“จิตแห่งการสร้างสรรค์” สร้างนวัตกรรมไปสู่ความสำเร็จ

“จิตแห่งการสร้างสรรค์” สร้างนวัตกรรมนำไปสู่ความสำเร็จ

               ยี่สิบกว่าปีที่ผ่านมา  มีนักจิตวิทยา นักสังคมวิทยา และนักประสาทวิทยา ต่างให้ความสนใจไปที่ “ความคิดสร้างสรรค์” และ “การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์” โดยมีความพยายามศึกษาค้นคว้า  เพื่อที่มาของความคิดสร้างสรรค์ว่ามีต้นกำเนิดจากสิ่งใด  แต่อย่างไรก็ดีมีสิ่งหนึ่งที่นักวิชาการต่างๆ เห็นพ้องต้องกันคือ ความคิดสร้างสรรค์นั้นไม่ได้เกิดขึ้นมาอย่างฉับพลันเหมือนกับปาฏิหาริย์ แต่จากการวิจัยพบว่าความคิดสร้างสรรค์นั้นเกิดมาจากการเชื่อมโยงภายในของเส้นประสาทในระบบประสาท

                 Edward De Bono หนึ่งในนักคิดคนสำคัญเจ้าของผลงานหนังสือ “Lateral Thinking (1967)” และ “Six Thinking Hats (1985)” ที่ได้รับเผยแพร่อย่างกว้างขวาง และได้รับการนำมาใช้ในองค์กรชั้นนำของโลกมากมาย อาทิ Siemens, Bosch, 3M หรือ Nokia ได้เสนอแนวทางในการคิดแบบใหม่ที่เรียกว่า การคิดทางข้าง (Lateral Thinking)
              การคิดทางข้างเป็นวิธีการคิด และการแก้ปัญหาที่แตกต่างไปจากกรอบวิธีการคิดแบบเดิมๆ โดยเน้นให้เราใช้จินตนาการทุกชนิด รวมไปถึงสิ่งที่เราคิดว่าไม่สามารถที่จะทำมันได้ หรือดูน่าขบขัน มาใช้เป็นแนวทางในการแก้ปัญหาซึ่งวิธีการ “คิดข้างทางของ” De Bono สอดคล้องกับแนวคิด จิตแห่งการสร้างสรรค์(Creating Mind) ซึ่งเป็น 1 ใน 5 จิต ที่ Howard Gardner ระบุไว้ในหนังสือ “Five Minds for the Future” ว่า...
             การที่เราจะสามารถยืนหยัดอยู่ในโลกอนาคตได้อย่างมีความสุขทั้งในด้านการดำเนินชีวิต และในด้านการทำงานนั้น เราจะต้องปรับตัวเองให้รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของกระแสโลกาภิวัฒน์ ด้วยการพัฒนากระบวนการรับรู้และกระบวนการคิดอย่างเป็นระบบ ควบคู่ไปกับการพัฒนาและขัดเกลาในด้านจิตใจทั้ง
5 ด้าน อันประกอบไปด้วย
             1.  จิตแห่งวิทยาการ (Disciplined Mind)  หมายถึง  ความรู้ความชำนาญในศาสตร์วิทยาการ ในการมองแบบภาพรวม โดยเข้าใจและประยุกต์ใช้วิทยาการแขนงต่าง ๆ เพื่อตอบโจทย์หรือแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิตจริงได้  รวมไปถึงความสามารถเชิงพฤติกรรมในการแสวงหา  พัฒนาความรู้  และทักษะอย่างไม่มีวันสิ้นสุด
             2.   จิตแห่งการสังเคราะห์ (Synthesizing Mind)  หมายถึง  ความสามารถในการแยกแยะประเด็น
ที่สำคัญจากสิ่งต่าง ๆ ที่พบเห็นหรือรับรู้  และสามารถที่จะจำแนกแยกย่อยพิจารณาทำให้เข้าใจสิ่งต่าง ๆ 
ที่เคยอยู่กันเป็นองค์รวมให้มีความชัดเจนยิ่งขึ้น
             3.   จิตแห่งการสร้างสรรค์  (Creating Mind) หมายถึง กระบวนการทางความคิดในการสร้างสิ่งใหม่ๆ ที่สร้างสรรค์และหลุดจากกรอบเดิม และสามารถนำความคิดสร้างสรรค์มาใช้ในการแก้ไขปัญหา

             4.  จิตแห่งความเคารพ (Respectful Mind) หมายถึง   การอ่อนน้อมถ่อมตนให้เกียรติและเคารพ

ในความคิดของผู้อื่น รวมถึงเปิดใจรับฟังความเห็นของผู้อื่นที่แตกต่างจากความคิดของตัวเอง

Howard Gardner :  จิตแห่งความเคารพมี 2 ประเภท

1)            ความเคารพนำไปสู่ความสมานฉันท์

      2)    ความเคารพคือพื้นฐานของความสำเร็จ
             5.  จิตแห่งคุณธรรม (Ethical Mind)  หมายถึง  ความคิดที่ยึดหลักจริยธรรม คุณธรรม และความรับผิดชอบต่อสังคมและส่วนรวม และสอดคล้องกับหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่เน้นความรู้คู่คุณธรรม
            ซึ่งจิตแห่งการสร้างสรรค์ (Creating Mind) ตามแนวคิดของ Gardner นั้นหมายถึง “การมีกระบวนการทางความคิดในการสร้างสิ่งใหม่ๆ ที่สร้างสรรค์ และหลุดออกจากกรอบวิธีการคิดแบบเดิมๆ”
            การมี “จิตแห่งการสร้างสรรค์” สะท้อนให้เห็นถึงความเปลี่ยนแปลงและสร้างความแตกต่าง (Change and Differentiation) จากสิ่งเดิมหรือแนวทางเดิมที่มีอยู่ ด้วยการเปิดรับทั้งจากภายในและภายนอก (Inside Out and Outside In)
              ในขณะเดียวกัน “จิตแห่งการสร้างสรรค์” ยังสามารถนำมาใช้ในการแก้ไขปัญหา เนื่องจากเป็นการมองปัญหาในมุมที่แตกต่างซึ่งอาจทำให้สามารถแก้ปัญหาได้ตรงจุด โดยผลงานความคิดสร้างสรรค์จำนวนมากนั้น เกิดขึ้นมาเพื่อวัตถุประสงค์ในการแก้ไขปัญหาทั้งสิ้น
                นอกจากนี้การแก้ไขปัญหาด้วย “ความคิดสร้างสรรค์” ประเทศสิงคโปร์ ได้นำไปเป็นหลักสูตร
ที่ใช้ในการพัฒนาทรัพยากรบุคคล  เพราะเชื่อว่าบุคคลเป็นทรัพยากรสำคัญในการพัฒนาประเทศ 

จนทำให้สิงคโปร์กลายเป็นประเทศที่ประสบความสำเร็จมากทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม  และการเมือง
ในปัจจุบัน
             De Bono ยังย้ำเสมอว่า“ความคิดสร้างสรรค์ไม่ใช่พรสวรรค์แต่เป็นทักษะที่สามารถสร้าง  และพัฒนาได้ด้วยเทคนิคต่างๆ”  ซึ่งไม่ใช่เรื่องบังเอิญ  และไม่ได้เกิดขึ้นมาอย่างฉับพลัน  เหมือนกับปาฏิหาริย์
             ดังนั้น  การที่ชาติหรือบุคคลจะสร้างนวัตกรรมขึ้นมาได้ จึงต้องมี “จิตแห่งการสร้างสรรค์” ประกอบรวมอยู่ในตัวของบุคคลนั้น ซึ่งความคิดสร้างสรรค์จะเป็นการช่วยขยายมุมมองใหม่ๆ ทางความคิด และแนวทางการแก้ปัญหาต่างๆได้อย่างครอบคลุม และถูกต้อง
           ซึ่งสามารถสรุปได้ว่า  แนวคิดด้านการพัฒนาจิตใจทั้ง 5 ด้านนี้  เกิดขึ้นจากการผสมผสานแนวคิด
ในการขับเคลื่อน  และการพัฒนาประเทศ  อีกทั้งยังเป็นแนวทางในการบ่มเพาะ และสร้างแนวทางการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้กับบุคลากรภายในประเทศได้ดีอีกด้วย
          โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างเสริม “จิตแห่งการสร้างสรรค์” ให้เกิดขึ้นกับบุคลากรภายชาติ ถือเป็นอีกเป้าหมายหนึ่งที่ต้องปลูกฝังแนวคิดนี้ ให้กับทุนมนุษย์ของคนในชาติ เพื่อยกระดับความสามารถของบุคลากร นำไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศให้เกิดความยั่งยืนต่อไป

[ครูสุภาภรณ์]

เป็นการพัฒนาจิตที่สร้างสรรค์ดีมากเลยค่ะ

[นาง รัฐกานต์ สุขศิริ(แจ่มแจ้ง)]

ขอแจมด้วยคนจ้า.....

[กรุง ม่วงนาครอง]

มาเยี่ยมเยียน

[นงลักษณ์ ภิญโญ]

ขอบคุณสำหรับบทความดีๆ ที่สรรหามาให้