10. โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ อินเตอร์เนชั่นแนล (ตอน คุณธรรมนำธุรกิจ)

1. องค์กรของท่านมีนโยบายหรือแนวทางในเรื่อง CSR อย่างไร พร้อมยกตัวอย่างกิจกรรมขององค์กรที่น่าจะเป็นต้นแบบที่ดีต่อสังคมหรือองค์กรอื่นๆ  และภาครัฐควรให้การเสริมหนุนองค์กรที่ทำเรื่องนี้อย่างไรบ้าง?

      ตอบ – โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ มีนโยบายในเรื่อง ของ CSR อย่างชัดเจนมาโดยตลอดนับตั้งแต่ก่อตั้ง  โรงพยาบาลในปี พ.ศ. 2523 และได้มีการปรับปรุงมาอย่างต่อเนื่อง และเป็นหนึ่งในนโยบายคุณภาพของ      โรงพยาบาลซึ่งประกอบไปด้วยหลักปฎิบัติอยู่ 10 ประการ

                  โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์มองเรื่อง CSR ที่หมายถึงความรับผิดชอบต่อสังคม มากไปถึงความเป็น            “หน้าที่” ที่รับผิดชอบต่อสังคมขององค์กรธุรกิจ

                  โดยสังคมในมุมมองของโรงพยาบาลฯ ต่อเรื่อง CSR นั้น เป็นสังคมสองด้าน คือ สังคมด้านใน   องค์กร และสังคมด้านนอกองค์กร ดังนั้น ความรับผิดชอบที่เกิดขึ้นต่อสังคม ที่สั่งสมมาตลอดระยะเวลา   เกือบ 30 ปีขององค์ จึงถูกปลูกฝังในจิตใจของทุกคนในองค์ว่าเป็นหนึ่งในหน้าที่ ๆ เราต้องรับผิดชอบ

                  สังคมด้านในองค์กร นั้นรวมถึงบุคลากรทุกระดับ ตั้งแต่ ประธานกรรมการ ผู้ถือหุ้น คณะกรรมการ                  ผู้บริหารระดับสูง แพทย์ พยาบาล เจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ พนักงาน ตลอดจนพนักงานคู่สัญญา ซึ่ง     นอกเหนือจากสังคมที่เป็นตัวบุคคลแล้ว ทางโรงพยาบาลฯ ยังรวมถึงสังคมที่เป็นสภาพแวดล้อมทาง      กายภาพที่พนักงานทำงานอยู่ นอกเหนือจากนี้ยังมีสวัสดิการและโครงการต่าง ๆ อีกด้วย

                  สังคมด้านนอกองค์กรนั้น จะรวมถึงสังคมที่เป็นชุมชน โดยรอบองค์กร สังคมที่ห่างไกลออกไปยัง           ต่างจังหวัด โดยสังคมในส่วนนี้ ยังหมายรวมถึงสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ  อีกด้วย

                  หน้าที่เพื่อสังคมขององค์กรธุรกิจ หรือ CSR นี้ ถือเป็นเรื่องความสมัครใจและความพร้อมของแต่ละ         องค์กรที่จะมีการกำหนดอยู่ในวิสัยทัศน์หรือพันธกิจ และอาจกำหนดเป็นนโยบายระดับองค์กร ระดับธุรกิจ หรือระดับปฎิบัติการ แต่หากมีการกำหนดอย่างชัดเจนขึ้นมาแล้ว องค์กรก็จ้องมีความผูกพันรับผิดชอบและเป็นหน้าที่ที่ต้องปฎิบัติให้เป็นไปตามที่กำหนดไว้จนบรรลุเป้าหมาย

                  โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ มีนโยบายในเรื่อง CSR ภายในองค์กร อาทิ

–        การสร้างวัฒนธรรมองค์กรในเรื่องของการให้บริการ หรือที่เรียกว่า “วิถีแห่งบำรุงราษฎร์” (Bumrungrad Way) ซึ่งเป็นแนวทางการให้บริการและการปฎิบัติหน้าที่ต่อลูกค้าและเพื่อนร่วมงาน ในด้านต่าง ๆ อาทิ การสร้างความประทับใจ การสร้างสัมพันธไมตรีแบบไทย การพัฒนาและการสร้างนวัตกรรมอย่างต่อเนื่อง ความเป็นเลิศในวิชาชีพ สวัสดิการสำหรับพนักงานและความก้าวหน้า โดยมุ่งเน้นให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการให้บริการแก่ลูกค้า ด้วยความเป็นธรรม เท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะเป้นลูกค้าภายในและลูกค้าภายนอกที่มากจากประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกกว่า190 ประเทศ

