บทบาทที่หักเห
ในวันที่เราสับสนในบทบาทตัวเอง
นานมาแล้ว ไม่ได้เขียนบันทึก วันนี้รู้สึกว่าใจมันไม่ค่อยปกติสุข มันรู้สึกหนาวๆ ร้อนๆ อย่างไรไม่รู้นะ ผ่านปีใหม่มาได้ 1สัปดาห์พอดี มันไม่ได้มีอะไรแตกต่างเลยนะ ปีไหนๆ เราก็ยังเป็นเรา เป็นคนที่เข้าใจตัวเองยากอยู่เหมือนเดิม เราดูภายนอก เหมือนเป็นคนร่าเริง สนุกสนานกับทุกเรื่องราวที่ผ่านมาในชีวิต เข้าใจอะไรได้ ไม่ยากนัก ทำใจยอมรับกับสิ่งที่ผ่านเข้ามาในชีวิตได้ ไม่ยาก ไม่ว่าเป็นเรื่องอะไร แต่ทำไมบางครั้งบางคราวท่ามกลางความสนุกสนาน เฮฮา เรากลับรู้สึกว่า ในใจเราลึกๆ มันรู้สึกเหงาและรู้สึกล้า มากมายอย่างนั้น แค่มองท้องฟ้ายามค่ำขณะนั่งรถกลับบ้าน ก็ทำให้ น้ำตาไหลมาได้ สามารถ นั่งอยู่คนเดียวในรถได้เงียบๆ แต่ในใจมันมีคำพูดมากมายที่พรั่งพรูออกมาและคุยอยู่กับตัวเองได้เป็นเรื่องเป็นราว แต่ทุกครั้งมันก็จะได้ข้อสรุปกลับมาทุกครั้ง แล้วมันทำให้ เราสบายใจขึ้นได้ ทุกทีไป
ไม่รู้ว่าคนอื่นจะเป็นเหมือนกับเราหรือเปล่า ไม่รู้ว่า คนเราเวลามีความทุกข์ ต่างคนเขาจะหาทางออกกันอย่างไรบ้าง คงจะไม่เหมือนกันนะ สำหรับเราบางครั้งการได้ คุยกับตัวเอง มันทำให้เรารู้สึกสบายใจขึ้น
คนเราจะมีชีวิตอยู่อย่างปราศจากปัญหา มันก็ไม่ใช่คนสินะ แต่มันอยู่ที่มุมที่เรามองปัญหาต่างหากนะ เราพยายามเข้าข้างตัวเองอยู่เสมอ ไม่ว่าจะมีอะไรเกิดขึ้น
แม้การเดินทางของเราในแต่ละวัน มันให้อะไรกับเราได้ เสมอ ไม่ซ้ำกันเลย ทั้งจากผู้คนที่อยู่รอบข้าง เพื่อนร่วมทาง หรือแม้แต่สิ่งแวดล้อมรายทาง ที่เราผ่านในแต่ละวัน มันทำให้ เรารู้จักคน มากขึ้น ไม่ได้ หมายความว่า มีเพื่อนมากขึ้น แต่มันหมายถึงการที่เรา ได้ มอง คนในรูปแบบต่างๆ กันไป คนๆ หนึ่งเราเจอในขณะ ที่เขาอยู่ในหน้าที่ ที่เขาทำก็ต้องแสดงบทบาทไปตามหน้าที่ให้ เหมาะสมกับงาน ไม่ได้ หมายความว่าเมื่อเขาไปอยู่อีกหน้าที่หนึ่ง เขาจะยังแสดงบทเดิม ภาพของตำรวจจราจรที่กำลังทำหน้าที่ของตัวเองอย่างขะมักเขม้นในตอนเช้า กับภาพตำรวจคนเดิม ที่แวะร้านต้นไม้ และหิ้วถุงต้นไม้ที่ซื้อมาขี่มอเตอร์ไซด์กลับบ้านในตอนเย็น ภาพของ ยายแก่ๆ คนหนึ่งหอบตาชั่งกับสัมภาระ มากมาย ใส่ในเข่ง ในตะกร้าซึ่งในนั้น มีของมากมายที่จะนำไปขาย ยืนรอรถเมล์ในตอนเช้ามืด เพื่อนำของมาขายที่ตลาดสดในเมือง กับภาพยายแก่ คนเดิม พร้อมกับตะกร้าใส่ของที่ขายหมดแล้ว ที่นั่งรอรถเมล์ ที่ริมฟุตบาทในตอนใกล้ค่ำ เพื่อจะกลับบ้านและต้องมาทนนั่งเบียดกับผู้โดยสารในรถ กว่าจะถึงบ้านก็ค่ำมืด คนเรามีทางเลือกให้ มากกว่านี้หรือ ถ้ามี เขาคงเลือกไปแล้ว
