอย่างใกล้ชิด
- การจัดตารางเวลาที่คู่เรียนรู้ และครูนิเทศสามารถทำกระบวนการ LS ได้อย่างเต็มกระบวนการและทุกขั้นตอน
- การจัดคู่เรียนรู้ในสายวิชา และสายระดับชั้น โดยให้คนแข็งคู่กับคนอ่อน เพื่อเป็นคู่ช่วยเหลือและเรียนรู้ร่วมกัน
- การสื่อสารข้อมูลถึงกันทำให้หัวหน้าทีม หัวหน้าช่วงชั้น และผู้ช่วยหัวหน้าช่วงชั้น เห็นสถานการณ์การเรียนการสอนได้เร็ว และเข้ากู้สถานการณ์ได้ทันท่วงที
ความคืบหน้าของแต่ละหน่วยวิชา
หน่วยวิชา “ภูมิปัญญาภาษาไทย”
ครูคู่เรียนรู้มีเวลาการเตรียมกระบวนการเรียนรู้ที่ชัดเจน มีการร่วมคิดร่วมกันวางแผนอย่างจริงจัง มีการเข้าสังเกตการสอนของกันและกันเพื่อพัฒนาแผนและการสอนของตนเองและทีม และมีการสะท้อนหลังการสอนเพื่อปรับและพัฒนาแผนให้มีคุณภาพยิ่งขึ้นไปเรื่อยๆ และรู้สึกได้ถึงความเป็นทีมของระดับชั้น
หน่วยวิชา “คณิตศาสตร์”
นักเรียนเริ่มสนุกคิดกับโจทย์ที่ท้าทายรวมถึงห้องเรียนในลักษณะเปิดมากขึ้นกว่าในตอนต้นภาคเรียน โดยเฉพาะในระดับชั้น ๑ ที่ทั้งครูและนักเรียนเข้าสู่กระบวนการ Lesson Study และ Open Approach เนื่องจากระดับชั้นนี้เป็นครูใหม่และนักเรียนเพิ่งขึ้นมาจากชั้นอนุบาล ยังไม่เคยผ่านกระบวนการเรียนการสอนในรูปแบบใดมาก่อนทำให้ทั้งครูและเด็กเริ่มกระบวนการนี้ไปพร้อมๆ กัน
หน่วยวิชา “มานุษกับโลก”
ครูรู้สึกว่ามีการช่วยเหลือกัน มีความเป็นทีมมากยิ่งขึ้น แผนและสื่อมีการจัดปรับได้อย่างทันท่วงที มีห้วงเวลาในการวางแผน การเข้าสังเกต และการสรุปหลังการสอนอย่างชัดเจน ทำให้ทุกคนทำงานได้ครบทั้ง ๓ กระบวนการ ทำให้เห็นภาพของตัวเองและเพื่อนในทีมอย่างชัดเจน
ในด้านการสอนมีความเป็น co-teaching มากกว่าเดิม เนื่องจากหน่วยวิชานี้ต้องมีการจัดฐานปฏิบัติการและสังเกตนักเรียนเป็นรายบุคคลทำให้ครูทุกคนในทีม ได้เห็นกระบวนการทั้งหมดในห้องและเห็นกระบวนการเรียนรู้นักเรียนทั้งระดับ และสามารถนำข้อมูลมาจัดปรับการเรียนรู้ของนักเรียนได้อย่างทันท่วงที
หน่วยวิชา “จินตทัศน์”