สำหรับนโยบายเรื่อง CSR ภายนอกองค์กรนั้น โรงพยาบาลฯ ได้ให้ความสำคัญและมุ่งเน้นกลุ่มสังคม ชุมชนและสิ่งแวดล้อมทั้งโดยรอบองค์กรและในพื้นที่ ๆ ห่างไกลออกไป เพื่อให้นโยบายเรื่อง CSR ต่อสังคมภายนอกสำเร็จลุล่วงและเป็นประโยชน์ต่อสังคมโดยส่วนรวมอย่างแท้จริงและยั่งยืน ทางโรงพยาบาลฯ จึงอาศัยความเชี่ยวชาญในเรื่องของการรักษาพยาบาลเป็นเครื่องมือในการช่วยเหลือสังคมและชุมชน โดยทำโครงการร่วมกับมูลนิธิโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ ในโครงการหลัก ๆ อาทิ

–        โครงการ “รักษ์ใจ ไทย” ผ่าตัดหัวใจผู้ยากไร้

      ในปีหนึ่ง ๆ จะมีเด็กไทยที่เป็นโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดประมาณ 8 คน ต่อเด็กเกิดใหม่ 1,000 คน หรือประมาณ 7,000 - 8,000 คนต่อปี  ในจำนวนนี้ครึ่งหนึ่งหรือกว่า 3,500 รายจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัด มิฉะนั้นจะเสียชีวิตก่อนวัยอันควร หรือมีร่างกายไม่สมบูรณ์  และส่วนใหญ่เด็กที่ป่วยด้วยโรคหัวใจจะอยู่ในครอบครัวที่ยากจนในชนบท ถึงแม้ว่าในปัจจุบันโครงการหลักประกันสุขภาพของรัฐบาลจะช่วยให้เด็กได้มีโอกาสรับการผ่าตัดมากขึ้น แต่ก็ยังมีข้อจำกัดขีดความสามารถในการผ่าตัดของโรงพยาบาลต่าง ๆ  จึงทำให้ยังมีเด็กที่ป่วยรอรับการผ่าตัดอยู่อีกเป็นจำนวนมากและมีจำนวนสะสมมากขึ้นในแต่ละปี

                  มูลนิธิโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ และโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ ได้ตระหนักถึงการเป็นส่วนหนึ่งของสังคมไทย ด้วยความมุ่งมั่นที่จะช่วยเหลือสังคม และด้วยความพร้อมของทีมแพทย์  ทั้งในด้านประสบการณ์ ความเชี่ยวชาญ ตลอดจนเครื่องมือทางการแพทย์ที่ทันสมัยด้านการผ่าตัดหัวใจ ประกอบกับการเป็นศูนย์รับย้ายผู้ป่วยโรคหัวใจที่สำคัญของภูมิภาค จึงได้ทุ่มเทและอุทิศแรงกายแรงใจและกำลังทรัพย์ เพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยเด็กโรคหัวใจส่วนหนึ่งให้มีโอกาสมีชีวิตที่สดใสต่อไป

                  โครงการผ่าตัดหัวใจผู้ยากไร้ได้ริเริ่มในปี พ.ศ. 2546 โดยการผ่าตัดหัวใจแก่เด็กผู้ยากไร้จำนวน 72 ราย ถวายเป็นพระราชกุศล แด่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ ในปี 2546 – 2547 และในปีต่อมาได้ผ่าตัดหัวใจเด็กอีก 50 ราย เพื่อเฉลิมพระเกียรติ 50 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

                  ในปี พ.ศ. 2550 ในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา มูลนิธิโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์และโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ โดยการสนับสนุนของมูลนิธิเด็กโรคหัวใจ ในพระอุปถัมภ์ของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ จัดโครงการผ่าตัดหัวใจแก่เด็กผู้ยากไร้ทั่วประเทศ 80 ราย เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลฯ เพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยเด็กโรคหัวใจที่มาจากครอบครัวที่ยากจนจากทั่วประเทศให้ได้รับการรักษาอย่างเท่าเทียม โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย 

