ฮอร์โมนพืช

ฮอร์โมนพืช (PLANT HORMONE)

เป็นสารควบคุมการเจริญเติบโตของพืช

1. ออกซิน(AUXIN) เป็นฮอร์โมนที่พืชสร้างขึ้นจาบริเวณยอดอ่อนหรือรากอ่อน
- กระตุ้นการเจริญเติบโตของเซลล์โดยทั่วไป
- ยับยั้งการเจริญเติบโตของตาข้าง
- ทำให้เกิดการเจริญของรังไข่ เป็นผลโดยไม่ต้องปฏิสนธิ (PARTHENOCARPIC FRIIT)
- ชะลอการหลุดร่วงของใบ
- กระตุ้นการงอกของราก

ข้อควรระวัง
ออกซินในความเข้มข้นต่ำๆ จะกระตุ้นความเจริญของราก แต่ในความเข้มข้นสูงๆ จะเป็นการยับยั้ง

ตัวอย่างข้อสอบ
เมื่อเราตัดลายยอดของต้นไม้ออก จะพบว่าตาที่อยู่ด้านข้างจะแตกกิ่งมากมายจนเป็นพุ่มน่าจะเกี่ยวกับฮอร์โมนพืชชนิดใด
ก. ออกซิน
ข. เอธิลิน
ค. ไซโตไคนิน
ง. จิเบอเรลลิน
ตอบ ก.

ลำดับการตอบสนองต่อความเข้มข้นของออกซิน จากน้อยไปมาก
ก. ราก ตา ลำต้น
ข. ราก ลำต้น ตา
ค. ลำต้น ตา ราก
ง. ลำต้น ราก ตา
ตอบ ก.

2. จิบเบอเรลลิน (GIBBERELLIN) สร้างจากต้นอ่อน มีบทบาทดังนี้
- กระตุ้นการยืดตัว และแบ่งเซลล์ของลำต้น
- กระตุ้นการงอกของเมล็ด
- กระตุ้นการออกดอกของพืชบางชนิด
- ช่วยในการยืดช่อองุ่นทำให้ผลมีขนาดโตขึ้น

ตัวอย่างข้อสอบ
ส่วนไหนของพืชที่ตอบสนองต่อออกซิน แต่ไม่ตอบสนองต่อจิบเบอเรลลิน
ก. ลำต้น
ข. ใบ
ค. ราก
ง. ดอก
ตอบ ค.

3. ไซโตไคนิน (CYTOKININ)สร้างจากราก มีบทบาทดังนี้
- กระตุ้นการแบ่งเซลล์ของพืช และช่วยให้มีการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ในกระบวนการเจริญเติบโต
- ยืดอายุผักและผลไม้หลังการเก็บเกี่ยวให้สดอยู่ได้นาน
- เร่งการงอกของเมล็ด
- เร่งการเจริญของตารอบข้าง

ตัวอย่างข้อสอบ
ผักผลไม้จะสดอยู่ได้นานต้องใช้ฮอร์โมนอะไร
ก. ออกซิน
ข. จิบเบอเรลลิน
ค. ไซโตไคนิน
ง. กรดแอบไซซิก
ตอบ ค.

4. กรดแอบไซซิก (ABCISIC ACID) สร้างจากใบ และตา มีบทบาทดังนี้
- ยับยั้งการเจริญเติบโตของพืช ทำให้แคระแกรน
- ทำให้เกิดการพักตัวของตาและเมล็ด
- กระตุ้นการหลุดร่วงของใบ และดอก

5. ก๊าซเอธิลิน (ETHYLENE) สร้างจากจากเนื้อเยื่อของพืชมีมากในผลไม้สุกมีบทบาทดังนี้
- เร่งการสุกของผลไม้
- กระตุ้นการหลุดร่วงของใบ และผล
- กระตุ้นการออกดอกของพืชบางชนิด
- ช่วยในการงอกของเมล็ด

ข้อควรจำ
1. ออกซิน (ในความเข้มข้นต่ำ) มักนิยมนำไปใช้กระตุ้นการงอกของราก
2. ไซโตไคนิน นำไปใช้กระตุ้นการเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อในการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
3. จิบเบอเรลลิน นิยมไปใช้ในการยืดช่อองุ่น ทำให้ผลองุ่นใหญ่ขึ้น

ตัวอย่างข้อสอบ
งานด้านเทคโนโลยีชีภาพที่น่าสนใจอย่างหนึ่งในปัจจุบันคือการเพาะเลี้ยงเนื้อ เยื่อในวุ้นอาหาร สารที่มักใช้เพื่อกระตุ้นให้มีการแบ่งเซลล์ เพิ่มจำนวนเป็นแคลลัส คือ สารอะไร
ก. ออกซิน
ข. ไซโตไคนิน
ค. เอทิลีน
ง. จิบเบอเรลลิน
ตอบ ข.

(http://trimit473244.is.in.th/?md=webboard&ma=showtopic&id=113)

...

...