การร่างภาพและการใช้มีดแกะลาย

การร่างภาพและการใช้เครื่องมืดแกะ

สัปดาห์ที่ 4 วันที่ 11 มิ.ย. 2553

ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง 1. นักเรียนมีความรู้เกี่ยวกับการร่างภาพสพหรับแกะหนัง  2.นักเรียนใช้มีดแกะลายได้ 3.นักเรียนแกะลายบนกระดาษที่มีความหนามากขึ้น 

เนื้อหาสาระ

การร่างภาพเป็นขั้นตอนสำคัญที่สุดในการแกะรูปหนัง ช่างส่วนหนึ่งไม่สามารถร่างภาพได้ ทำหน้าที่เพียงเตรียมหนังแกะฉลุหรือลงสีเท่านั้น งานร่างภาพเป็นงานที่ประณีตต้องมีความสามารถในการออกแบบ ซึ่งต้องใช้ทั้งความรู้ จินตนาการ ฝีมือ และทักษะประกอบกัน การทำรูปหนังเชิดไม่ค่อยมีปัญหาในการร่างภาพมากนัก เพราะมีแบบให้เห็นอยู่มากมาย รูปที่แกะก็แยกเป็นตัวๆ มีขนาดไม่ใหญ่และใช้ลายกนกไม่มากมายอย่างหนังใหญ่ การร่างภาพเป็นรูปจับและรูปหนังใหญ่ค่อนข้างยุ่งยาก เพราะรูปจับและรูปหนังใหญ่ มักเป็นเรื่องรามเกียรติ์ ซึ่งต้องมีความรู้ความเข้าใจเรื่องรามเกียรติ์ รูปร่างลักษณะและนิสัยใจคอของตัวละครต่างๆ เป็นอย่างดี เพื่อให้ได้ภาพที่มีลักษณะถูกต้อง ทั้ง เรื่องราวและอุปนิสัยใจคอของตัวละครตัวนั้นๆ  แล้วเพิ่มเติมรายละเอียดให้สวยงามยิ่งขึ้นด้วยลายไทย

การร่างภาพที่ไม่ซับซ้อนนิยมใช้เหล็กปลายแหลมที่เรียกว่า "เหล็กจาร" ร่างภาพลงไปในแผ่นหนัง รอยเหล็กจารที่ปรากฏบนแผ่นหนังสามารถลบได้ง่ายโดยใช้นิ้วมือแตะน้ำลูบเพียงเบาๆ ส่วนภาพที่มีรายละเอียดมากสลับซับซ้อน  มักร่างภาพลงในกระดาษก่อนจึงจารทับลงบนแผ่นหนัง หรือแกะฉลุภาพแล้ววางทาบบนแผ่นหนังแล้วพ่นสีทับ นำภาพมาทำพิมพ์เขียว เพื่อใช้เป็นแบบในการแกะรูปหนังครั้งต่อไปได้ ถ้าต้องการภาพเดิม สามารถสร้างงานได้รวดเร็ว แต่ราคาต่ำกว่ารูปที่ร่างภาพขึ้นเฉพาะรูปนั้นๆ เพียงรูปเดียว

การแกะลายที่เป็นเส้นคอ ดวงตาและลาย จำเป็นต้องใช้มีดแกะลาย ซึ่งต้องฝึกการใช้มีด การลงน้ำหนักมีดและการลับมีดแกะ

สื่อการเรียน 1.มีดแกะ  2.เขียง  3.กระดาษขาวเทาขนาด 15x30 นิ้ว  4.ดินสอ

กิจกรรมการเรียนรู้

บทบาทของนักเรียน  นักเรียนแต่ละคนจะได้รับแจกมีดแกะลายและกระดาษขาวเทา 1 ชุด ฝึกการเขียน วงกลม เส้นรอบดวงตา กลีบดอกไม้ ลายประจำยามและอื่นๆ แล้วแกะออกด้วยปลายมีด ดังรูป

     

พฤติกรรมของนักเรียน   นักเรียนมีความตั้งใจฝึกฝนตนเองกันเป็นอย่างดีทุกคน (มาเรียนครบ 16 คน)

 

บทบาทของครู ดูแล กระตุ้นให้นักเรียนฝึกฝนด้วยความอดทน เพราะงานแกะลายนอกจากใช้สมาธิแล้วยังต้องมีความอดทนสูงด้วย งานจึงจะสำเร็จได้

บทบาทของวิทยากร  เตรียมมีดและกระดาษแข็งสำหรับนักเรียนทุกคน รวมทั้งให้คำแนะนำนักเรียนทั้เป็นกลุ่มและรายบุคคล

สรุปผลการเรียนรู้ นักเรียนสามารถแกะลายต่างๆ ด้วยมีได้ดี จึงเห็นสมควรให้นักเรียนแกะลายลงบนหนังได้ในสัปดาห์ต่อไป

[สมมาศ หนูแก้ว]

เยี่ยมมากๆ เป็นคนพัฒนาตนเอง ไม่หยุดนิ่ง ขอเป็นกำลังใจ