คำไวพจน์ ควรจดจำ

คำไวพจน์ คือ คำที่มีรูปต่างกันแต่มีความหมายเหมือน หรือ คล้ายกัน คำชนิดนี้มีใช้อยู่ในภาษาไทยเป็นอันมาก อาจจะเรียกว่า คำพ้องความหมาย ก็ได้

ตัวอย่างคำไวพจน์

คำที่มีความหมายว่า งาม ได้แก่ กัลยาณ ขจี งดงาม เจริด จรูญ ฉลวย แฉล้ม โฉมไฉไล เฉิด เฉิดฉาย เฉิดฉิน ตระการ ตรู บรรเจิด ประเจิด บรรยง ประไพ ผุดผาด พรรณราย พริ้ง พริ้งเพรา พริ้มเพรา เพรา เพริศ เพริศพราย เพริศพริ้ง เพริศแพร้ว พิจิตร พิลาส พิไล มาโนชญ์ ยรรยง รังรอง รางชาง รุจี รุจิรา ลออ ลาวัณย์ ลำนัก ลำเพา ลำยอง วิมล วิราม วิลาส วิเมลือง โศภิต โศภิณ โศภี สวย สดสวย สละสลวย สะคราญ สะสวย สะอาง สาหรี สำรวย สำอาง สิงคลิ้ง สุรงค์ สุหร่ง โสภณ โสภา เสาวภา เสาวลักษณ์ อร อรชร อร่าม อล่องฉ่อง ออนซอน อะเคื้อ อันแถ้ง อำไพ แอร่ม โอ่อ่า

ลองสังเกตวิธีการใช้คำที่มีความหมายว่า งาม ในฉันท์บทนี้

อ้าอรุณแอร่มระเรื่อรุจี ประดุจมโนภิรมย์ระตี

ณแรกรัก

แสงอรุณวิโรจน์นภาประจักษ์ แฉล้มเฉลาและโศภินัก

นะฉันใด

หญิงและชายณยามระตีอุทัย สว่างณกลางกมลละไม

ก็ฉันนั้น

(มัทนะพาธา. พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว.)

คำแต่ละคำที่มีความหมายว่า งาม นั้น เมื่อนำไปใช้ในงานประพันธ์จะต้องพิจารณาเลือกใช้ให้เหมาะสมกับคำที่ถูกขยาย หากใช้สับสนก็จะขาดความงามหรือความไพเราะไป ดังตัวอย่าง

นางผู้เฉิดโฉม นางผู้โสภา ใช้คำขยายเหมาะสมฟังไพเราะดี แต่ถ้าใช้ว่า นางผู้รางชาง หรือ นางผู้อะเคื้อหรือ อั้ม พัชราภาเป็นนางเอกที่อล่องฉ่อง คงจะไม่น่าฟัง และคำว่า สละสลวย มักใช้ในความหมายถึงลักษณะความงามของภาษา คำว่า สิงคลิ้ง และ อันแถ้ง มีใช้เฉพาะในวรรณคดีเก่า เช่น ลิลิตพระลอ เท่านั้น

มาลองทดสอบกันหน่อยนะ

๑. ข้อใดไม่ใช่คำไวพจน์

ก. ยรรยง อำพน โสภี

ข. อำไพ ลำยอง สิงคลิ้ง

ค. จรูญ แฉล้ม พิจิตร

ง. ตระการ วโรฬาร สุมาลัย

เฉลย คำตอบที่ถูกคือ ข้อ ง

คำในคำตอบทั้งหมดมีความหมายว่า งาม

ยกเว้น ในข้อ ง วโรฬาร (ยิ่งใหญ่) สุมาลัย (พวงดอกไม้)

๒. ข้อใดเป็นคำไวพจน์ของคำว่า ทอง

ก. กนก วัชร เหม

ข. กาญจน์ แก้ว มณี

ค. กาญจนา มาศ ชมพูนุท

ง. สุวรรณ นพเก้า นพคุณ

เฉลย คำตอบที่ถูก คือ ข้อ ค ทั้ง ๓ คำมีความหมายว่า ทอง

ส่วนคำที่ไม่ได้มีความหมายว่า ทอง ได้แก่

วัชร (สายฟ้า) แก้ว (สิ่งที่มีค่า สิ่งที่บางใส) มณี (แก้วหินสีแดง) นพเก้า( แหวนฝังพลอย ๙ ชนิด)

เพิ่มเติมตามคำเรียกร้อง

คำที่มีความหมายว่า ผู้หญิง

กนิษฐ์ กัญญา กันยา กัลยาณี กานดา ดรุณี นงคราญ นงราม นงนุช นงนาฏ นงเยาว์ นงลักษณ์ นงพะงา นรี นารี นฤมล บังอร พังงา มารศรี ยุพเยาว์ ยุพเรศ ยุพดี ยุพา ยุพิน ยุวดี เยาวมาลย์ เยาวเรศ เยาวลักษณ์ เยาวพา วธู วนิดา วรางคณา สตี สตรี สมร สุดา อนงค์ อรไท อรนุช อังคณา อัมพา อัตถี อิสตรี

คำที่มีความหมายว่า พระเจ้าแผ่นดิน

กษัตริย์ ขัตติยะ บพิตร ภูบดี ไท ไท้ นรินทร์ นเรนทร์ นโรดม ธเรศ จักรพรรดิ ภูวนาถ ภูวไนย ภูมิบาล นริศ ธรณินทร์ ภูมินทร์ ราช นฤบาล นฤเบศร์ นฤบดี นฤบดินทร์ มหิดล ราชา อดิศร

คำที่มีความหมายว่า น้ำ

คงคา ชล ชลธาร ชลธี ชลาลัย ชลาศัย ชโลธร ธาร ธารา นที มหรรณพ ละหาน วาปี วารี วาริน สมุทร สลิล สาคร สาคเรศ สินธุ อุทก อุทกธาร อาโป

คำที่มีความหมายว่า พระอาทิตย์

ตะวัน ทินกร ทิพากร ทิวากร ภาณุ ภาณุมาศ ภาสกร รพิ รพี รวี รวิ สุริยะ สุริยา สุริยง สุริยัย สุริเยศ สุริยน สูรย์ อังศุมาลิน อาภากร ไถง

คำที่มีความหมายว่า พระจันทร์

เดือน แข จันทร์ จันทร จันทรา แถง นิศากร บุหลัน รัชนีกร โสม ศศิ ศศิธร

คำที่มีความหมายว่า ดอกไม้

ผกา บุปผา บุปผชาติ บุษบา บุษบง บุษบัน บุหงา มาลี มาลา มาลัย สุมาลี สุมาลัย สุคนธชาติ

คำที่มีความหมายว่า ป่า

พง พนา พนาดรวนาลี พนาลี วนาลี อรัญ อรัญญิก พนัส พนาสณฑ์ พนาสัณฑ์ ไพรสณฑ์ ไพรสัณฑ์ พงไพร ไพร พงพี เถื่อน ชัฏ

คำที่มีความหมายว่า ร้องไห้ โศกา โศกี โศกาดูร โศกาลัย จาบัลย์ กันแสง

คำที่มีความหมายว่า เรือ นาวา นาวี นาเวศ

หมายเหตุ จะหามาเพิ่มให้ในโอกาสต่อไปนะคะ

เขียนใน GotoKnow โดย ครูแป๊ว กัลยาณี
ใน เติมความฟิต พิชิตข้อสอบ

คำสำคัญ (Tags): #คำพ้องความหมาย#คำไวพจน์#แบบทดสอบ

หมายเลขบันทึก: 343035เขียนเมื่อ 9 มีนาคม 2010 14:44 น. ()แก้ไขเมื่อ 3 ตุลาคม 2013 10:05 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน

ความเห็น (24)

ครูอ้อย แซ่เฮ

เขียนเมื่อ 9 มีนาคม 2010 14:58 น. ()

ขอบคุณมากค่ะ ดีใจ เข้าใจแล้วค่ะ ไวพจน์

ครูแป๊ว กัลยาณี

เขียนเมื่อ 9 มีนาคม 2010 15:04 น. ()

สวัสดีค่ะ ครูอ้อย แซ่เฮ
ยินดีมากค่ะที่คุณครูอ้อยเข้ามาเยี่ยมเยือน "เติมความฟิต พิชิตข้อสอบ"

ครูอ้อย แซ่เฮ

เขียนเมื่อ 9 มีนาคม 2010 15:15 น. ()

มีการเลื่อนสอบแล้วค่ะ แบบไม่มีกำหนดค่ะ

เขียนอีกเยอะๆๆนะคะ ครูอ้อยจะอ่านอีกค่ะ

ครูแป๊ว กัลยาณี

เขียนเมื่อ 9 มีนาคม 2010 16:53 น. ()

สวัสดีอีกครั้งค่ะ ครูอ้อย แซ่เฮ
หากบันทึก "เติมความฟิต พิชิตข้อสอบ" จะเป็นประโยชน์แก่เพื่อนครูในการประเมิน จะพยามจัดให้ตามต้องการค่ะ แต่ถ้าต้องการเรื่องใดเป็นการเร่งด่วนขอมาได้เลยนะคะ