ครูมีความกล้าที่จะคิดแผนการเรียนรู้ และนำเสนอต่อกลุ่มอย่างมั่นใจมากขึ้น เป็นเหตุให้ความมั่นใจในการจัดกระบวนการเรียนรู้มากยิ่งขึ้น ทั้งนี้เป็นผลมาจากการที่ครูทั้งระดับร่วมกันคิดแผน พัฒนาแผนและเป็นแผนที่มาจากความคิดของตนเองและทีม รวมถึงมีการทดลองสอนร่วมกันก่อนในช่วงก่อนสอน ทำให้เมื่อมีการสะท้อนกลับหลังการสอน ก็กล้าที่จะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และนำผลการสะท้อนไปปรับพัฒนามากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการร่วมกันคิดหาวิธีการที่จะพัฒนานักเรียนร่วมกันอีกด้วย
ประเด็นที่ต้องพัฒนาต่อ
- การฝึกให้ครูสามารถทำการเปิดห้องเรียนด้วยคำถาม สถานการณ์ปัญหา ตามแนวทางของ open approach
- การฝึกให้ครู “อ่าน” วิธีการเรียนรู้ของนักเรียน
- จัดคาบการเรียนรู้จากเพื่อนครูด้วยการสังเกตการณ์สอนของครูเข้าใหม่ให้เหมาะสม เพราะครูกลุ่มนี้ยังไม่ชำนาญในการคิดกระบวนการเรียนรู้ ทำให้ต้องใช้เวลาเตรียมการค่อนข้างมาก
ความเห็น (3)
"ประเด็นที่ต้องพัฒนาต่อ ..... •การฝึกให้ครู “อ่าน” วิธีการเรียนรู้ของนักเรียน... "
มีผลสะท้อนเล็ก ๆ จากศิษย์ถึงครู เพื่ออาจเป็นประโยชน์กับ "ประเด็นที่ต้องพัฒนาต่อ" ค่ะ
ภูมิปัญญาภาษาไทย... สัปดาห์ที่แล้วลูกชายฝึกอ่านภาษาพาที "เพื่อนกัน" 2 ครั้ง (คืนวันศุกร์/วันอาทิตย์) ในคืนวันอาทิตย์ดูท่าทางเหมือนเบื่อ แม่เป็นผู้ถือหนังสือให้(นอนอ่าน) เค้าหันหลังและพูดไปเรื่อยๆ ..แต่ถูกต้องทุกคำค่ะ
...ล่าสุดคืนวันนี้(26/6/54) อ่าน "ไปโรงเรียน" ฝืด..มาก.. เลยให้พักค่ะ
คณิตศาสตร์...พ่อทึ่งมากที่ลูกชายใช้หลักอะไรไม่รู้ไม่สามารถจับต้องได้(ดูเหมือนไสยศาสตร์) ตั้งแต่ชั้น อ.3 สามารถบวกเลขได้ หลักหน่วยได้ผลลัพธ์เร็วมาก หลักสิบ หลักร้อย ได้ผลช้าลงตามลำดับ จนพ่อทดลองให้ หลักล้าน+หลักหน่วย/สิบ สามารถตอบได้ถูกต้อง (แต่ใช้เวลานานจนนึกว่าไม่บวกแล้ว)
มานุษกับโลก...การอ่านตามที่ครูมอบหมาย และรวบยอดความคิดผ่านบันทึก ทำได้ดีผ่านการชี้แนะเล็กน้อย (วิธีเรียนรู้แบบนี้แม่ชอบ)
...คงต้องใช้เวลาในการติดตามเฝ้าดูลูกชายคนนี้ต่อไป ผ่านการเรียนรู้โดยไม่ได้เรียนเสริมภายนอกเลย
ท้ายสุด...ฝากกำลังใจให้ครูหนึ่ง+ครู ชช.1 + ครูทุกท่าน / ขอบคุณเครื่องมือ (LS) ที่จะช่วยสร้างครูและศิษย์ที่มีคุณภาพต่อไปค่ะ
ขอบคุณคุณแม่ลูก2 มากค่ะ ที่เล่าเรื่องการเรียนรู้ของลูกชายมาให้ทราบ เพราะเป็นทั้งประโยชน์ และกำลังใจให้ครูมีประเด็นไปพัฒนางานต่อได้ดีมากเลยค่ะ
รบกวนเขียนมาเล่าให้ฟังอีกนะคะ
:)
ครูใหม่