รากมะนาวที่มีต้นแก่รอยข้นมาหาอาหาร
“ดิน เป็นฐานความมั่นคงของการปลูกพืช” เป็นแนวคิดที่คำนึงถึงเสมอ จึงคิดหาวิธีที่จะสามารถปรับปรุงบำรุงดินให้กลับฟื้นคืนสภาพความอุดมสมบูรณ์ รวมทั้งการปรับฟื้นคืนสภาพความสมบูรณ์ของพืช โดย “ฮิวมิก” สารปรับปรุงดินที่ได้จัดทำขึ้นจากถ่านหิน เพื่อช่วยปรับปรุงโครงสร้างดิน เพิ่มความสมบูรณ์ของดินและต้นพืช เร่งการแตกราก ใบอ่อน ช่วยการดูดซึมของปุ๋ย และช่วยปลดปล่อยธาตุอาหารที่อยู่ในดินให้มาใช้ประโยชน์ได้อีก แก้ปัญหาดินโทรม ซึ่ง “ฮิวมิก” ที่กล่าวถึงทำจากถ่านหิน ซึ่งเป็นวัสดุที่เกิดจากการทับถมของซากพืชซากสัตว์ นำไปแปรสภาพด้วยองค์ความรู้ที่ได้รับจากเอกสารวิชาการที่ได้อ่านพบและจดจำมานานจนไม่สามารถอ้างถึงแหล่งความรู้ได้
นายวิโรจน์ ฉิมดี เกษตรกรผู้ปลูกส้มมะนาว บ้านเลขที่ 61 หมู่ที่ 8 ต.นางลือ อ.เมืองชัยนาท จ.ชัยนาท กล่าวว่า ปลูกมะนาวในพื้นที่ 12 ไร่ พบว่ามีค่าใช้จ่ายที่สูงเนื่องจากต้องใช้สารเคมีจำนวนมาก โดยเฉพาะช่วงมะนาวแตกใบอ่อนจะต้องฉีดพ่นสารเคมีทุก 7-8 วัน ประมาณ 4 ครั้ง/เดือน ลงทุนค่าสารเคมีประมาณ 3,600 บาทต่อเดือน ต้นทุนหมดไปพร้อมกับร่างกายที่ทรุดโทรม จำต้องหวนกลับมาคิดถึงภูมิปัญญาชาวบ้านไทย โดยเริ่มจากการปรับปรุงดิน การใช้สารสมุนไพร การผลิตสารปรับสภาพดินใช้เอง การบริหารจัดการที่ดีเหมาะสมกับสถานการณ์ แม้ว่าจะต้องเพิ่มแรงงานในการฉีดพ่นสารสมุนไพร แต่เมื่อคิดถึงต้นทุนแล้วจะลงทุนประมาณ 500 บาท/เดือน ในขณะที่ความถี่ของการฉีดพ่นที่ใกล้เคียงกัน แต่สิ่งที่ได้รับเหนือวัตถุนิยมคือ “สุขภาพที่ดีปลอดภัยจากสารเคมี”
การทำ “ฮิวมิก” ใช้ปรับปรุงดิน
บดถ่านหิน
วิธีทำ “ฮิวมิก” เตรียมวัสดุดังนี้ ถ่านหิน 1 กิโลกรัม และด่างทับทิม 600 กรัม บดถ่านหินให้ละเอียดก่อนผสมด่างทับทิม แล้วเติมน้ำพอท่วม นำไปใส่ภาชนะที่มีขนาดใหญ่พอสมควร เนื่องจากขณะต้มจะเกิดฟองมากซึ่งอาจจะล้นฟุ้งกระจายได้
จะเกิดฟองมากหมั่นคน
นำไปตั้งไฟต้มด้วยไฟปานกลางจนน้ำเดือด เมื่อต้มจนน้ำแห้งแล้วจะได้ผลึกฮิวมิกแข็งเป็นก้อน การต้มนั้นขอให้ผู้ทำระมัดระวังเป็นพิเศษ ต้องเฝ้าอย่าปล่อยทิ้ง เนื่องจากอาจจะเกิดแพลิงไหม้เสียหาย เมื่อได้ผลึกแล้วนำไปผึ่งแดดให้แห้งก่อนนำไปบดบดให้ละเอียดอีกครั้งก่อนนำไปใช้ หรือเก็บไว้ในภาชนะที่แห้งและป้องกันความชื้นได้ จะสามารถเก็บไว้ได้นาน
การใช้ “ฮิวมิก” นำผง “ฮิวมิก” 1 ขีดผสมน้ำสะอาด 1 ลิตรก่อนนำน้ำที่ได้ 20 ซีซีผสมกับน้ำ 20 ลิตร นำไปฉีดพ่นบนผิวดิน หรือปล่อยตามน้ำ 3 เดือนต่อครั้ง
