ใครที่ผ่านมาพะโต๊ะ คงมีความรู้สึกที่ไม่ต่างกันนักว่า พะโต๊ะอยู่ห่างไกลเมือง ทุรกันดารกับเส้นทางคมนาคมมากพอสมควร อาจไม่มีความเจริญหูเจริญตาเมื่อเทียบกับเมืองใหญ่ๆ หากแต่ใครเหล่านั้น ชื่นชอบบรรยากาศที่เป็นธรรมชาติแท้ๆ ท่านจะได้เจอกับสุนทรียแห่งลำเนาไพร เพราะสิ่งที่เรามี คือ ธรรมชาติที่อยู่รายรอบตัว ต้นไม้ต่ำสูงชะลูดรายทาง ผืนป่าเขียวขจี มีสายน้ำที่เอื่อยไหลในลำคลองสลับกับภูเขาตั้งตระหง่าน เผยให้เห็นความสมบูรณ์ของน้ำ ป่า อยู่ตลอดเส้นทาง ยิ่งช่วงนี้ ฝนตกเกือบทุกวัน ชุ่มฉ่ำไปกับไอหมอกเย็นๆในตอนเช้า เพลินตาเพลินใจไม่น้อยเลยทีเดียว
ในฐานะบุคลากรของโรงพยาบาล ทีมงานที่ทำงานกันในพื้นที่ห่างไกลแห่งนี้ เราตระหนักถึงความเท่าเทียมของผู้รับบริการ ประชาชนในพื้นที่อยู่เสมอ หากมีสิ่งใดที่เป็นการบริการที่ดี อยากให้คนที่นี่มีโอกาสสัมผัสได้เช่นกัน เพราะไม่มีกฎเกณฑ์ใดกำหนดมิใช่หรือว่า หากเราอยู่ในชนบทแล้ว ต้องอยู่อย่างปราศจากความสวยงาม ความหรูหรา หรือสิ่งดีๆที่มองดูเจริญหูเจริญตาอย่างสังคมเมือง อย่างหนึ่งที่เราอยากทำและทำได้ คือ การจัดสิ่งแวดล้อมในโรงพยาบาลให้ สะอาด สวยงาม สะดวกสบาย ไม่เหมือนกับการมาโรงพยาบาลแบบเดิม ที่คาดว่าน่าจะแออัด และอึดอัดกันไม่น้อย เราโชคดีที่ธรรมชาติเป็นใจอยู่มากเหลือเกิน การลงทุนลงแรงเลยไม่หนักหนาสาหัสสากรรจ์นัก ในการที่จะทำให้โรงพยาบาลมีบรรยากาศที่ผ่อนคลาย .........เหมือนบ้าน.... อาจไม่ฟุ่มเฟือยด้วยความหรูหรา หรือเฟอร์นิเจอร์ชิ้นโก้ แต่ความเป็นกันเองและความกลมกลืนกับธรรมชาติ ........หลายคนที่มาเยือนบอกว่า ที่นี่สบายๆ บรรยากาศดี คงจะเป็นการตอบโจทย์ให้ทีมงานอิ่มใจได้ไม่น้อยเลยทีเดียว
หลายวันก่อนได้รับคำชมเรื่องส้วมของโรงพยาบาลมามากมายเลยทีเดียว เลยอยากนำเสนอเรื่อง....ส้วมกับความมีคุณค่าของส้วมโรงพยาบาลพะโต๊ะค่ะ
สู่สุดยอดส้วม ....แบบพะโต๊ะ
ส้วม...สำหรับทุกคน โรงพยาบาลพะโต๊ะ มีแนวคิดที่จะทำส้วมดี ๆ สำหรับทุกคน เราได้พัฒนาส้วมแผนกงานผู้ป่วยนอก เพื่อให้บริการสำหรับผู้รับบริการทั่วไป , ชุมชน , ผู้สัญจร , นักท่องเที่ยว เราพัฒนาส้วมงานผู้ป่วยใน , ส้วมผู้พิการ ผู้สูงอายุ สตรีตั้งครรภ์ สำหรับเด็กเรามีโถนั่งเด็ก มุมเปลี่ยนผ้าอ้อม และห้องน้ำสำหรับเจ้าหน้าที่
จะต้องเป็น ส้วม...ที่ดูแลง่าย เราเน้นใช้วัสดุที่ง่ายต่อการทำความสะอาด ใช้ชักโครกเพื่อลดการเปียกของพื้น การจัดสวนใช้สวนแนวตั้ง ต้นไม้ที่ดูแลง่าย
