วันที่ 27 มกราคม ชาว สพท.น่าน เขต 1 พาพวกเราไปดูการจัดการเรียนการสอนให้แก่ชนเผ่าตองเหลืองที่โรงเรียนภูเค็งพัฒนา อ.เวียงสา จ.น่าน เราเดินทางไปตามเถนนที่แคบ และคดเคี้ยว ลัดเลาะไปบนเทือกเขาที่สูงชัน ต่างรู้สึกหวาดเสียวตื่นเต้นไปตามๆกัน
ในที่สุดเราก็ไปจนถึงทางเข้าโรงเรียน ซึ่งต้องผ่านศูนย์การเรียนรู้ชุมชนชาวไทยภูเขา ”แม่ฟ้าหลวง” ชุมชนมลาบรี(ตองเหลือง) บ้านห้วยหยวก ต.แม่ขนิง อ.เวียงสา ซึ่งเป็นศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อ.เวียงสา ตามโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตเผ่าตองเหลือง เราได้แวะไปเยี่ยมศูนย์พัฒนาเด็กเล็กชุมชนตองเหลือง เด็กๆพาดีใจที่เห็นคนพื้นราบมาเยี่ยม
ผอ.คำนวณ มาเมือง ผอ.โรงเรียนภูเค็งพัฒนา ลงมาต้อนรับเราและพาขึ้นไปเยี่ยมโรงเรียน ที่อยู่สูงขึ้นไปอีกร่วม 200 เมตร ผอ.คำนวณเล่าให้ฟังว่า มาเป็นผู้บริหารที่นี่เป็นสิบปีแล้ว มีความสนิทสนมคุ้นเคยกับชาวบ้านที่นี่เป็นอย่างดี ชาวบ้านต่างให้ความเคารพนับถือ จึงมีความสุขที่อยู่ที่นี่ไม่คิดอยากจะย้ายไปที่ไหนอีก จนสามารถพัฒนาการศึกษาและชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านแถบนี้ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ซึ่งชาวบ้านที่นี่มีอยู่ 3 ชนเผ่าคือ เผ่ามลาบรี(ตองเหลือง) เผ่าเมี่ยน และเผ่าม้ง
พอเราเข้าไปถึงโรงเรียน ผอ.คำนวณ ก็ให้นักเรียนแต่ละชนเผ่าเข้ามาทักทายพวกเรา ซึ่งดูพวกเขาอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข ไม่มีความแตกแยกระหว่างชนเผ่า แต่ละชนเผ่าพูดภาษาไทยชัดมาก จนผมสงสัยว่ามีวิธีสอนภาษาไทยให้ 3 ชนเผ่าอย่างไร ผอ.คำนวณก็พาเราไปคุยกับ คุณครูธีระ ศรีวิชัย ซึ่งผอ.คำนวณแนะนำว่า เป็นครูเกียรติยศสาขาภาษาไทยของสภาการศึกษาแห่งชาติ(สกศ.) ที่มีผลงานสอนภาษาไทยเทียบเคียงภาษาตองเหลือง
ครูธีระ แนะนำสื่อการสอนที่ท่านจัดทำขึ้นเอง หลายเล่ม โดยเฉพาะการสอนภาษาตองเหลือง ท่านบอกว่า ท่านเริ่มต้นโดยศึกษาจากภาษาของชนเผ่าตองเหลืองซึ่งเมีแต่ภาษาพูด ไม่มีภาษาเขียน ท่านก็นำมาเทียบเคียงกับภาษาไทย เอามาแจกลูกและท่าทางประกอบ ตัวอย่างการสอน คำว่า “ติ” เป็นภาษาถิ่นตองเหลือง ก็แจกลูกเป็น “ต – อิ –ติ” ความหมายในภาษาไทยคือ “มือ” แล้วแต่งเป็นประโยคว่า “โอติเปอะแปนติ” แปลเป็นไทยว่า “มือฉันมีสองมือ” โดยใช้ภาพและท่าทางประกอบการสอน เป็นต้น ครูธีระเขียนหนังสืออ่านเพิ่มเติมให้นักเรียนเล่มหนึ่งชื่อ “ท่องป่าล่าสัตว์” เป็นเรื่องราวชีววิตของลุงปา ซึ่งเป็นชนเผ่าตองเหลืองที่เหลือเพียงคนเดียวที่ยังนุ่งผ้าเตี่ยวอยู่ ซึ่งปัจจุบันชนชาวเขาทุกเผ่าจะแต่งกายเหมือนคนพื้นราบหมดแล้ว
ก่อนกลับ ผมได้คุยกับ ด.ญ.ก๊ะ สุชนคีรี นักเรียนชั้น ป.5 ชนเผ่ามลาบรี(ตองเหลือง) เธอบอกว่าชอบเรียนหนังสือไทย เรียนสนุก เธอพูดภาษาไทยได้ชัดเจน ตอนนี้เกรดเฉลี่ย 3.28 ถ้ามีโอกาสเธออยากจะเรียนต่อในชั้นที่สูงขึ้นเรื่อยๆ
เราขอปรบมือให้กับ ผอ.คำนวณ ครูธีระ และคุณครูอีกหลายๆคนที่มุ่งมั่นพัฒนาการศึกษาให้ชนชาวเขาทั้ง 3 เผ่าที่ด้อยโอกาสให้ได้รับการศึกษาที่ดี และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ชื่นชมท่านมากๆ ยังไงท่านก็ยังไม่ลืมการศึกษาดีใจจริงๆ อยู่ที่ไหนก็ยังเป็นนักการศึกษา
แต่ว่าที่นนทบุรี เขต 1 ก็ยังมีเผ่าชนเผ่าตองเหลือง อยู่นะ ถ้าว่างมาเยี่ยมบ้างนะค่ะ
พี่น้อย KM และน้องๆในเผ่าบุคคลยังไม่ลืม คิดถึงหัวหน้าเผ่า KM อยู่เสมอค่ะ
เกษียณแล้วแต่สพฐ.ยังเชิญเป็นประธานคณะติดตามและประเมินผลการบริหารและการจัดการศึกษาฯที่ สพท.น่าน/แพร่และตรัง ทุกเขตครับ
ขอบคุณที่ยังระลึกถึงกัน
เป็นศิษย์เก่า
ยังรักโรงเรียนเสมอ
สามารถเข้าไปเยี่ยมชม โรงเรียนภูเค็งพัฒนาของ เรา ผ่าน ทาง เวปไซด์ http://www.phukeng.ac.th/ ค่ะ ขอบคุณค่ะ
สามารถเข้าไปเยี่ยมชม โรงเรียนภูเค็งพัฒนา http://www.phukeng.ac.th/ ผ่าน ทาง เวปไซด์ ของเราได้นะค่ะ ขอบคุณค่ะ