                  เป็นที่ทราบกันดีว่า ส่วนใหญ่เด็กที่ป่วยเป็นโรคหัวใจจะเป็นเด็กที่มีฐานะครอบครัวยากจนในชนบท  แต่ค่าใช้จ่ายในการผ่าตัดมีมูลค่าสูง ดังนั้นตลอดระยะเวลาของการดำเนินโครงการที่ผ่านมา โครงการฯ ได้รับเงินสนับสนุนหลักจากมูลนิธิโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ มูลนิธิเด็กโรคหัวใจฯ และผู้มีจิตศรัทธาร่วมบริจาคสมทบทุนจากองค์กรภาคเอกชนและประชาชนทั่วไป รวมทั้งเงินบริจาคจากต่างประเทศ ซึ่งรวมถึงความช่วยเหลือด้านการแพทย์และช่วยอำนวยความสะดวกในกิจกรรมต่างๆ ของโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ โดยทางโครงการฯ จะรับผิดชอบค่าใช้จ่ายระหว่างการรักษาให้ทั้งหมด นับตั้งแต่การตรวจวินิจฉัยอาการ การผ่าตัด การพักฟื้นในโรงพยาบาล การเดินทาง รวมทั้งการจัดหาที่พักให้กับพ่อแม่หรือผู้ปกครอง เพื่อให้แน่ใจว่าแม้แต่ครอบครัวที่ยากจนที่สุดก็สามารถนำผู้ป่วยเข้ามารับการรักษาได้จนครบทุกขั้นตอน

                  ในปี พ.ศ. 2551 นี้ ทางมูลนิธิโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ โดยการสนับสนุนของมูลนิธิเด็กโรคหัวใจฯ และสำนักหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) จึงได้ขยายโครงการนี้เพื่อให้ครอบคลุมประชาชนที่ป่วยเป็นโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดและโรคลิ้นหัวใจรั่ว พร้อมทั้งโครงการส่งเสิรมสุขภาพหัวใจ เพื่อให้ผู้ป่วยและประชาชนทั่วไปได้มีโอกาสที่ดีในชีวิตต่อไป  ภายใต้ชื่อโครงการว่า “บำรุงราษฎร์ รักษ์ใจไทย” ซึ่งตั้งแต่เริ่มโครงการในปี พ.ศ. 2546  เป็นต้นมาได้ช่วยเหลือผู้ยากไร้ให้ได้รับการผ่าตัดไปแล้วกว่า 300 ราย

–        โครงการคลินิกเคลื่อนที่กองทุนทอมสัน

                  มูลนิธิโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ และโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ ร่วมกับกองทุนทอมสัน (ซึ่งมี มร.ทอมสัน ฮัง เป็นผู้สนับสนุน) ได้จัดโครงการคลินิกเคลื่อนที่กองทุนทอมสันออกให้บริการรักษาพยาบาลโดยไม่คิดค่าใช้จ่ายแก่ชุมชนด้อยโอกาสในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑลมาตั้งแต่ 2544 เป็นต้นมา ซึ่งผู้เข้ารับการรักษาส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ และเด็กที่มีข้อจำกัดไม่สามารถเดินทางออกจากชุมชนเพื่อไปรับการรักษาได้  โดยทางคลินิกเคลื่อนที่จะเข้าไปให้บริการถึงชุมชนเป็นประจำทุกเดือน ทำให้สามารถติดตามประวัติการรักษาของผู้ป่วยแต่ละรายได้เป็นอย่างดี

–        โครงการหน่วยเพื่อนเคลื่อนที่ในต่างจังหวัด

                  นับเป็นบริการด้านสาธารณสุข ที่โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ ร่วมกับบริษัท กรุงเทพประกันภัย จำกัด (มหาชน) ได้จัดหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ออกให้ความช่วยเหลือด้านสาธารณสุขแก่ชาวบ้านและเด็กที่ยากจน ในจังหวัดสกลนคร และ มุกดาหารเป็นประจำทุกปีโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2533 เป้นต้นมา อีกทั้งยังได้ริเรื่มโครงการส่งเสริมอาชีพเกษตรกรรมเพื่อเป็นการฝึกอาชีพและเพิ่มรายได้ให้แก่ผู้ด้อยโอกาสในสังคม อาทิ การฝึกอาชีพจักสานตะกร้าและเครื่องใช้ เพื่อเป็นรายได้เสริม

–        โครงการส่งเสริมความด้านสุขภาพแก่ชุมชน

                  โดยการให้การศึกษาความรู้ เกี่ยวกับสุขภาพ ผ่านการจัดกิจกรรมในรูปแบบต่าง ๆ อาทิ การจัดสัมมนา การประชุมทางวิชาการ นิทรรศการเกี่ยวกับสุขภาพ นิตยสารของโรงพยาบาล  การให้ข้อมูลผ่านสื่อมวลชน การสนับสนุนรายการสุขภาพทางโทรทัศน์ และกิจกรรมอื่นๆ 

2. ท่านมีความคิดเห็นต่อคำว่า “ธุรกิจคุณธรรม” (ธุรกิจที่มีคุณธรรม) อย่างไร ให้อธิบายในประเด็นดังต่อไปนี้?