ผลที่ได้รับ จากการทดลองใช้ในพื้นที่ปลูกมะนาวส่วนเก่าที่มีอายุ 5 ปี ลำต้นทรุดโทรมจากการให้ผลผลิตที่มาก จนใบเหลืองเนื่องจากขาดธาตุอาหาร ทั้งที่ได้ใส่ปุ๋ยเคมีตามหลังวิชาการ จึงนำ “ฮิวมิก” ที่ผลิตขึ้นมาทดลองใช้ พบว่ามะนาวฟื้นได้เร็ว ระบบรากที่ทรุดโทรม กลับฟื้นตัวคืนสภาพ สังเกตได้จากปลายรากที่มีสีขาว สามารถดูดซับธาตุอาหารได้ดี ลดต้นทุนจากการใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 16-16-16 ได้ถึงร้อยละ 20 แต่ที่น่าพอใจมากที่สุดคือ ผลผลิตที่ได้รับประมาณต้นละ 4,000 ผลต่อปี ซึ่งถ้าไม่ได้ใช้สาร “ฮิวมิก” จะทำให้สภาพต้นทรุดโทรมยากแก่การฟื้นฟู
นายวีระศักดิ์ อัตถไพศาล เกษตรจังหวัดชัยนาท กล่าวถึงสภาวะของชาวสวนไม้ผลว่า เกษตรกรชาวสวนบางรายปรับตัวไม่ทันจึงรื้อไม้ผลทิ้งเป็นกิจกรรมเป็นนาข้าว ด้วยเห็นว่ามีการประกันราคาที่แน่นอน รวมทั้งไม่มีความยุ่งยากมากนัก เพียงยกโทรศัพท์จ้างแรงงานที่มีอยู่ในท้องถิ่นไปทำกิจกรรมตามที่ต้องการ ตั้งแต่เตรียมดินจนกระทั่งผลผลิตเข้าสู่โรงสี พบว่าต้นทุนการผลิตมีราคาสูงมากไม่คุ้มกับราคาที่ได้รับ การส่งเสริมการใช้สมุนไพรและการพัฒนาองค์ความรู้ภูมิปัญญาชาวบ้านเป็นส่วนหนึ่งที่สำนักงานเกษตรจังหวัดชัยนาทได้ส่งเสริมให้เกษตรกรได้รับรู้อย่างกว้างขวาง เนื่องจากจะสามารถแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นกับเกษตรกรได้อย่างชัดเจน ดังคำที่ว่า “ปัญหาหลายอย่างอาจหมดไปเพียงจัดการกับรากเหง้าของปัญหานั้น” นั่นคือการส่งเสริมให้เกษตรกรได้พัฒนาการใช้ปัจจัยที่มีอยู่ในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์สูงประหยัดสุด เพราะปัญหาต้นทุนการผลิตที่สูงเกิดจากการบริหารจัดการของเกษตรกรส่วนใหญ่พึ่งพาปัจจัยจากภายนอกมากเกินไป
ข้อมูลบางส่วนจาก วารสารเทคโนโลยีชาวบ้าน
น่าสนใจ ไป ลองทำมากๆ ครับ เจ้าฮิวๆ อะไรนั่น
มาชมการทำฮิวมิก
น่าสนใจมากเลยครับ
ได้ประโยชน์มากอีกตะหาก
อยากทราบว่าจะหาชื้อถ่านหินและด่างทับทิมที่ไหนครับช่วยแนะนำด้วยครับ
อยากทราบว่าฮิวมิกนี่สามารถใช้กับข้าวได้มั้ยคะ สารอาหารหรือแร่ธาตุที่ได้จากฮิวมิกคืออะไรคะ
ใช้ในนาข้าวได้ครับ มีผู้นำไปลองใช้แล้วปรับสภาพดินในนาได้ดี แต่จะสิ้นเปลืองมากนะ เนื่องจากว่ามีการปรับปรุงบำรุงดินในนาที่ง่ายกว่า คือการลดการเผาตอซังหลังการเก็บเกี่ยว ใช้น้ำหมักจากหน่อกล้วย หรืออื่นๆ ก็ดีแล้วครับ เพราะเป็นการปรับสภาพดินที่ดีดว่า ประหยัดกว่า ด้วยครับ
ทดลองทำแล้ว
กำลังทดลองใช้ในแปลงทุเรียน..จันทบุรี