คุณลักษณะ ของ คุณอำนวย (Facillitator) ในการขับเคลื่อน R2R

คุณอำนวย จากประสบการณ์ของการทำงานR2Rโรงพยาบาลชุมชน

จากประสบการณ์การทำงาน R2R ในโรงพยาบาลชุมชน ในภาคใต้ มาปีกว่า พบว่า กระบวนการจัดการเรียนรู้ของ คน ในองค์กร มีส่วนสำคัญในการพัฒนางาน และช่วยให้ องค์กร มีความเจริญก้าวหน้า ต่อไปได้ การพัฒนางานประจำสู่งานวิจัย เป็นกระบวนการจัดการความรู้แบบปฏิบัติ (practical KM) ที่สามารถนำมาใช้ในการพัฒนาคนและพัฒนางานได้อย่างดี หากมี บุคคล หรือ กลุ่มบุคคล ที่คอยเชื่อมประสาน คอยอำนวยความสะดวก ช่วยเหลือเมื่อพบปัญหา บุคคล หรือ กลุ่มบุคคลนี้เราเรียกว่า คุณอำนวย ซึ่งควรมีคุณลักษณะดังนี้

·       มีใจรัก หรือ ศรัทธา ต่องานที่ทำ รู้ว่า เป็นหน้าที่ที่ต้องคอยช่วยเหลือผู้อื่น และ มีความมุ่งมั่น และ เชื่อว่า งานที่ทำจะเกิดประโยชน์แก่ประชาชน และสังคมต่อไปได้

·       มีความเป็นครู บุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข โดยพื้นฐานแล้วมีทักษะการเป็นครูอยู่ในตัว เพราะงานสาธารณสุขเป็นงานที่ต้องสอนให้ความรู้แก่ประชาชนและผู้ป่วยเป็นประจำอยู่แล้ว หากนำมาใช้ในการทำ R2R

·       เป็นผู้นำ ในการกำหนดประเด็น  หัวข้อ และรูปแบบ การดำเนินงานR2R ไปทีละขั้นตอน ตลอดจนคอยกระตุ้นให้ผู้ปฏิบัติ หน้างาน มองเห็นปัญหาที่ตัวเองพบ แล้วนำปัญหามาวิเคราะห์ เพื่อหาทางจัดการแก้ไข โดยใช้กระบวนการวิจัย เข้ามาช่วย โดยให้ผู้ปฏิบัติทำงานแบบธรรมชาติ ไม่ยึดติดรูปแบบของการทำวิจัยแบบนักวิชาการ

·       เป็นที่ปรึกษาด้านวิชาการ / พี่เลี้ยง  ให้คำแนะนำเกี่ยวกับขั้นตอน/กระบวนการทำงานและการวิจัย  วิธีการเก็บข้อมูลที่ดี   ชี้แนะปัจจัยความสำเร็จ  โอกาส  และปัญหาอุปสรรค แก่หน่วยงาน ในลักษณะการช่วยเหลือเกื้อกูลกันแบบ กัลยาณมิตร

·       มีการคัดเลือกหน่วยงานต้นแบบ  ซึ่งมีการดำเนินงาน ของกระบวนการวิจัยที่ดี เช่นรู้จัก ค้นปัญหา จากหน้างาน รู้จักการเก็บข้อมูล รู้จักการค้นคว้าข้อมูลวิชาการมาอ้างอิง เพื่อพัฒนารูปแบบการทำR2R ที่เหมาะสมในแต่ละพื้นที่  และเป็นแหล่งเรียนรู้ในพื้นที่

·       เป็นผู้วิเคราะห์  ประเมินสถานการณ์  ติดตามความก้าวหน้าในการดำเนินโครงการเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง ประเภทที่เรียกว่า กัดไม่ปล่อย ต้องมีแผนงานที่กำหนดเป้าหมาย ระยะสั้น ระยะยาวที่ชัดเจน รู้ว่าระยะไหนควรจะเร่งรัด ระยะไหนควรจะผ่อนคลาย หรือเรียกว่า รู้จักการควบคุม (controlling) 

·       เป็นผู้เชื่อมประสานระหว่าง ทีมนำ ขององค์กร กับ ผู้ปฏิบัติหน้างาน ช่วยสื่อสารการทำงาน โดยการนำเสนอผลงาน R2R ของผู้ปฏิบัติ ให้แก่ ทีมบริหาร โรงพยาบาลได้รับทราบความก้าวหน้า เป็นประจำ และสะท้อนกลับให้ผู้ปฏิบัติงานได้รับรู้ถึงคุณค่าที่พวกเขาได้ปฏิบัติ และการสนับสนุนที่ทีมบริหารได้ให้ เช่น การจัดInternet room สำหรับการสืบค้นข้อมูล การสนับสนุนให้บุคลากรได้นำเสนอผลงานในระดับชาติ และนานาชาติ

·       มีเวที ให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และ ถอดบทเรียนการดำเนินงาน  โดย มีการให้คำแนะนำ ข้อคิดเห็น/ข้อเสนอแนะ จากอาจารย์หรือวิทยากรที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ ในการนำเสนอผลงานในเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ มีการให้รางวัล (reward) ตอบแทนหน่วยงานที่ดำเนินงานแล้วประสบความสำเร็จ