1. นิยามความหมาย 

–        คุณธรรมเป็น มุมมองแง่หนึ่งของ จริยธรรม ซึ่งคำนึงถึง สิ่งที่ถูกและผิด โดยมีหลักใหญ่สามประการ ได้แก่ ความรู้สึกผิดชอบชั่วดีในแต่ล่ะบุคคล ระบบยุติธรรมซึ่งเกี่ยวข้องกับ วัฒนธรรม ประเพณี ท้องถิ่น ประวัติศาสตร์ทางสังคม และ ธรรมเนียมปฏิบัติ สภาพคุณความดี หรือคุณลักษณะที่แสดงออกของความดี ที่แสดงออกด้วยการปฏิบัติและเป็นที่ประจักษ์แก่คนทั่วไป

–        ดังนั้น “ธุรกิจคุณธรรม” จึงอาจหมายรวมถึง การที่องค์กรที่ดำเนินกิจกรรมทางธุรกิจและมีแนวทางปฎิบัติอย่างชัดเจนในการที่จะมอบหรือจะกระทำแต่สิ่งที่ดีงาม เหมาะสม ถูกต้อง แก่ผู้ที่เกี่ยวข้องกับองค์กรทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นภายในหรือภายนอก ทั้งที่เป็นตัวบุคคลและไม่ได้เป็นตัวบุคคล ซึ่งจะส่งผลทำให้องค์กรสามารถดำรงอยู่ได้อย่างยั่งยืนในสังคม

    b. ปัจจัยสำคัญที่ส่งเสริมให้เกิดธุรกิจคุณธรรม

–        ปัจจัยที่สำคัญและเป็นแก่นแท้ที่ทำให้เกิดธุรกิจคุณธรรมได้นั้นต้องมาจากปัจจัยภายใน หากเป็นตัวบุคคล ก็หมายถึง การมีจิตสำนึกที่ดีงาม รู้จักแยกแยะสิ่งที่ถูกและสิ่งที่ผิด ให้การสนับสนุนและส่งเสริมในคุณงามความดีที่มีต่อตนเอง ผู้อื่น และสังคมโดยรอบ   หากเป็นองค์กร ก็ย่อมหมายถึง นโยบายหรือกลยุทธ์ขององค์กรต่อเรื่องคุณธรรมทางธุรกิจ ที่มีต่อ คู่ค้า คู่แข่งขัน ผู้มีส่วนได้เสีย อุตสาหกรรม เศรษฐกิจ สังคมและการเมือง ตลอดจนสิ่งแวดล้อมและทรัพยากร

    c. แนวทางสู่การปฏิบัติที่เป็นรูปธรรม 

–        ไม่ว่าจะเป็นการปฎิบัติในเรื่องใด ๆ การที่จะทำกิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่งให้บรรลุความสำเร็จเป็นรูปธรรมได้นั้น อาจมีหลักการใหญ่ ๆ  ดังนี้

§         การกำหนดเป้าหมาย/วิสัยทัศน์ ที่ต้องสอดรับกับธุรกิจที่ดำเนินอยู่ และต้องเป็นเป้าหมายที่สามารถทำให้เห็นภาพและผลที่ชัดเจนได้ภายในระยะเวลาที่ไม่นานเกินไป

§         การกำหนดนโยบาย/กลยุทธ์ ในระดับต่าง ๆ ให้สอดรับการเป้าหมายหลักที่ได้กำหนดไว้ ยิ่งมีการแปรกลยุทธ์มากระดับเท่าใด โอกาสที่การปฎิบัติบรรลุตามเป้าหมายและแผนที่กำหนดไว้ก็ยากขึ้นเท่านั้น

§         การลงมือปฎิบัติ

§         การประเมินและติดตามผล

    d.ประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นต่อสังคมและต่อองค์กรธุรกิจ

–        เนื่องจากองค์กรธุรกิจต้องอาศัยสังคม ชุมชน สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติในการดำเนินและดำรงอยู่ของธุรกิจ ดังนั้น หากองค์กรธุรกิจใดที่สร้างความเป็นมิตรและเป็นธรรมให้ประจักษ์ต่อสังคมและชุมชนได้ องค์กรนั้น ก็จะได้ขึ้นชื่อว่าเป็น “ธุรกิจคุณธรรม” ย่อมมีชื่อเสียงภาพลักษณ์ ที่ดีต่อสังคม นั่นย่อมหมายถึง องค์กรนั้นมีความรับผิดชอบและหน้าที่ต่อสังคมที่ดีงาม ก็จะได้รับการสนับสนุนทั้งทางตรง และทางอ้อม