ข้าว...ของคนไทย


ข้าว...ข้าว...

          'ข้าวไทย' คือชีวิตคนทั้งโลก วางยุทธศาสตร์เป็นวาระแห่งชาติ

       "ข้าว" เป็นอาหารประจำวันของคนกว่าครึ่งโลก 3 พันกว่าล้านคน ใน กว่า 200 ประเทศทั่วโลก ประเทศที่ปลูกข้าวมีประมาณ 113 ประเทศ ในทุกทวีป ยกเว้นแอนตาร์คติกเพราะเป็นทวีปที่มีแต่น้ำ เอเชียเป็นทวีปหนึ่งที่ปลูกข้าวได้มากที่สุดในโลก ถึงร้อยละ 90 มี จีนและอินเดียเป็น 2 ประเทศ ที่ถือเป็นแหล่งผลิตข้าวที่ใหญ่ที่สุด ผลิตได้มากกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ ของปริมาณข้าวทั้งหมด แต่ส่วนใหญ่จะใช้บริโภคในประเทศ ส่วนประเทศที่ส่งออกข้าวมากที่สุดในโลกนั่นก็คือ ประเทศไทย

ข้าวจึงมิใช่เป็นเพียงอาหารหลักที่สำคัญอย่างยิ่งของประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังเป็นพืชเศรษฐกิจที่ทำรายได้มหาศาลให้กับประเทศ ประชากรไทยกว่าร้อยละ 60 เป็นเกษตรกร ส่วนใหญ่ปลูกข้าวเป็นพืชหลัก ประเทศไทยส่งออกข้าวมากที่สุดในโลกกว่า 5 ล้านตันต่อปี ในปี พ.ศ 2546 ที่ผ่านมา ไทยส่งออกข้าว 7.34 ล้านตัน รองลงมาคือ อินเดีย ส่งออก 4.42 ล้านตัน อันดับ 3 คือสหรัฐอเมริกา ส่งออก 3.84 ล้านตัน และจีน ส่งออก 2.58 ล้านตัน อีกทั้งยังช่วยกอบกู้และพยุงเศรษฐกิจของประเทศในช่วงที่เกิดวิกฤติด้วย

นับว่าเป็นความโชคดีของประชาชนชาวไทยที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ทรงมีสายพระเนตร ที่ยาวไกล ให้ความสำคัญแก่การพัฒนาคุณภาพชีวิตในระยะยาว โดยให้เกษตรกรมีความก้าวหน้าอย่างค่อยเป็นค่อยไป ไม่เคร่ง เครียดกับการเร่งรัดให้ความเจริญโดยเร็ว และสิ่งสำคัญคือทรงช่วยเหลือราษฎรในภาคเกษตรให้สามารถพึ่งตนเองได้

พระองค์ทรงสนพระราชหฤทัยในงานเกษตรกรรมรวมทั้งการวิจัยเรื่องข้าว พยายาม ทำทุกวิถีทางให้เกษตรกรมีข้าวพอกิน เพราะว่าข้าวเป็นอาหารหลักของคนไทย พระองค์ทรงบำบัดทุกข์บำรุงสุข โดยเปรียบเสมือนว่าทุกข์ของชาวนาคือทุกข์ของพระองค์ ดังพระราชดำรัสตอนหนึ่งว่า

"ข้าพเจ้ามีโอกาสได้ศึกษาการทดลองและทำนามาบ้าง และทราบดีว่าการทำนานั้นมีความยากลำบากอยู่มิใช่น้อย จำเป็นจะต้องอาศัยพันธุ์ข้าวที่ดี และต้องใช้วิชาการต่าง ๆ ด้วยจึงจะได้ผลเป็นล่ำเป็นสัน อีกประการหนึ่งที่นานั้นเมื่อสิ้นฤดูทำนาแล้วควรจะปลูกพืช อื่น ๆ บ้าง เพราะจะเพิ่มรายได้อีกไม่ใช่น้อย ทั้งจะช่วยให้ดินร่วน ช่วยเพิ่มปุ๋ยกาก พืช ทำให้ลักษณะเนื้อดินดีขึ้นเหมาะสำหรับจะทำนาในฤดูต่อไป"

พระราชดำรัสเกี่ยวกับข้าวที่สำคัญอีกตอนหนึ่งว่า "ข้าวต้องปลูกเพราะอีก 20 ปี ประชากรอาจจะเป็น 80 ล้านคน ข้าวจะไม่พอ เราต้องซื้อข้าวจากต่างประเทศ เรื่องอะไรประชาชนคนไทยไม่ยอม คนไทยต้องมีข้าว แม้ข้าวจะสู้ข้าวต่างประเทศไม่ได้เราก็ต้องปลูก"

แต่ทว่าในปัจจุบันความสำคัญของข้าวได้ถูกกระแสโลกาภิวัตน์บดบังความสำคัญไป จนกระทั่งคนไทยส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีความรู้และไม่ค่อยให้ความสนใจในเรื่องข้าวเท่าใดนัก ชาวนาไทยมีแนวโน้มที่จะใช้ที่ดินในการเพาะปลูกข้าวน้อยลง โดยภาคอุตสาหกรรมขอซื้อนาไปทำสนามกอล์ฟ บ้านจัดสรร และรีสอร์ตต่าง ๆ รวมทั้งการทิ้งถิ่นฐานไปทำงานในเมืองกันมากขึ้น ภาวะโลก ที่ร้อนขึ้นทำให้เกิดความแห้งแล้ง บวกกับในเรื่องของปัญหาการบริหารจัดการน้ำที่ยังไม่เป็นระบบ ทำให้ผลผลิตข้าวมีปริมาณลดน้อยลง

ดร.ขวัญใจ โกเมศ เลขาธิการ มูลนิธิข้าวไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ กล่าวถึง ข้าวไทย ว่า ข้าวเป็นอาหารหลักของคนไทย เป็นยิ่งกว่าอาหาร เพราะข้าวเป็นส่วนหนึ่งของสังคมเป็นสิ่งที่เชื่อมโยงความสัมพันธ์ของคนในชุมชน จนเกิดเป็นวัฒนธรรมข้าวขึ้น เพราะความเป็นอยู่ วิถีชีวิตของคนไทยมีพื้นฐานอยู่กับข้าว ในสมัยก่อนคนไทยเจอกันจะทักทายกันว่า "กินข้าวหรือยัง" หรือแม้แต่ในปัจจุบัน ไม่ว่าจะออกไปกินอะไรใครถามก็จะบอกว่า "ไปกินข้าว" ทั้ง ๆ ที่ความจริงอาจจะไปกินอย่างอื่นที่ไม่ใช่ข้าว

"บางคนกินข้าวเสร็จก็จะยกมือไหว้ขอบคุณแม่โพสพที่ให้ชีวิตแก่เราที่ให้เรามีข้าวกินเพื่อมีชีวิตอยู่ต่อไป แต่ในปัจจุบันเยาวชนไทยหันไปบริโภคอาหารตะวันตกกันมาก คงลืมไปว่าเมืองไทยปลูกข้าวไม่ใช่ข้าวสาลีที่นำมาทำขนมปัง"

วัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับข้าวมีมากมาย อย่างในภาคอีสาน ก่อนลงมือปักดำและทำนาจะมีพิธีเอาฝุ่นใส่นา พิธีไหว้แม่โพสพและผีตาแฮก พิธีกรรมแฮกไถนา พิธีแฮกดำนา ก่อนตีข้าวจะมีพิธีปลงข้าวเพื่อเคารพแม่โพสพและแม่ธรณี และก่อนที่จะเก็บข้าวขึ้นยุ้งฉางก็ยังมีพิธีกรรมเรียกขวัญข้าวอีกด้วย รวมทั้งมีการร้องเพลงเกี่ยวข้าวเมื่อถึงฤดูกาลเก็บเกี่ยว

ในปี 2547 นี้ องค์การสหประชาชาติได้กำหนดให้เป็นปีข้าวสากล (Internation Year of Rice 2004) ด้วยคำขวัญที่ว่า "Rice is Life" ข้าวคือชีวิต สืบเนื่องมา     จากประชากรโลกมีจำนวนเพิ่มขึ้นทุกปี อย่าง ณ เวลานี้ ทั่วโลกผลิตข้าวได้ประมาณ 550 ล้านตันต่อปี และภายในอีก 20 ปีข้างหน้า จากประชากรที่สูงขึ้นจะต้องมีการเพิ่มผลผลิตขึ้นประมาณ 700 ล้านตันต่อปี จึงจะเพียงพอกับประชากรโลก จึงมุ่งต้องการให้มีการเพิ่มผลผลิตข้าวและมุ่งเน้นในการรักษาวัฒนธรรมของแต่ละประเทศที่มีมา ให้ทุกชาติตระหนักถึงความสำคัญของข้าวเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน

"ทางมูลนิธิฯ พยายามสนับสนุนให้รัฐบาลมองเห็นถึงความสำคัญของการตั้งยุทธศาสตร์ข้าวไทยเป็นวาระแห่งชาติ อยากให้รัฐบอกถึงวัตถุประสงค์จริง ๆ ของรัฐบาลว่ามองเรื่องข้าวไว้อย่างไร เมื่อมีจุดยืนที่แน่ชัดแล้วให้ออกมาในรูปของนโยบายชาติ ในระยะเวลาที่กำหนด ซึ่งทุกวันนี้ชาวนาทำนาโดยไม่มีแนวทาง ไม่มีกรอบ ทำให้ไม่มีจุดยืนในการทำงาน หน่วยงานของรัฐต้องร่วมมือกัน เพราะแต่ละหน่วยงานที่เกี่ยวข้องล้วนมีความสำคัญต่อการพัฒนาข้าวไทยทั้งสิ้น"

เมื่อการทำนาเป็นอาชีพที่มีรายได้ที่แน่นอนสามารถลืมตาอ้าปากได้ก็เท่ากับว่าเป็นการสร้างมิติใหม่ยกระดับชีวิตเกษตรกรไทยให้มีมาตรฐานความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น สมกับเป็นผู้ปลูกข้าวเลี้ยงคนทั้งประเทศและส่งออกข้าวรายใหญ่ที่สุดในโลก

คงเป็นเรื่องน่าเศร้าไม่น้อยหากกระดูกสันหลังของชาติถูกลืมไว้ข้างหลังด้วยน้ำมือของคนไทยด้วยกันเอง!!.

ข้าวพันธุ์ต่าง ๆ ที่ปลูกในประเทศไทย

  • ข้าวนาชลประทาน

    ข้าว กข 7 ข้าว กข 23 ข้าวสุพรรณบุรี 60 ข้าวสุพรรณบุรี 90 ข้าวพิษณุโลก 60-2 ข้าวชัยนาท 1 ข้าวสุพรรณบุรี 1 ข้าวสุพรรณบุรี 2 ข้าวคลองหลวง 1 ข้าวหอมสุพรรณบุรี ข้าวปทุมธานี 1 ข้าวพิษณุโลก 1 ข้าวพิษณุโลก 2 ข้าวสุรินทร์ 1

  • ข้าวนาน้ำฝน 1 สามารถปลูกได้ทุกภาค

    ข้าวขาวหอมดอกมะลิ 105

  • ข้าวนาน้ำฝน 2 ปลูกในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

    ข้าวเหลืองประทิว 123 ข้าวน้ำสะกุย 19 ข้าวพิษณุโลก 60-1 ข้าวชุมแพ 60  ข้าวพิษณุโลก 1 ข้าวพิษณุโลก 3 ข้าว กข 15

  • ข้าวนาน้ำฝน 3 ปลูกในภาคกลาง

    ข้าวขาวตาแห้ง 17  ข้าว กข 27  ข้าวปทุมธานี 60

  • ข้าวนาน้ำฝน 4 ปลูกภาคใต้

    ข้าวนางพญา 132 ข้าวแก่นจันทร์ ข้าวพัทลุง 60 ข้าวลูกแดงปัตตานี  ข้าวเล็บนกปัตตานี ข้าวเฉี้ยงพัทลุง

  • ข้าวขึ้นนาและข้าวน้ำลึก

    ข้าวปิ่นแก้ว 56 ข้าวเล็บมือนาง 111 ข้าวหันตรา 60 ข้าวพลายงามปราจีนบุรี  ข้าวปราจีน 1  ข้าวปราจีน 2
  • ที่มา :http://www.dailynews.co.th/col/each.asp?columnid=5377

     

    คำสำคัญ (Tags): #ข้าว
    หมายเลขบันทึก: 425033เขียนเมื่อ 9 กุมภาพันธ์ 2011 10:52 น. ()แก้ไขเมื่อ 18 มิถุนายน 2012 12:50 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


    ความเห็น (2)

    อธิิบายข้าวน้ำลึกให้หน่อยครับ

    พร้อมภาพด้วยก็ดีครับ

    สวัสดีค่ะอาจารย์

    หนูจะหาข้าวน้ำลึกมาให้พร้อมภาพค่ะ สัญญา

    พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
    ClassStart
    ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
    ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
    ClassStart Books
    โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท