เทคโนโลยีมีบทบาทที่สำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาประเทศของทุกประเทศ เพราะประเทศที่มีการพัฒนาแล้วนั้นล้วนแต่มีความเจริญทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศกันทั้งนั้น
บทบาทสำคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยีสารสนเทศจัดว่ามีบทบาทสำคัญยิ่งต่อการพัฒนาประเทศของทุกประเทศก็ว่าได้
ไม่ว่าจะเป็น ประเทศที่พัฒนาแล้ว หรือประเทศที่กำลังพัฒนา
เพราะแม้ว่าเทคโนโลยีนี้จะยังไม่มีบทบาทโดดเด่นในการพัฒนาด้านอุตสาหกรรมและการค้า
ในกลุ่มประเทศที่กำลังพัฒนาทางเศรษฐกิจและอุตสาหกรรม
แต่ก็มีความสำคัญอย่างยิ่งยวดในด้านการพัฒนาสังคมและคุณภาพชีวิตของประชาชน
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในด้านการจัดให้บริการสังคมพื้นฐาน (การศึกษาและ
การสาธารณสุข ฯลฯ) ในการบริหารประเทศ
และในการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน
บทบาทต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ
ในปัจจุบันอุตสาหกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศได้กลายเป็นอุตสาหกรรมผลิตที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก
มีการประมาณการว่าตลาดโลกสำหรับอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ทั้งฮาร์ดแวร์
และซอฟต์แวร์ โทรคมนาคม และผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องอื่น ๆ จะมีขนาด
1,600 พันล้านเหรียญสหรัฐในปี 1994 ด้วยอัตราการเติบโตเฉลี่ยถึงร้อยละ
20
ต่อปีแม้ว่าในปัจจุบันจะมีเพียงไม่กี่ประเทศในโลกที่ได้ผลประโยชน์ด้านเศรษฐกิจจากการเป็นผู้ผลิตดังกล่าว
แต่ด้วยศักยภาพของเทคโนโลยีดังที่กล่าวมา นานาประเทศ
ต่างสามารถรับผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ
จากการเป็นผู้ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศทั้งสิ้น
ในภาคอุตสาหกรรมผลิตทุกแขนง
เทคโนโลยีสารสนเทศไม่เพียงแต่ถูกนำไปใช้โดยตรงในกระบวนการผลิตสินค้าต่าง
ๆ ที่ส่งผลให้สามารถผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพสูงขึ้น
ด้วยต้นทุนที่ต่ำลง เป็นต้นว่าการออกแบบและเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์
(computer-aided design or drafting หรือ CAD) สามารถจะลดความผิดพลาด
เพิ่มความแม่นยำ (accuracy)
และย่นระยะเวลาการออกแบบได้อย่างมหาศาล
เทคโนโลยีนี้ยังเป็นองค์ประกอบสำคัญในการจัดเก็บและนำข้อมูลต่าง ๆ
มาใช้ในด้านการวิจัยและพัฒนา การออกแบบผลิตภัณฑ์ตามรสนิยมของผู้ใช้
การตลาด การบริการหลังการขาย และการจัดการองค์กรและธุรกิจ
ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดอีกด้วย
ปัจจุบันประเทศกำลังพัฒนาต่างเริ่มตระหนักถึง
บทบาทของเทคโนโลยีนี้ต่อการพัฒนาสังคมตามประเทศที่พัฒนาแล้ว
และเล็งเห็นว่ามันสามารถจะก่อเกิดประโยชน์ต่าง ๆ นานา
เป็นต้นว่าเทคโนโลยีสารสนเทศสามารถจะ
ทำให้การบริการที่หน่วยงานต่างๆ
ของรัฐให้แก่ประชาชนมีคุณภาพและประสิทธิภาพสูงขึ้น
และต้นทุนต่ำลง
