แบบฝึกหัดเพื่อการรู้จักการจัดการตนเอง(2)


อุุปทาน

แบบฝึกหัดที่ 2

องค์ประกอบที่มาคู่กันกับ "กิเลส" เรียกว่า "อุปาทาน" (Fixation)

เปรียบเทียบกับเรื่องกิเลส ซึ่งเป็นการยึดติดทางใจ
อุปาทาน คือการยึดติดทางหัว (ทางความคิด)
หมายถึง การที่กระแสสำนึกและ
ความคิดของเราถูกครอบงำให้ต้องมุ่งคิดนึกไปในทิศทางและรูปแบบเฉพาะแบบหนึ่งอย่างเป็นนิสัย

ดังนั้น ควบคู่ไปกับตัวกิเลสทางใจของเรา ส่วนที่สำคัญเช่นกันคือการเฝ้าสังเกต
และทำความเข้าใจกับตัวอุปาทาน
ซึ่งเป็นการยึดติดทางความคิดของเรานี้ว่า
มันเกิดขึ้นมาได้อย่างไร ?
สิ่งไหนที่มากระตุ้นและสนับสนุนค้ำชูมัน?

ทุก ๆ วันเมื่อเริ่มต้นวันใหม่ ขอให้เรานึกถึงคำหรือกลุ่มคำที่ใช้นิยามตัว "อุปาทาน" ในแง่มุมใดมุมหนึ่งของมัน และในลักษณะที่เกี่ยวข้องเชื่อมโยงกับตัว "กิเลส" ของเราด้วย (สำหรับรายละเอียดเรื่อง "กิเลส" กรุณาดูได้จากแบบฝึกหัด "ค้นตัวเอง" บทที่ 1 )

หลังจากนั้นในช่วงเวลาตลอดทั้งวัน
ขอให้เฝ้าสังเกตว่าแง่มุมของตัวอุปาทานที่ตั้งเป็นโจทย์ไว้นั้น ได้แสดงตัวปรากฏ
ออกมาในชีวิตประจำวันของเราอย่างไร?
อะไรเป็นตัวกระตุ้นให้มันเกิดขึ้น?
มีสัญญาณหรืออาการในตัวเราอะไรบ้างที่เป็นเครื่องบ่งชี้ได
้ว่ามันกำลังออกมาหรือได้ออกมาแล้ว?
สิ่งนี้มีอิทธิพลต่อระบบความคิดของเราอย่างไร? สิ่งนี้กลายเป็นการให้เหตุผลและ
สร้างความชอบธรรมต่อตัวกิเลสของเราได้อย่างไร? อะไรที่ทำให้มันคลี่คลายหายไป?
และเมื่อหายแล้ว เรารู้สึกอย่างไร?

เช่น  ตาเห็นรูปกายของสาวนางหนึ่ง  คิดว่าสวยจัง จึงหลงชอบ พยายามตีสนิท
ต่อมาเจอยายแก่  คิดได้ว่าสาวนางนั้นอีกหน่อยก็จะแก่เช่นนี้  ก็ไม่น่าหลงใหล
ก็เลิกหลง  ก็ไม่ต้องเป็นทุกข์  เพราะหลง รัก  ชอบว่าสวยงามอีกต่อไป  ดังนี้แล

จดบันทึกข้อสังเกตของเราในแต่ละวัน วิธีที่ดีที่สุด คือ
การจดสิ่งที่เกิดขึ้นในขณะนั้น ๆ ตลอดทั้งวัน หากทำไม่ได้อย่างน้อยคือ
การจดบันทึกหนึ่งครั้งต่อวันก่อนเข้านอน โดยทบทวนเหตุการณ์
ทั้งหมดที่เกิดขึ้นทั้งวัน

แล้วบันทึกเหตุการณ์และข้อสรุปที่เป็นบทเรียนสำคัญ ๆ หากมีประเด็นปัญหา
หรือข้อสงสัยอื่นใด ก็ขอให้บึกทึกไว้ด้วย เพื่อเป็นประโยชน์ในการสังเกตตัวเอง
และการศึกษาค้นคว้าต่อไป

คำสำคัญ (Tags): #แบบฝึกหัด
หมายเลขบันทึก: 250650เขียนเมื่อ 25 มีนาคม 2009 01:22 น. ()แก้ไขเมื่อ 3 พฤษภาคม 2012 14:52 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

ขอบคุณครับสำหรับแบบฝึกหัดที่ 2

  • มาแนะนำตัวเองอยากร่วม ลปรร ด้วย
  • คนเมืองโตยกั๋น
  • อุปาทาน กับกิเลส
  • นี่แหละเป็นตัวฉุดรั้งเฮาไว้
  • การจะหลุดไปได้  ธุเจ้าท่านว่า
  • ต้องรู้เท่าทันตัวเก่า
  • ขอบคุณจั๊ดนักที่ไปเยี่ยมกาด KM
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท