ขอบคุณกองทรัพยากรฯ ม.มหิดล และ อ.อุไรวรรณ อยู่ชา ผอ.Thaiskillplus ที่ทำให้ดร.ป๊อป ได้ความรู้ ฝึกทักษะ และคิดดีเพื่อทำดีในการเป็นมืออาชีพพัฒนาตนเองให้เป็นหนึ่งในพี่เลี้ยงที่อบรมร่วมกับพี่น้องของ ม.มหิดล เป็นรุ่นที่ 2
คุณสมบัติพี่เลี้ยงที่ดี ในการพัฒนาตนเองเพื่อเป็นผู้ดูแลน้องเลี้ยงที่มาทำงานใหม่ได้ระยะ 1 ปี (เกินกว่านั้น ระบบการพัฒนาคนทำงานขึ้นอยู่กับผู้บังคับบัญชาที่จะประสานงานกับฝ่ายทรัพยากรบุคคลต่อไป) ได้แก่
- มีทัศนคติที่ดี สอนน้องเลี้ยงให้เป็นคนกล้า เก่ง ดี มีความสุข
- มีความสามารถในการเป็นพี่เลี้ยงมืออาชีพ เช่น มีความรู้เกี่ยวกับองค์กร/งาน/น้อง มีทักษะสื่อสาร/การให้คำปรึกษา/การสอนงาน/การทำงานเป็นทีม และมีพฤติกรรมกระตือรือล้น/ใฝ่รู้
- คิดภายใต้ข้อเท็จจริงและผลลัพธ์ที่เป็นข้อมูลรูปธรรม ที่ประมวลผลให้เกิดระบบผ่านกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และการแปลความรู้ กระบวนการวิจัยและพัฒนา กระบวนการเรียนรู้แบบผู้ใหญ่ กระบวนการสอนงาน จนน้องเลี้ยงเข้าใจจริงและปฏิบัติได้จริง (จาก Data สู่ Wisdom)
งานนี้ท่านวิทยากรได้ให้ผู้เรียน (ว่าที่พี่เลี้ยงมืออาชีพ) ได้เรียนรู้ผ่านการทำกิจกรรมหลายรูปแบบ เช่น การเล่นไพ่แบบ Harvard Business การศึกษา Iceberg Model การทอดไข่ดาว การพับสิงโต การแสดงละคร การสื่อสารบทความหลินหุ้ย และการต่อหอคอย ทำให้ ดร.ป๊อป และพี่น้องเพื่อนอบรมรุ่น 2 ประทับใจและเรียนรู้บทบาทพี่เลี้ยงที่ดีและกำลังลุ้นว่า "พี่เลี้ยงทุกท่านจะได้แสดงบทบาทจริงในส่วนงานต่างๆ ของม.มหิดล มากน้อยเพียงไร และอย่างไร" ที่แน่ๆ ผมสนใจที่จะต่อยอดความรู้ในเชิงกิจกรรมบำบัดศึกษาและระบบการพัฒนาสุขภาพจิตสังคมของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในไทยต่อไป
ประเด็นที่น่าสนใจในการแสดงบทบาทพี่เลี้ยงที่ดี คือ
- แนะนำข้อมูลโดยอย่ายึดตัวเองเป็นตัวตั้ง
- อธิบายกติกาขององค์กรให้เข้าใจตรงกันระหว่างพี่เลี้ยงและน้องเลี้ยง
- พี่เลี้ยงและน้องเลี้ยงปรับตัวเข้าหากันคนละครึ่งทาง
- พี่เลี้ยงทบทวนตนเองว่ารู้ลึกรู้จริง มีทักษะ และคิดสร้างพฤติกรรมที่ดีให้น้องเลี้ยงเข้าใจ
- ปลูกฝังทัศนคติที่ดีให้น้องเลี้ยงแสดงความรู้และมีทักษะที่ดีให้ได้
- สื่อสารเรื่องยากให้เป็นเรื่องง่าย จนน้องเลี้ยงฝึกปฏิบัติได้สำเร็จ
- สร้างแรงจูงใจให้น้องเลี้ยงมีส่วนร่วมในทีม จูงใจชมเชยระหว่างทำงาน และให้อภัยกัน
- เขียนงานที่ดีที่สุดที่พี่เลี้ยงได้ลองทำจนเกิดประสบการณ์ (องค์ความรู้) เน้นจุดสำคัญ/ข้อควรระวัง มาเป็นคู่มือ และทดสอบคู่มือโดยทดลองในคนที่ไม่รู้เรื่องงานมาอ่านแล้วทำตามคู่มือ หากทำได้ จึงค่อยให้น้องเลี้ยงทำตามคู่มือ
- พี่เลี้ยงต้องสอนน้องเลี้ยงในสิ่งที่รู้ลึกรู้จริงและทำอย่างเชี่ยวชาญโดยการอธิบาย ตามด้วย I DO ตามด้วย WE DO (พร้อมให้กำลังใจ) ตามด้วย YOU DO แล้วตามไปดู
- มีทัศนคติว่า "น้องเลี้ยงไม่อยากทำผิด น้องเลี้ยงอยากทำงานสำเร็จ" พี่เลี้ยงต้องหาข้อเท็จจริงถึงเหตุปัญหาของน้องเลี้ยงที่ไม่ประสบความสำเร็จ/ไม่มีความสุขในการทำงาน จากนั้นฝึกให้น้องเลี้ยงคิดหาทางออก พร้อมปรับทัศนคติที่ดีต่อคนรอบข้างทั้งพี่เลี้ยงและน้องเลี้ยง (อย่ายุยงให้เกียจผู้อื่น) จากนั้นพี่เลี้ยงควรให้กำลังใจ ระวังคำพูดและอารมณ์ ให้เกียรติผู้อื่นจนน้องเลี้ยงรู้สึกศรัทธาและมีส่วนร่วมในการพัฒนาตนเองและพัฒนางานต่อไป