กรณี "ทานลูก"

    ข้าพเจ้าเติบโตจากสังคมอีสานเป็นคนกาฬสินธุ์  ที่ซึ่งเป็นปึกแผ่นมาช้านาน  มีวัฒนธรรมหลายอย่างที่ยังคงสืบมาจนถึงทุกวันนี้  อีกกรณีที่สามารถพบเห็นได้คือ  การทานลูก  ซึ่งการทานลูกนี้  คือการให้ลูกแท้ ๆ ของตนแก่ผู้อื่น 

    การทานลูกของชาวอีสานช่วงแรกอาจได้รับอิทธิพลจากเรื่องผะเวดสันดอน  เพราะเป็นทานปรมีของ  เวสันตรมหาราชก่อนตรัสรู้เป็นพุทธองค์  เพราะชาวอีสานเป็นผู้ถือ  "พุทธํ  สรณํ  คจฺฉามิ"  เหนือสิ่งอื่นใดต่อมาจึงมีการบังคับด้วยข้อกฏหมาย  ว่าด้วยลูก  หากลูกไม่ดีบิดามารดาสามรถขายกินได้  คือการขายลูกให้แก่นายเงิน  ดังว่า "บัดนี้หากจักกล่าวลูก  ๕  จำพวกก่อนแล  ตปุตตา  คือว่าลูกกับอกบ่มักเลี้ยงพ่อแม่ให้ขายเอาเงิน  ๔  ฮ้อยมาซื้อกินเทิน"  และการทานในกรณีสุดท้ายที่พบคือ  การทานเพราะความยากจนของพ่อแม่ด้วยประการต่าง ๆ ทำให้ไม่สามารถเลี้ยงดูลูกได้  เช่นกรณีป้าที่อยู่เยื้องกับเรือนข้าพเจ้า  เป็นลูกทาน  ถือเอาผู้รับทานเป็นพ่อแม่  เธอก็นึกน้อยใจอยู่ตลอดว่าลูกคนเดียวไยเลี้ยงไม่ได้  พอพ่อแม่เธอมา "หาข้าว"  คือการเอาสิ่งของ  หรือพืชพันธุ์  เป็นต้นว่าพริก  มาแลกข้าว  เธอก็จะปฏิเสธและไสส่งอย่างไม่ใยดีด้วยความแค้นและระทมในอก  นี่คือความเป็นจริงในสังคมอีสาน  อันสะท้อนความหลากหลายทางความคิด