ถุงน้ำรังไข่รู้จักไว้จะได้ไม่กังวล

ถุงน้ำรังไข่รู้จักไว้จะได้ไม่กังวล
            จากการอ่านบทความเรื่องถุงน้ำรังไข่ของพญ.ชัญวลี ศรีสุโข([email protected])  ได้พิจารณาแล้วว่าทุกคนจะต้องได้รู้ไว้  เพราะเป็นเรื่องภายในที่เรา ๆ ท่าน ๆ จะมองไม่เห็นแต่ผู้ชายก็ประดับความรู้ไว้ ผู้หญิงก็ไว้ดูแลตนเอง  เพื่อให้ทราบถึงปัญหาที่จะตามมาภายหลังได้หรือไม่ก็จะได้คลายกังวลได้เราไม่ได้เป็นโรคร้ายอะไร และจะได้รักษาได้ถูกต้องอีกด้วย

 ถุงน้ำรังไข่คือถุงน้ำที่อยู่ที่รังไข่ มีขนาดโตเกินกว่า 2เซนติเมตรพบค่อนข้างมากในคุณผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ (อายุ20-30ปี) ซึ่งอาจหมายถึงถุงน้ำรังไข่ที่ปกติธรรมดา ถุงน้ำรังไข่ไม่ปกติ หรือเนื้องอกของรังไข่ที่ไม่ใช่มะเร็งก็ได้ การที่เป็นคำเรียกรวมๆ ทำให้คุณผู้หญิงวิตกกังวลได้อย่างไรก็ตาม หากแพทย์วินิจฉัยว่าเป็นถุงน้ำรังไข่ นั่นคือ ไม่น่าจะใช่เป็นโรคมะเร็งรังไข่และมักจะไม่กลายเป็นมะเร็งไปทีหลัง

 ถุงน้ำรังไข่หมายถึงอะไรได้บ้าง

1. หมายถึงถุงน้ำรังไข่ที่ปกติธรรมดา ซึ่งมี 2 ประเภทคือ
1.1  ถุงน้ำรังไข่ที่เกิดขึ้นเมื่อไข่เจริญเต็มที่แต่ไข่ยังไม่ตก(Follicular cyst)
1.2 ถุงน้ำรังไข่ที่เกิดขึ้นเมื่อไข่ตกไปแล้ว(Corpus luteum cyst)
 มักจะเป็นถุงน้ำขนาดไม่โต ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางส่วนใหญ่ 1-3 เซนติเมตร มักไม่โตเกิน 5 เซนติเมตร
 ถุงน้ำชนิดนี้ มักตรวจพบโดยบังเอิญ สามารถหายเองได้ภายใน 2-3 เดือน ลักษณะที่ตรวจพบจากเครื่องอัลตราซาวนด์คือ เป็นถุงที่มีผนังบางใส ภายในเป็นน้ำใส
 ถุงน้ำนี้ไม่กลายเป็นมะเร็ง และไม่เกี่ยวกับเรื่องมีบุตรยาก

2. หมายถึงเนื้องอกรังไข่ชนิดหนึ่ง ที่ชื่อ Dermoid cyst
 เนื้องอกชนิดนี้ มีทั้งส่วนที่เป็นถุงน้ำ และส่วนที่เป็นไขมัน อาจมีเส้นผม มีผิวหนัง ฟัน กระดูก เข้าไปอยู่ในก้อนเนื้องอก สมัยโบราณเชื่อว่าถูกของมีอาคมเสกเข้าท้อง มักจะมีขนาดใหญ่กว่า 5เซนติเมตร
 การตรวจภายใน และการตรวจอัลตราซาวนด์ สามารถวินิจฉัยได้
 Dermoid cystนี้ ไม่ใช่มะเร็ง ไม่ทำให้เกิดมะเร็ง ไม่ค่อยเกี่ยวกับเรื่องมีบุตรยาก จะรักษาให้หายต้องผ่าตัด

3. หมายถึงถุงน้ำช็อกโกแลตในโรคเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่(Endometriosis)
 โรคนี้มักทำให้ปวดประจำเดือนมากขึ้นทุกเดือน และมีบุตรยาก
 การตรวจภายใน และการตรวจอัลตราซาวนด์ สามารถวินิจฉัยได้
 ถุงน้ำช็อกโกแลตนี้อาจจะมีขนาดเล็กมาก เส้นผ่านศูนย์กลางไม่ถึง1เซนติเมตร ถึงโตมากเกิน10เซนติเมตร
 โรคนี้ไม่ใช่มะเร็ง ไม่ทำให้เกิดมะเร็ง แต่เกี่ยวกับเรื่องมีบุตรยาก ในบางกรณีแม้รักษาไปแล้วก็อาจจะไม่มีลูก
 การรักษามีทั้งการใช้ยาและการผ่าตัด

4. หมายถึงเนื้องอกรังไข่ชนิดหนึ่ง ที่ชื่อ Cystadenoma Cyst
 ถุงน้ำชนิดนี้ อาจตรวจพบโดยบังเอิญ หรือมีอาการผิดปกติ เช่นปวดท้อง อืดท้อง อาหารไม่ย่อย เสียดท้อง ตกขาว ปัสสาวะบ่อยฯลฯ
 ขนาดมักโต มีเส้นผ่านศูนย์กลางมากกว่า 7 เซนติเมตร
 ลักษณะที่ตรวจพบโดยอัลตราซาวนด์คือ เป็นถุงที่มีผนังบางใส ภายในเป็นน้ำใส
 ไม่เป็นมะเร็ง ไม่เกี่ยวโดยตรงกับการมีบุตรยาก แต่ควรผ่าตัดรักษาเพราะหากทิ้งไว้ อาจเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่นขั้วบิด แตก มีเลือดออกภายใน ทำให้เจ็บปวด และเกิดอันตรายถึงชีวิต

5. หมายถึงถุงน้ำรังไข่ไม่ปกติ มีหลายถุงน้ำในรังไข่ ที่เรียกว่า Polycystic ovarian cyst
 ผู้ที่เป็นโรคนี้ มักจะอ้วน หน้ามัน มีขนดก ประจำเดือนไม่ปกติ เช่นมาเดือนละหลายครั้งหลายวัน หรือมาน้อย ปีหนึ่งมาไม่กี่ครั้ง หรือไม่มาเลย
 โรคนี้รังไข่กลายเป็นถุงน้ำหลายๆอัน ทำให้เกิดฮอร์โมนเพศชายสูง โดยถุงน้ำนี้อาจจะมีตั้งแต่ขนาด1เซนติเมตร ไปจนถึง5เซนติเมตร 
 โรคนี้พบมากขึ้นทุกที เนื่องจากประชากรไทยเริ่มอ้วนมากขึ้น
 Polycystic ovarian cyst  ไม่ทำให้เป็นมะเร็งรังไข่ แต่การไม่มีประจำเดือน รังไข่ไม่ทำงาน ฮอร์โมนผิดปกติ เกี่ยวโดยตรงกับการมีบุตรยาก สัมพันธ์กับความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกและมะเร็งเต้านม

          แต่ผู้เขียนบทความแจ้งว่าบทความนี้ยังไม่จบ  ก็เลยต้องติดตามโดยจะนำมาเพิ่มเติมในวันหลังเพราะยังหาไม่พบในฉบับถัดมา  แต่ก็จะพยายามค้นมาแน่นอน

ที่มา....นิตยสารกุลสตรี  ฉบับประจำเดือน ธันวาคม พศ.2552