เครื่องมือนำการเปลี่ยนแปลงของผู้นำพลังบวก (Appreciative Leadership) ตอนที่1

เครื่องมือนำการเปลี่ยนแปลงของผู้นำพลังบวก(Appreciative Leadership)ตอนที่1

วันนี้ผมขอเขียนถึงหน้าที่ของผู้นำที่สำคัญมากประการหนึ่ง คือ การสร้างการเปลี่ยนแปลงหรือนำการเปลี่ยนแปลงในเชิงบวกให้เกิดขึ้นให้ได้ ผู้นำที่ดีและเหมาะสมกับสถานการณ์ในปัจจุบัน (ผมหมายถึงคนที่มีภาวะผู้นำ ไม่ได้หมายถึงผู้จัดการที่ดี) ต้องรู้จักนำลูกน้อง ไปในทิศทางที่ต้องการหรือทำให้เขาเหล่านั้นปรับตัวให้สอดคล้องกับสภาพการแข่งขันในปัจจุบันให้ได้ ทั้งนี้อย่างน้อยที่สุดก็เพื่อความอยู่รอดขององค์กร หรือถ้าดีกว่านั้นก็สามารถเป็นผู้นำ (Market Leader) ในอุตสาหกรรมนั้นๆได้

ผู้นำพลังบวก (AL) จะใช้ สุนทรียสาธก หรือ Appreciative Inquiry (AI) ในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้น ผมขอใช้คำย่อเลยนะครับว่า AI (อ่านว่า เอ ไอ) จากการศึกษา ค้นคว้าและปฎิบัติทดลองใช้ AI มาเป็นเวลาไม่น้อยกว่า 4 ปี ผมพบว่า AI เป็นได้ทั้งแนวคิด เครื่องมือ ทฤษฎี และกระบวนการ ในการสร้างหรือนำการเปลี่ยนแปลงเชิงบวกให้เกิดขึ้นในองค์กรที่ดีที่สุด ทรงพลังที่สุด ยิ่งถ้าหากเราใช้ควบคู่กับ SOAR Analysis เราก็จะได้แผนกลยุทธ์ที่จะนำพาองค์กรไปสู่วิสัยทัศน์เชิงบวกที่ได้ตั้งไว้ หรือผลลัพธ์ที่ได้อย่างน้อยที่สุดซึ่งเป็นรูปธรรมจากการใช้ AI ก็คือ Process Innovation ครับ

AI คือ แนวคิด ที่เชื่อว่าการพัฒนาองค์หรือการสร้างการเปลี่ยนแปลงในองค์กร ต้องเริ่มจากจุดแข็งขององค์กรที่มีอยู่ แล้วนำจุดแข็งนั้นไปพัฒนาหรือขยายผลให้ดียิ่งขึ้นอีก

AI เป็นกระบวนการที่สามารถสร้างการมีส่วนร่วมของทุกคนในองค์กร ให้ร่วมกันค้นหาจุดแข็งที่มีอยู่ (Discovery) หรือสิ่งที่เคยทำแล้วได้ผลเป็นดีที่สุด เป็นกระบวนการในการรวมกันสร้างวิสัยทัศน์จากทุกคนที่มีส่วนได้เสียกับองค์กร(Dream) เป็นกระบวนการที่เปิดโอกาสให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการออกแบบ สร้างกลยุทธ์ แผนงาน โครงการต่างเพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้ (Design) และสุดท้ายเป็นกระบวนการในการสร้างความรับผิดชอบร่วมกันต่อ กลยุทธ์ แผนงาน และโครงการต่างๆ ที่ได้ออกแบบและวางแผนไว้ หรืออีกนัยหนึ่งทุกคนจะต้องรับผิดชอบต่อความสำเร็จขององค์กรด้วยตัวเขาเอง ไม่ใช่ผู้บริหารเพียงกลุ่มเดียว

AI เป็นเครื่องมือของผู้นำพลังบวก ในการสร้างหรือนำการเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้นในตัวของผู้นำเองและผู้ที่อยู่แวดล้อมตัวผู้นำพลังบวก เช่น เพื่อนร่วมงาน หัวหน้า ลูกน้อง และคนในครอบครัว โดยมีเป้าหมายให้ผู้คนเหล่านั้นได้มองเห็น ได้ยอมรับ และได้นำแนวความคิดของการพัฒนาองค์กรหรือการเปลี่ยนแปลงองค์กรเชิงบวกไปปฎิบัติใช้อย่างจริงจังอย่างเป็นรูปธรรม

AI เป็นทฤษฎีในการพัฒนาองค์กรเชิงบวก โดยการสร้างการมีส่วนร่วมและกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ของพนักงานทุกคน ซึ่งจะก่อให้เกิดการสร้างวัฒนธรรมองค์กรเชิงบวกต่อการทำงานของพนักงานทุกคนในองค์กร เพื่อการพัฒนาองค์กรหรือเปลี่ยนแปลงองค์กรเชิงบวก บางองค์กรอาจตั้งเป้าหมายให้เป็น องค์กรนวัตกรรม ก็ได้

ผู้บริหาร นักวิชาการ หลายคนศึกษา AI เพียงผิวเผิน ก็จะบอกว่า “AI เป็นแค่เครื่องในการเก็บข้อมูล ค้นหาข้อมูล เท่านั้น” บางคนไม่เข้าใจเรื่อง AI เลยก็มอง AI เป็นแค่ “การสอนให้คิดบวก” บางคนก็บอกว่า”คิดบวกไม่ได้แก้ปัญหานะ”

ผู้นำพลังบวก (AL) จะใช้ AI ในการพัฒนาหรือการเสริมจุดแข็งไปช่วยแก้ปัญหาที่มีอยู่ให้น้อยลงไป ด้วยการสร้างคำถามนำ ให้ผู้ที่มีส่วนได้เสีย (Stakeholders) ได้คิด ได้ทบทวน ได้สร้างจินตนาการ ได้วางแผนงาน และปฎิบัติตามแผนงานต่างๆ ตามคำถามที่ผู้นำพลังบวกได้สร้างขึ้นและได้ร่วมกันวางแผนไปสู่เป้าหมายที่องค์กรได้ตั้งไว้ร่วมกัน (ส่วนรายละเอียดของทฤษฎี AI ลองติดตามหาอ่านเพิ่มเติมได้จากข้อเขียนของ ดร.ภิญโญ รัตนาพันธ์ นะครับ)

ดร.อัจฉริยะ อุปการกุล

[มะปรางเปรี้ยว]

ต้องขอบคุณอาจารย์ด้วยนะค่ะ ที่มาร่วมแบ่งปันเรื่องราวเกี่ยวกับ AI ค่ะ

หนูกำลังสนใจและพยายามเรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้อยู่พอดีเลยค่ะ

ขอบคณค่ะ

[ดร. อัจฉริยะ อุปการกุล]

@ คุณมะปราง ด้วยความยินดีครับ

[แว่นธรรมทอง]

อยากให้ผู้นำ ทุกองค์กร ศึกษาและอ่านงานของท่านครับ

ผู้นำ สำคัญมากครับ ผมอ่านแล้วอดีตผู้นำผมไม่เป็นอย่างนี้เลย ตามเขาตลอด ไม่มีความคิดเป็นของตนเอง ลอกเลียนแบบ ฯลฯ

ขอบคุณ สำหรับ ความรู็ที่ดี ๆ ครับ