ส้วม....ประหยัดพลังงานทำช่องแสงเพื่อให้มีแสงสว่างเพียงพอ กลางวันไม่ต้องเปิดไฟ มีช่องลมเพื่อระบายอากาศ ไม่ต้องใช้พัดลมดูดอากาศ
ส้วม ...เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ใช้วัสดุธรรมชาติในการเพิ่มกลิ่นหอม ลดกลิ่นอับ เช่น ใช้ถ่านดูดกลิ่น ใบเตยหอม ตะไคร้หอม ใบและผลมะกรูด เพื่อเพิ่มกลิ่นหอม ผลตะลิงปลิง ในการทำความสะอาดอุปกรณ์ที่เป็นโลหะ ใช้น้ำยา EM ในการความสะอาดพื้นและสุขภัณฑ์ และมีการประดับต้นไม้ หรือจัดสวน ให้ร่มรื่น
ส้วม....มีความเป็นสากล ใช้ป้ายหรือสัญลักษณ์ที่มีความเป็นสากล มีข้อความที่เป็นภาษาไทย และภาษาอังกฤษ ใช้พื้นสีน้ำเงินอักษรสีขาว เพราะเป็นสีที่เห็นชัดที่สุด เป็นสีสุดท้ายที่คนใกล้ตายมองเห็นได้
ส้วม.........สันทนาการ ที่นั่งรอหน้าส้วม มีเสียงเพลงบรรเลง มีมุมสวนหย่อม น้ำตกประดิษฐ์ เน้นบรรยากาศเพื่อความผ่อนคลาย
ส้วม.......สืบสานวัฒนธรรม / ประเพณีท้องถิ่น มีการประดับลวดลายไทยบริเวณหน้าส้วม และฝ้าเพดาน ของส้วมผู้ป่วยนอกและประยุกต์ใช้ประตูและสลักประตูตามแบบมาจากไทยโบราณ เพื่อให้เยาวชนรุ่งหลังได้เรียนรู้ การจัดสวนหน้าส้วมเน้นการจัดทำลองบรรยากาศของพะโต๊ะ จำลองภูเขา , คลองต้นน้ำ , ต้นไม้ และกิจกรรมล่องแพ
ส้วม.....เป็นแหล่งเรียนรู้และการสร้างเสริมสุขภาพ เรียนรู้เรื่องการนำเอาวัสดุธรรมชาติมาใช้แทนสารเคมี เช่น ตะลิปลิงขัดอุปกรณ์ที่เป็นโลหะ , การใช้ถ่านดับกลิ่น , การใช้ใบเตยหอม , ตะไคร้หอม , มะกรูด , ในการเพิ่มกลิ่นหอม มีป้ายให้ความรู้เรื่องการล้างมือให้ถูกวิธี ป้ายรณรงค์การล้างมือเพื่อหยุดยั้งเชื้อโรค มีภาพวาดรณรงค์กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ , มีแผ่นพับเกี่ยวกับโรคภัยที่มาจากการขับถ่ายที่ไม่ถูกสุขลักษณะและแผ่นพับเกี่ยวกับสมุนไพรที่ช่วยระบบขับถ่าย
ส้วม.....สร้างการมีส่วนร่วม มีปราชญ์ชาวบ้านสอนการทำน้ำยา EM ให้เจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาล กศน. , อสม. แนะนำการทำน้ำยาล้างมือ เพื่อให้โรงพยาบาลทำใช้เอง
รางวัลสุดยอดส้วม ระดับประเทศ ที่ได้รับการยืนยันจากกรมอนามัยเมื่อประมาณกลางเดือนที่แล้ว เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ทีมงานเราสรรสร้างสิ่งดี สะดวก สบาย ภายใต้ การสร้างเสริมสุขภาพประชาชน เพราะอยากให้ส้วมสาธารณะ ส้วมที่เป็นสถานที่สำคัญในชีวิตประจำวัน ได้สร้างคุณค่าแก่ผู้เข้าไปใช้บริการ.... อยากให้คนที่นี่มีส้วมดีดีใช้......นั่นเอง
คุณค่าของส้วมที่ดี ทำให้ ส้วมเป็นมากกว่าส้วม ทีมงานได้นำเสนอคุณค่านั้นไว้ให้ผู้รับบริการและประชาชน