Reflection from practice:ปวดได้..แต่ต้องประหยัด
"ป้าประคอง" (นามสมมติ) ผู้ป่วยมะเร็งปอดลามไปกระดูกสันหลัง เป็นหนึ่งในผู้ป่วย ที่นักศึกษาแพทย์ประทับใจมาก ด้วยความที่ป้าประคองเคยเป็นช่างเสริมสวยมาก่อน จึงช่างพูดช่างคุย แม้ในยามที่ต้องนอนติดเตียง
แต่ภาพที่เราเห็นในการไปเยี่ยมป้าประคองในวันนี้ มีน้ำตาไหล ด้วยอาการปวดกระดูกที่ก้นกบอย่างสุดจะทน เมื่อขอดู Fentanyl patch ก็พบว่าปิดครึ่งแผ่น ทั้งที่แพทย์สั่งให้แปะเต็มแผ่น ด้วยเหตุผลว่า ครั้งก่อนที่ไปรับยา แพทย์ไม่สามารถสั่งให้ครบจำนวนได้เนื่องจาก ยาหมดสต็อค..แกจึงกังวลว่า หากให้เต็มแผ่น แล้วต่อไปไม่มียา จะทำอย่างไร จึงตัดใจประหยัดใช้แค่ครึ่งแผ่น..เช่นเดียวกับ Ultracet ที่ใจแกอยากจะกินทุก 4 ชั่วโมง (ตามใบสั่งทุก 6 ชั่วโมง) ก็ไม่กล้า เพราะกลัวยาหมดเช่นกัน
ความยากอีกอย่างหนึ่งในผู้ป่วยรายนี้ คือ แกไม่ยอมกิน MO syrupt เพราะ่ทำให้ปากแห้งคอแห้งและกลัวจะไอแล้วอาเจียนเป็นเลือด? แม้ทีมเราจะพยายาม encourage ว่าลองกินตอนที่หมอกับพยาบาลอยู่ แกก็ปฎิเสธท่าเดียว "ตอนหมออยู่ มันไม่เป็นไร แต่พอไปแล้วสิ"..สิ่งที่แกยอมรับเป็น prn คือ Paracetamal เท่านั้น
ฉันไม่เคยรู้สึก "อิน"กับปัญหาขาดยา opioid เท่าครั้งนี้ เพราะคิดว่าโรงพยาบาลมหาวิทยาลัย ไม่น่าจะมีปัญหา..อีกอย่างหนึ่ง หากเราสามารถให้ Subcutaneous opioid injection ที่บ้านได้ ก็อาจเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ช่วยคนไข้ได้
"หมอบ้านอยู่แถวไหน" ป้าประคองถามขึ้นท่ามกลางความเงียบ.."แถวเจ็ดยอด" ฉันตอบ.."อ๋อ แถวนั้นมีโรงเรียน...พอผ่านไป ก็ทะลุถนน.." แกบรรยายละเอียดละออจนฉันแปลกใจ "ทำไมรู้".."เคยไปดูที่แถวนั้นสมัยเป็นนายหน้าที่ดิน"ป้าประคองตอบ "เมื่อวานก็เพิ่งโอนที่แถว.." น้ำเสียงแกเริ่มมีชีวิตชีวา "หมอมีที่จะฝากขายบ้างไหม" ฉันชักเริ่มสนุกจึงพูดเล่นๆ " อ๋อ มีที่แถวนั้นอยู่ 5 ไร่ คิดว่าจะแบ่งสักไร่ สองไร่ ขาย"..ป้าประคองทำตาโต "เนี่ย เมื่อ 2 ปีก่อน ตารางวาละ...เชียวนา หมอจะขายจริงหรือเปล่า"
"ป้าได้มาตั้งหลายหมื่น" แกพูดกลั้วหัวเราะ...ฉันเองก็อดหัวเราะไปด้วยไม่ได้
...Distraction therapy บางทีก็ได้ผลเหมือนกัน..ในภาวะที่..ปวดได้ แต่ต้องประหยัด เช่นนี้
ความเห็น (8)
เชียงใหม่ ยังขาด MO เม็ดหรือครับ
ถ้าจะเอา MO ไปฉีดถึงบ้าน ต้องฝ่าด่านตอบคำถามพวกนี้ก่อน
- ต้องเก็บซาก amp มาส่งคืนหรือไม่ ผมแก้โดยเตรียมใส่หลอดฉีดยาจากโรงพยาบาล
- มีคนบันทึกการฉีดยาให้เราหรือเปล่า เรื่องนี้คุยดีๆ ญาติน่าจะช่วยได้
- ต้องเซ็นใบยินยอมหรือไม่ มีคนเตือนผมว่า น่าจะให้เซ็นใบ consent เรื่องการเอายาไปฉีดที่บ้านด้วย เผื่อป้องกันตัว
สุดท้ายคนไข้เสียชีวิตก่อนครับ อาจต้องถามประสบการณ์น้องดาริน ที่ออกเยี่ยมคนไข้ที่บ้านมากกว่าผม
ของ รพ. พี่ตอนนี้ MST หมด stock แบบไม่มีกำหนด ไม่รู้ทำไง...เลยต้องเอา MST เก่าที่ได้จากคนไข้ที่เสียชีวิตมาใช้
จับผู้บริหารไปเรียนใหม่ หรือไม่ สปสช.ต้องประชาสัมพันธ์ให้สาธารณะ รับรู้ว่าแบบนี้คือการรักษาที่เป็นมาตรฐานที่ต้องให้กับผู้ป่วยครับ
เรียนอาจารย์เต็ม...ขอบคุณสำหรับแนวทางคะ
ต้องเก็บซาก amp มาส่งคืนหรือไม่....
มีคนบันทึกการฉีดยาให้เราหรือเปล่า..
ต้องเซ็นใบยินยอมหรือไม่...
เป็นคำถามที่หนูเองยังตอบเองไม่ได้สักข้อเลยคะ
โดยเฉพาะประเด็น ญาติจะยอมเป็นผู้ฉีดมอร์ฟีนให้หรือเปล่า
พี่โรจน์คะ เป็นวิธีการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าที่ีดีคะ แสดงถึงความใกล้ชิด ติดตามสม่ำเสมอ
ที่นี่ ไม่มาตามนัด บางทีก็ไม่ทราบว่า หายไปไหน..ซะงั้น
คงต้องฝากคุณหมอสีอิฐเป็นกระบอกเสียงให้อีกแรงคะ สงสารคนไข้จริงๆ
ปัญหานี้ที่แคนาดาแก้โดยการใช้ PCA ค่ะ คือให้ญาติเป็นคนกดยาให้เฉยๆ แล้วพยาบาลก็มาดู record อีกทีที่บ้าน
ถ้าทำที่เมืองไทยต้องประเมินว่าญาติไม่ใช่คนที่จะ abuse morphine แน่ๆก่อน
โดยส่วนใหญ่ถ้าถึงจุดที่คนไข้กินไม่ได้จริงๆแล้ว ก็มักจะเป็น dying stage ซึ่งความเจ็บปวดจะน้อยลงด้วย ทำให้ความต้องการ morphine ลดลงไปด้วย แต่ถ้าเป็นช่วงก่อนหน้านั้น การใช้ morphine syrup หยดลงใน mucosa ก็ยังพอช่วยได้พอสมควรค่ะ
ต้องเก็บซาก amp มาส่งคืนหรือไม่ ผมแก้โดยเตรียมใส่หลอดฉีดยาจากโรงพยาบาล
-เห็นด้วยค่ะ
มีคนบันทึกการฉีดยาให้เราหรือเปล่า เรื่องนี้คุยดีๆ ญาติน่าจะช่วยได้
-เห็นด้วยค่ะ
ต้องเซ็นใบยินยอมหรือไม่ มีคนเตือนผมว่า น่าจะให้เซ็นใบ consent เรื่องการเอายาไปฉีดที่บ้านด้วย เผื่อป้องกันตัว
-ส่วนใหญ่ญาติจะกลัวอยู่แล้วเรื่องการฉีดมอร์ฟีน ถ้าเราให้เซ็นใบอะไรอีก สงสัยจะไม่กล้าฉีดกันค่ะ คงต้องพิจารณาเป็นกรณีๆไป เพิ่งมี case นึงที่ทำ terminal sedation ให้เป็น dormincum ไปฉีดที่บ้าน ก็ประเมินแล้วว่าญาติฉีดได้และมีความระมัดระวังในการใช้ ให้เตรียมเอาไว้เผื่อเท่านั้นเอง และต้องเก็บยาคืนเมื่อไม่ได้ใช้ค่ะ
สวัสดีคะพี่เป้ เป็นเกียรติที่มาเยี่ยมคะ แต่ขนาด dormicum นี่ หมอเองยังไม่กล้าฉีดเลย