ลดต้นทุนการบริการสาธารณสุขขณะที่เพิ่มปริมาณและคุณภาพของบริการสู่ประชาชนที่ยังไม่ได้รับบริการอย่างทั่วถึง
สร้างโอกาสให้ประชาชนทุกหมู่เหล่าและทุกวัยได้รับการศึกษาและฝึกอบรมอย่างกว้างขวาง
ฯลฯ
บทบาทต่อการให้บริการของรัฐและในด้านการศึกษา
ในด้านการให้บริการจากรัฐแก่ประชาชน อาทิ บริการสาธารณสุข การศึกษา
และฝึกอบรม ก็ได้มีตัวอย่าง ที่เห็นผลตอบแทนที่ไม่เป็นเพียงนามธรรม
แต่เป็นรูปธรรม อย่างชัดเจนในหลาย ๆ ประเทศ
การศึกษาในประเทศฟิลิปปินส์ถึงผลประโยชน์ของโทรคมนาคม
โดยสมาพันธ์โทรคมนาคมโลก (ITU หรือ International Telecommunications
Union) ชี้ให้เห็นถึงผลตอบแทนเทียบกับการลงทุนในอัตรากว่า 30 ต่อ 1
ในภาคบริการสาธารณสุข และกว่า 40 ต่อ 1 ในภาคเกษตรกรรม
ข้อสรุปในเบื้องต้นของโครงการ Civil Service Computerization
Programme ของรัฐบาลสิงคโปร์
นอกจากจะก่อให้เกิดการให้บริการรัฐที่รวดเร็วคล่องตัว
และสะดวกสบายแก่ประชาชนแล้ว ยังมีผลตอบแทนโดยตรง
จากการลดค่าใช้จ่ายสืบเนื่องจากการใช้บุคลากรในภาครัฐให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น
ในอัตรา 2.71 ต่อ 1 หน่วยการลงทุนต่อปี
ทั้งนี้โดยยังไม่รวมถึงผลตอบแทนทางอ้อมอื่น ๆ อีกด้วย
ในประเทศสหรัฐฯ
ผลงานศึกษาวิจัยหลาย ๆ ชิ้น
ต่างชี้ถึงผลประโยชน์ของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ (เช่น CAI/CAL)
ในการศึกษาฝึกอบรมว่าโดยเฉลี่ย จะสามารถลดค่าใช้จ่าย (ในประเทศสหรัฐฯ)
ถึงกว่าร้อยละ 30 ขณะที่การเรียนรู้จะมีปริมาณเพิ่มขึ้นกว่าร้อยละ 30
โดยใช้เวลาในการศึกษาลดลงถึงร้อยละ 40 เป็นต้น
ผลกระทบต่อวัฒนธรรมและสังคม
เทคโนโลยีสารสนเทศจะมีผลกระทบต่อสังคมมากน้อยเท่าใดขึ้นอยู่กับว่ามนุษย์จะเลือกใช้มันอย่างไร .........
ผลที่ตามมาก็คือ
วิทยุโทรทัศน์ได้สร้างธุรกิจบันเทิงที่หวังพึ่งตลาดมวลชนที่ใหญ่และมีความสำคัญมาก
ความหลากหลายที่เคยเกิดจากกิจกรรมบันเทิงแบบพื้นบ้านจึงค่อย ๆ
ถูกกำจัดออกไป ซึ่งก็เป็นการสูญเสียอย่างหนึ่ง
หลายสิ่งหลายอย่างที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมพื้นบ้านก็ได้ค่อย ๆ
หมดความสำคัญตามไปด้วย และถูกทดแทนด้วย
ผลิตภัณฑ์จากธุรกิจการบันเทิง กล่าวอีกนัยหนึ่ง
การละเล่นหรือการแสดงในพื้นบ้าน ได้ถูกทดแทนด้วยการแสดงเชิงพาณิชย์
จะไม่มีใครปฏิเสธได้ว่า ธุรกิจบันเทิง
ที่อาศัยวิทยุโทรทัศน์เป็นสื่อมิได้มีอิทธิพลสูงมากต่อความคิดความอ่าน
และต่อวัฒนธรรมของผู้คนที่ได้มีโอกาสดูอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง
แต่การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีในระยะต่อไปนั้น
จะเปิดโอกาสให้มีการสื่อข่าวสารจากจุดต่าง ๆ
ได้เพิ่มขึ้นจากเดิมมากดังที่ได้กล่าวมาแล้ว
เพราะฉะนั้นจึงเป็นที่คาดกันไว้ว่า
จะมีผลกระทบต่อวัฒนธรรมอีกครั้งหนึ่ง
เราอาจจะได้ความหลากหลายกลับคืนมา
แต่ความหลากหลายนี้คงจะมีลักษณะแตกต่างจากที่เคยมีอยู่เดิมอย่างแน่นอน
ข้อมูลเพิ่มเติม น่าสนใจมากๆ http://www.info.tdri.or.th/library/quarterly/white-pp/wb14.htm