การใช้ KM ในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ ศูนย์อนามัยที่ 8 - วางระบบ KM และการใช้

ในการประชุมการใช้ KM ในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ ที่จัดขึ้นในวันที่ 14-15 มกราคม 2553 ที่วังยางรีสอรท์ ของศุนย์อนามัยที่ 8  หลังจากมีการนำเสอนผลงานการใช้ KM ในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ทุกผลงานแล้ว  ได้มีการวิเคราะห์ระหว่างคณะกรรมการจัดการความรู้ว่าบางส่วนมีการใช้ KM ในการทำงาน บางส่วนก็ไม่ได้ใช้ แต่ก็เห็นว่าทุกคนมาถูกทางแล้ว แต่ ..... ในการเก็บความรู้ที่ได้จากการทำกิจกรรม ยังไม่ค่อยถูกใจนัก เนื่องจาก

1. งานยุทธศาสตร์ เป็นงานใหญ่  ต้องใช้กลวิธีในการทำงานหลายกิจกรรม แต่เจ้าหน้าที่บางท่านยังไม่เข้าใจว่าจะใช้ KM เข้าไปขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ได้อย่างไร
2. ในการสร้างขุมความรู้ บางท่านยังไม่เข้าใจว่าจะสรุปขุมความรู้ออกมาในรูปแบบอย่างไร 
3. บางคนมีขุมความรู้แล้ว แต่รู้ว่าจะนำขุมความรู้นั้น ๆ ไปใช้ประโยชน์ได้อย่างไร

คณะกรรมการจัดการความรู้จึงต้องเปลี่ยนกลวิธีในการประชุม จากที่จะให้มีการประชุมกลุ่มเพื่อถอดบทเรียนในการใช้ KM ในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ เป็นการทำความเข้าใจกับเจ้าหน้าที่ในเรื่องการจัดการความรู้ โดย

1. ในการใช้ KM ในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ เราจะใช้กลวิธีที่ได้เสนอแนะในการทำงานในบางกิจกรรม หรือทีละกิจกรรมที่สอดคล้องและเอื้อต่อการทำงาน เช่นบางยุทธศาสตร์มีกิจกรรมทั้งการประชุม การอบรม การนิเทศงาน และการประเมินคุณภาพ  อาจจะต้องมีการใช้ KM ทีละกิจกรรม ซึ่งกลวิในแต่ละกิจกรรมอาจจะแตกต่างกันไป และเมื่อแต่ละกิจกรรมเสร็จสิ้นสมบูรณ์ ก็จะนำกิจกรรมทั้งหมดมาต่อกัน ถ้าหากมีการวางแผนการทำงานที่สอดคล้องกันแล้ว ผลก็จะได้ตามจุดมุ่งหมายของยุทธศาสตร์นั้น ๆ ทั้งหมด
2. ในการถอดบทเรียน การสกัดขุมความรู้  ให้ดูที่กลุ่มเป้าหมายหรือคุณกิจที่เราทำงานด้วย  ขุมความรู้บางอย่างคือการตอบโจทย์ว่าที่เราทำกิจกรรมได้มันได้ผลตามเป้าหมายของเรามากน้อยแค่ไหน  บางครั้งขุมความรู้ที่ได้มันคือความรู้ใหม่ ๆ ที่เราไม่รู้มาก่อน  หรือเรารู้อยู่แล้วแต่อาจมีกลเม็ดที่ทำให้งานสำเร็จได้ง่าย หรือมากขึ้น
3. การถอดบทเรียนออกมาเป็นปัจจัยแห่งความสำเร็จ (ซึ่งเป็นที่นิยมกัน) นั้น บางที่เราต้องมาเลือกหรือพิจารณาอีกครั้งว่าปัจจัยที่เอื้อนั้นมี root cause จริง ๆ อยู่ตรงไหน  อาจต้องมีการทดสอบ การค้นคว้าว่ามีใครศึกษาเรื่องนี้มากอ่นหรือไม่
4. กิจกรรม AAR หลังการจัดกิจกรรม อาจจะต้องมีการสรุปให้อยู่ในประเด็นที่ต้องการ Review เพราะหากไม่ตีกรอบประเด็นอาจทำให้ไม่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ตามต้องการ
5. การใช้ประโยชน์จากขุมความรู้ คือจุดมุ่งหมายสูงสุดของการจัดการความรู้ เพราะถ้าความรู้ที่ได้ไม่ได้ถูกนำไปใช้ประโยชน์ ก็ไม่รู้ว่าเราจะทำมันไปทำไม ดังนั้นคนทำกิจกรรมต้องรู้ว่าการทำกิจกรรมดังกล่าวเราต้องการอะไร และได้ตามต้องการหรือไม่  เช่นในบางกิจกรรมบอกว่าปัจจัยที่ทำให้คุณภาพการทำงานของกลุ่มเป้าหมายคือการสร้างความตะหนักของกลุ่มเป้าหมายให้รู้สึกว่ากิจกรรมดังกล่าวมีความสำคัญอย่างยิ่งยอด แต่ไม่เคยจัดกิจกรรมที่จะช่วยให้เกิดสิ่งเหล่านี้เลย การขับเคลื่อนก็คงไปได้ยาก (บางงานรอโครงการจากส่วนกลางอย่างเดียวเลย)

หลังจากทำความเข้าใจแล้ว ได้มีการพิจารณาว่า Model ที่ศุนย์ ฯ ได้จัดสร้างขึ้นสอดคล้องหรือรับกับงานที่ทำหรือไม่ โดยจากกิจกรรมการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ กลุ่มได้เลือกกิจกรรม 5 กลุ่มคือกิจกรรมการอบรมให้ความรู้  , กิจกรรมการประกวด , กิจกรรมการนิเทศ , กิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และกิจกรรมการตรวจประเมิน โดยให้ถอดกิจกรรมที่ทำออกมา และทดลองนำกิจกรรมที่ถอดออกมาได้เทียบเคียงกับ model ซึ่งแต่ละกลุ่มก็สามารถทำความเข้าใจ และจัดกิจกรรมให้สอดคล้องกันได้

หลังจากนั้นได้มีการนำเสนอ ซึ่งบางท่านก็บ่นว่ายังงงอยู่ แต่ก็ได้อธิบายและสร้างความเข้าใจ

คณะกรรมการจัดการความรู้ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าหลังการอบรมในครั้งนี้ ศูนย์อนามัยที่ 8 จะสามารถขับเคลื่อนการทำงานตามประเด็นยุทธศาสตร์ได้ดียิ่งขึ้น ในเบื้องต้นมีคนบอกว่าการประชุมในครั้งนี้ทำให้เพิ่งรู้ว่าจะทำงานโดยใช้ KM จริง ๆ แล้วเป็นอย่างไร อย่างไรก็ตาม KM หากไม่ทำก็ไม่รู้ และเมื่อรู้แล้ว เข้าใจแล้ว ก็จะรัก KM และสามารถจัดการให้เนียนไปกับเนื้องานได้ไม่ยาก

จบกิจกรรมแล้วครับ