วันเดียวกันกับที่นายแพทย์อุดม เพชรสังหาร บรรยาย คือ เมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม 2553 ณ กรีนเนอรี่ รีสอร์ท เขาใหญ่ ในโครงการสัมมนาอาจารย์ที่ปรึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม
ท่านบอกว่ามีทฤษฎีชี้วัดคุณธรรมตัวใหม่ กล่าวคือ "ความรู้สึกทุกข์ เมื่อเห็นผู้อื่นทุกข์ คือ จุดเริ่มต้นของความมีคุณธรรม"
แล้วถ้าในชีวิตไม่เห็นคนทุกข์เลยละ แสดงว่าอาจจะไม่มีจุดเริ่มคุณธรรมเลยหรือ ดังนั้น จุดเริ่มต้นของคุณธรรมจึงไม่ใช่เพียงทุกข์ แต่ยังมีอีก ๓ อย่าง คือ สุข สมหวัง และวางเฉย อธิบายว่า
" ความรู้สึกปรารถนาดี เมื่อเห็นคนอื่นอยู่ดีมีสุข นี้เป็นจุดเริ่มต้นอีกประการหนึ่งของคุณธรรม"
"ความรู้สึกชื่นชม เมื่อเห็นคนอื่นประสบความสำเร็จหรือได้ดี นี้เป็นจุดเริ่มต้นอีกประการหนึ่งของคุณธรรม" และ
"ที่สำคัญที่สุด คือ ความวางตัวเป็นกลาง ปฏิบัติตามหลักการ เมื่อคนละเมิดธรรม"
๓ ประการนี้ เรียกว่า เมตตา มุทิตา และอุเบกขา ตามลำดับ เมื่อนำไปรวมกับประการแรก ซึ่งเรียกว่า กรุณา รวมเป็น ๔ อย่าง ซึ่งพระพุทธเจ้าได้ตรัสสอนเอาไว้เมื่อนานมาแล้ว เรียกหลักธรรมเหล่านี้ว่า พรหมวิหาร
แต่ถ้าจะกล่าวโดยหัวใจหรือสรุปตามคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ว่า ตถาคตทรงสอนอยู่เพียงเรื่องเดียว คือ เรื่องทุกข์และความดับทุกข์
ตัวชี้วัดคุณธรรมคือความรู้สึกเป็นทุกข์ เมื่อเห็นผู้อื่นเป็นทุกข์ ก็อาจใช้ได้
ไม่มีความเห็น