ทำไปเถอะนะ คนเรามีหน้าที่รับผิดชอบ และ มีหลายบทบาทในคนๆ หนึ่ง เราคงจะทำให้สมบูรณ์แบบ อย่างไร้ที่ติ ได้แต่คงไม่มีใครทำได้ สมบูรณ์ทุกบทบาทหรอกนะ ขึ้นอยู่กับบริบทที่เรากำลังประสบอยู่ ในตอนนั้น จึงไม่แปลกเลยถ้าวันไหนที่เราจะรู้สึกล้าบ้าง เหนื่อยบ้าง รู้สึกว่าทำไปได้ ไม่เต็มที่ในเรื่องใดก็ตามที่เราต้องทำ ต้องรับผิดชอบ ขอแค่เรารู้ว่า เราจะปรับปรุง และจะทำให้ ดีที่สุด.. ที่สุดกับความสามารถที่สุดกับแรงกาย แรงใจ ที่เรามี
การทำงานร่วมกัน ในที่หนึ่งๆ ที่มีผู้ร่วมงานมากหลายระดับ แตกต่างกันทั้งด้านคุณวุฒิ และวัยวุฒิ ไม่ใช่เรื่องง่ายๆ เลย เราต้องอาศัยอะไรหลายๆ อย่าง ในตัวเรา มันไม่ใช่แค่ทำอย่างไรก็ได้ ให้งานเราเสร็จ เพราะเราทำงานเป็นทีม เราทำเสร็จก็จริง แต่ทีมเรายังไม่เสร็จ มันไม่ใช่ความรับผิดชอบของเรานี่ จริงหรือ เราคิดแบบนั้นได้ หรือ การช่วยเหลือกัน มันไม่ใช่เป็นเรื่องที่เราควรทำหรือ จริงอยู่งานแค่นั้น เขาทำเองได้ แต่มันจะไม่ดีกว่าหรือ ถ้าเราอาสาว่า มีอะไรให้ เราช่วยได้บ้าง ความรู้สึกมันดีกว่ากันมาก สำหรับเพื่อนที่เขากำลังอยู่ในภาวะที่ต้องการความช่วยเหลือ แต่เป็นคนที่ไม่ชอบร้องขอความช่วยเหลือ ยอมทำเองทุกอย่าง
เราต้องเลือกด้วยหรือ ว่าเราจะช่วยใคร คนนั้น คนนี้ บางคน บอกว่า เวลาเรางานยุ่ง คนๆ นั้นไม่เคยมาช่วยเราเลย มันเสมอไปหรือเปล่า บางครั้งบางที หรือทุกครั้ง เราแน่ใจหรือ ไม่รู้สินะ ว่าใครคิดอย่างไร มันเป็นสิทธ์ของเขาที่จะคิด จะทำ แต่อยากให้ เรามองลึกลงไป ว่า บางทีการที่เราช่วยเหลือใครโดยไม่หวังผลตอบแทน มันจะรู้สึกดี กับเรามากกว่า ที่เราทำโดยหวังผล เพราะ นั่นมันจะทำให้ เราผิดหวัง และไม่อยากทำดีกับใครอีกเลยก็ได้
คิดว่า ทุกคนคงเคยรู้สึก มีความสุข ที่ เราทำอะไรให้ใครแล้ว เรารู้สึกว่า ลึกๆ เรามีความสุขที่ได้ เห็นรอยยิ้มของเขา ได้ยินเขาพูดเล่าให้ เราฟังอย่างมีความสุข ว่าเขาเป็นอย่างไร เขารู้สึกดีแค่ไหน ที่เราเข้าไปช่วยเหลือเขา รับฟังและเข้าใจเขาว่ารู้สึกอย่างไร แม้แค่เรื่องเล็กน้อย
จากประสบการณ์ การทำหน้าที่ เป็นผู้วางแผนจำหน่ายผู้ป่วย 2 วัน ที่ผ่านมา ทำให้ เรารู้ว่า สำหรับผู้ป่วยบางคนแล้ว เขาไม่ได้ ต้องการอะไรที่ยากๆ ของเราเลย ต้องการแค่การได้ มีใครคนหนึ่ง เดินเข้ามาและรับฟังเขาว่า ที่ผ่านมาเขาต้องผ่านประสบการณ์อะไรในชีวิต มาบ้างเขารับมือกับความจริงอันโหดร้ายอย่างไรบ้าง เขามีใครที่คอยช่วยพยุงเขาขึ้นมา และช่วยกันทำให้ ชีวิตส่วนที่มีเหลืออยู่ของเขา ให้ สามารถอยู่ได้ อย่างมีความสุข ในบริบทที่เขาเป็น...แค่นั้นเอง
กำลังใจจากคนใกล้ตัวสำคัญมาก สำหรับบางคน ความสัมพันธ์ของพี่น้อง ความรักของลูก ของพี่ ของแม่ ของพ่อ ของภรรยา สามี หรือแม้แต่ ของคนดูแล แม้ ว่า จะไม่ได้ เป็นญาติ กัน แต่มันสื่อถึงกันได้ ว่า เขาดูแลด้วยใจเต็มร้อยแค่ไหน บางคนอยู่กันมาเป็นหลายปี จนเหมือนเป็นญาติกัน ดูแลกันมาจนญาติให้ ความไว้วางใจ จนทำให้ญาติบางคนมีเวลาที่จะสามารถใช้ชีวิตส่วนตัว ที่เหลือของตัวเองให้ มีความสุขได้โดยไม่รู้สึกว่า ทิ้งให้ อีกชีวิตหนึ่งต้องจมอยู่กับความทุกข์ เพียงลำพัง นี่เป็นแค่ไม่กี่รายที่เขามีเงิน และสามารถ ทำอย่างนั้นได้
มีอีกมากมายหลายครอบครัวที่ ต้องดูแลกันเอง จริงอยู่ คู่ชีวิต เราร่วมทุกข์ ร่วมสุขกัน แต่ไม่ได้หมายความว่า เราจะต้องมาอยู่ กับความทุกข์ไปตลอด จนตายจากกัน ชีวิตเรายังมีค่า กับอีกหลายๆ คน เราควรมีเวลา ที่จะเป็นอิสระบ้าง อย่างน้อยช่วงที่คนที่เราต้องดูแล อยู่ในความดูแลของโรงพยาบาล
มีมุมมอง ที่เป็นของเราเจ้าหน้าที่พยาบาล บางคน บอกว่า ญาติ ตัวเอง ไม่ดูแล แล้วใครจะดูแล แต่การที่เราพูด หรือคิด แบบนั้นได้ เราต้องรู้ถึงสภาพปัญหา ของเขาด้วย บางคนเป็นผู้ป่วยเรื้อรัง นอนติดเตียงเป็น 10 ปี มีพี่น้อง ช่วยกันดูแล มารพด้วยอาการติดเชื่อ ต้องได้รับยาฉีด วันละครั้งและต้องอยู่ รพ ระยะหนึ่ง
เขาอยากกลับบ้านไปฉีดยาที่บ้าน แต่.. เขามีทางเลือก ไม่มาก ด้วยเรื่อง ค่าใช้จ่ายและภาระของพี่น้อง ที่ดูแลเขาอยู่ ทำให้พี่น้อง ที่ดูแลอยู่เดิมไม่สามารถ ตามมาดูแลที่ รพ ได้ทุกวัน เราก็ไม่ควรตำหนิ ญาติ ว่า ไม่อยู่ดูแลญาติ ตัวเอง ให้ เวลาเขาบ้างเถอะไม่กี่วันหรอก ถือ ว่าให้ เขาได้ พักบ้างเพื่อที่เขาจะได้ มีแรงกาย แรงใจ มาดูแล คนของเขา ไปอีกนานแค่ไหน ไม่มีใครรู้ แม้ แต่เราเอง
ผู้ป่วยมะเร็ง ระยะสุดท้าย ต้องทนทุกข์ทรมานกับความเจ็บปวด เสียงร้องที่ โอดครวญ บวกกับหน้าตาที่ บิดเบี้ยวของเขา คงทำให้ หลายคนที่ผ่านเข้ามาได้รับรู้ มาเห็นได้ รู้สึกไม่น้อยว่า ชีวิตของเรา มีค่าแค่ไหน ความไม่มีโรคมันช่างเป็นของขวัญ ที่แสนสุดจะพิเศษที่สุดในชีวิตแล้ว ที่พระเจ้าประทานให้เรา เขาต้องทนทรมานอีกนานแค่ไหน กับความเจ็บปวดที่ได้รับ มันแสดงให้ เห็นว่าคุณภาพการให้ยาของเรา อาจจะยังไม่ดีพอที่จะจัดการความเจ็บปวดให้เขาได้...อย่างนั้นหรือ
ผลลัพธ์ ที่ได้จากการที่เราบันทึกการประเมินความเจ็บปวดอย่างครบถ้วนมันไม่สำคัญเท่า ความสุขสบายของเขาที่ได้รับหลังเราจัดการความปวดให้เขาได้ หรอกนะ แต่...มันมีประโยชน์ในการหาวิธี การจัดการความเจ็บปวดให้ เขาอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น มันจึงเป็นสิ่งสำคัญ ที่เราต้องตระหนัก และต้องทำให้ได้ดีทั้งคุณภาพ การบันทึก และคุณภาพ การดูแล....
ผู้ป่วยสูงอายุเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังหลายๆ โรค บางคน ถ้าดูจากสภาพร่างกายภายนอกแล้ว น่าจะช่วยเหลือ ตัวเองได้ ดีกว่า ที่เป็นอยู่ แต่กลับไม่เข้มแข็งพอ ไม่มีแรงพอ ที่จะลุกขึ้นนั่งด้วยขาของตัวเอง ไม่เคยที่จะมีใครเห็นรอยยิ้มของเขา สิ่งที่เห็นคือ ภาพที่คิ้ว 2 ข้าง ขมวดติดกันเกือบตลอดเวลา และนอนอยู่อย่างคนที่หมดอาลัยในชีวิต สอบถามคนดูแล บางรายบอกว่า ผู้ป่วยไม่ชอบให้ มายุ่ง หรือ ทำอะไรให้ ไม่ชอบทำกายภาพ ไม่ชอบลุกนั่ง อยากนอนอย่างเดียว เราในฐานะพยาบาล จะยอมให้ เป็นอย่างนั้นไหม แล้วภาวะ แทรกซ้อนที่จะเกิดขึ้น เขาตระหนักถึงมันหรือเปล่า เรามีบทบาทต้องทำให้พวกเขาเห็นความสำคัญให้เขารู้ว่า ความจริงแล้ว เขาช่วยเหลือ ตัวเองได้ มากกว่าที่ตัวเองคิด...จริงๆ แล้วเขาทำได้
สร้างเสริมให้เขาใช้ศักยภาพ ที่มีอยู่ทั้งจากในตัวเอง หรือสังคมรอบข้างเขา นั่นคือ ความท้าทายในการทำงานของเรา ณ วันนี้
เราเคยพูด มาตั้งแต่ต้น แล้ว ว่า เรามีหลายบทบาท หน้าที่ ในตัวเราเอง ที่ต้องทำ แม้ว่า บางครั้ง มันอาจจะขาด หรือ เกินไปบ้างแต่ตัวเราเท่านั้นที่รู้ ว่าเราทำได้ ดีที่สุดหรือยัง....
เรามาทบทวน บทบาทของเรา และทำมันให้ ดีที่สุด อย่างน้อย สำหรับตัวเอง คนที่เรารัก คนที่รักเรา และเผื่อไปยังเพื่อนร่วมโลก ที่เขารอความช่วยเหลือจากเรากันดีกว่านะ เริ่มวันนี้ จาก สิ่งเล็กๆ น้อยๆแต่มันอาจยิ่งใหญ่ ในใจของใครบางคน..หรือหลายๆคน
คำสำคัญ (Tags): #บทบาทที่หักเห#บทบาทเด่น
หมายเลขบันทึก: 333995เขียนเมื่อ 5 กุมภาพันธ์ 2010 08:37 น. ()ความเห็น (1)
เหนื่อยงานมาอ่านก็ทำให้ ได้รู้ว่าเราอยู่มาได้ก็เพราะมีงานทำนี่แหละนะ. มีความสุขกับการทำงานนะคะ