ความหมายของคำว่าอวดอุตริมนุษย์ธรรม

     คำว่าอวดอุตริมนุษย์ธรรม  ถ้าแปลให้ตรงไปตรงมา  คือแปลว่าอวดสิ่งที่ตนไม่มีให้คนอื่นเชื่อหรือรู้ว่าเรามี  การอวดอุตริมนุษย์ธรรมก็หนีไม่พ้นการสร้างความยอมรับจากผู้อื่นโดยเจตนา  เช่นคนไม่รวยแต่แสดงให้คนอื่นรู้เห็นว่าตนเองเป็นคนรวย  ก็คือการอวดอุตริมนุษย์ธรรม  แต่ถ้าเรามีแล้วเล่าไปตามความเป็นจริงที่เกิดขึ้น  ก็ไม่ใช่เป็นการอวดอุตริมนุษย์ธรรม  ฉะนั้นถ้าผู้เขียนจะอธิบายถึงเรื่องใดก็ตาม  ผู้เขียนจะไม่อธิบายลอย ๆ  แต่จะเขียนเสมอว่า  เป็นเช่นนั้นได้อย่างไร  มีอะไรมาทำให้เป็นเช่นั้นเสมอ  นี่เป็นข้อแตกต่างของผู้รู้ธรรมะกับผู้มีธรรมะอีกอย่างที่ผู้เขียนไม่ได้เขียนลง

ฉะนั้นความวุ่นว่ายที่เกิดขึ้นในสังคมทุกวันนี้  เป็นเพราะเราอวดอุตริมนุษย์ธรรม  แต่การอวดอุตริมนุษย์ธรรมนี้  ถูกตีความให้จำกัดอยู่แค่  อวดดีอวดวิเศษเหนือคนอื่นทั้ง ๆ  ที่ไม่มีสิ่งนั้นอยู่ในตนจริง ๆ  เท่านั้น  เราจึงไม่เห็นการอวดอุตริมนุษย์ธรรมที่เกิดขึ้นในลักษณะอื่น ๆ  เช่นอวดรวยโดยไม่รวย  อวดอำนาจบาทใหญ่โดยที่ไม่มีอำนาจ  ฯลฯ  พอถึงเวลาเมื่อผู้อื่นจับได้ไล่ทันว่าเราไม่มีสิ่งนั้นอยู่จริง  ความบรรลัยก็จะย้อนกลับมาหาเรา  ทำให้เราหมดความเชื่อถือ  นี่จึงเป็นการพิสูจน์สัจธรรมที่ว่าอยากได้สิ่งใดย่อมไม่ได้ในสิ่งนั้นได้เป็นอย่างดีอีกตัวอย่างหนึง

หากพิจารณาดูให้ดี ๆ  การอวดอุตริมนุษย์ธรรม  คือการหลอกลวงส่วนหนึ่ง  คือการไม่จริงใจอย่างหนึ่ง  ผสมกันอยู่  ฉะนั้นผู้อวดอุตริมนุษย์ธรรมล้วนกระทำสิ่งใดโดยไม่หวังผลตอบแทนเป็นไม่มี  ผู้อวดอุตริมนุษย์ธรรมย่อมไม่ใช่ผู้บริสุทธิ์  ย่อมเป็นคนที่ไม่น่าเชื่อถือและคบไม่ได้  ผู้อวดอุตริมนุษย์ธรรมจึงนำความวิบัติมาสู่ตนเสมอ  เช่นในสังคมนี้มีคนปลอมตัวเป็นตำรวจ  ไปหลอกลวงต้มตุ๋นชาวบ้านบอกคนอื่นว่าเป็นตำรวจ  หลอกลวงเงินชาวบ้านโดยอ้างว่าจะได้รับบรรจุเข้ารับราชการตำรวจ  การกระทำเช่นนี้เรียกว่าการอวดอุตริมนุษย์ธรรม

ชาวพุทธที่ดี  ควรเอาตัวให้ออกห่างจากการอวดอุตริมนุษย์ธรรม  เพราะผู้อวดอุตริมนุษย์ธรรมไม่ควรได้ชื่อว่าเป็นผู้นับถือพุทธศาสนา  เพราะการอวดอุตริมนุษย์ธรรมเป็นการทำผิดศีลทั้งมวลที่มี  ผู้ฉลาดพึงมองเห็นโทษภัยของการอวดอุตริมนุษย์ธรรมแล้วทำตนให้ออกห่างจากความเจริญด้วยการอวดอุตริมนุษย์ธรรมโดยประการทั้งปวง  ก่อนการอวดอุตริมนุษย์ธรรมจะทำให้เกิดความวอดวายขึ้นแก่ตน