“ กิจกรรม TIME LINE ”
หลักการ หากเราค้นพบมิติของอดีตกาลมาก ๆ เราจะมีพลังในการขับเคลื่อนปัจจุบันไปสู่ภาพในอนาคตได้มากและสมบูรณ์
กิจกรรมนี้ FA บรรยายประกอบการฉายภาพถ่ายแผนที่ทางอากาศ ภาพลูกโลก เพื่อชี้ให้เห็นว่า “สรรพสิ่งในโลกนี้ ย่อมเชื่อมโยงกัน”
FA บรรยายเชื่อมโยงมาถึงเรื่องการเรียนรู้กับมิติของเวลา ซึ่งประกอบด้วย การพึ่งตนเอง ริเริ่ม อิสระ มีพลัง เคลื่อนไหว ปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลง และไม่หยุดการเรียนรู้
FA ให้ผู้เข้าอบรมนั่งหลับตานิ่ง ๆ อยู่กับตนเอง ครุ่นคิดถึงภาพอดีตที่ตนเองมาอยู่ที่บ่อไร่แห่งนี้ “ เมื่อไร? มีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้นบ้าง? ”
ผู้เข้าอบรมลืมตาขึ้น และได้รับแจกตุ๊กตากระดาษคนละ 1 ตัวซึ่งสมมุติเป็นตัวของผู้เข้าอบรมเอง FAบอกให้ระบายสีให้สวยงาม และนำไปติดกระดาษ TIME LINE ช่วงเวลาที่ตนมาอยู่โรงเรียนแห่งนี้
FA จัดให้ผู้เข้าอบรมเข้ากลุ่มตามช่วงเวลาของตนเอง และร่วมสนทนาถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นช่วงนั้น ๆ เลขานุการกลุ่มบันทึกเหตุการณ์ลงในกระดาษฟลิปชาร์ท และเตรียมนำเสนอต่อกลุ่มใหญ่ ซึ่งสรุปได้ดังนี้
ครูรุ่นที่ 1 รุ่นบ้านป่าเมืองเถื่อน (ก่อนพ.ศ.2520)
เป็นช่วงที่คนทุกสารทิศ ไม่ว่าจะเป็นภาคเหนือ ภาคใต้ ภาคอิสาน เข้ามาแสวงโชค (ขุดพลอย) มีผู้มีอิทธิพลมาก ผู้คนร่ำรวยจากการขุดพลอยไปขาย โสเภณีมาก เกิดโรคมาเลเรียระบาด
ครูรุ่นที่ 2 รุ่นเขมรแตก /เขมรแดงบุก(ช่วง พ.ศ. 2521-2525)
เป็นช่วงที่เขมรเกิดสงคราม เปลี่ยนการปกครอง ชาวเขมรอพยพเข้ามาอยู่ที่บ่อไรเป็นแสนคน มีการเข่นฆ่ากันด้วยปืน และระเบิด ครู เด็ก ๆ และ ชาวบ้าน ต้องอยู่หลุมหลบภัย
การคมนาคมไม่สะดวก ถนนเป็นหินลูกรัง ครูเข้ามาสอนที่นี่ต้องเดินเท้าระยะทางไม่น้อยกว่า 10 กิโลเมตร
ครูรุ่นที่ 3 รุ่นบ่อไร่ไม่เคยหลับใหล(ช่วง พ.ศ. 2526-2535)
ช่วงนี้ผู้คนร่ำรวย ฟุ้งเฟ้อเกิดสถานเริงรมย์ประมาณ 33 แห่ง มีโสเภณีมากที่สุด ทำให้คนติดเอดส์เป็นอันดับ 1 ของประเทศการปล้นทรัพย์สินเงินทอง ปล้นวัว ปล้นควาย
ประมาณปลายปี 2535 ปิดสัมปทานบ่อพลอย เศรษฐกิจเริ่มซบเซา
ครูรุ่นที่ 4 รุ่นน้ำท่วมใหญ่(ช่วง พ.ศ. 2536-2545)
เป็นช่วงที่เศรษฐกิจในชุมชนบ่อไร่ซบเซาที่สุด ผู้คนย้ายกลับถิ่นฐาน ชาวบ้านเริ่มหาเลี้ยงชีพด้วยการเกษตร ได้แก่ ทำนา ทำสวนผลไม้
โรงเรียนบ่อไร่วิทยาคม ได้เป็นโรงเรียนพระราชทาน เมื่อปี พ.ศ. 2545
ครูรุ่นที่ 5 รุ่นเปลี่ยนวิถีชีวิต(ช่วง พ.ศ. 2546-2551)
ช่วงนี้หมดยุคขุดพลอยโดยสิ้นเชิง ประชาชนหันมาประกอบอาชีพเกษตรกรรมทำไร่ ทำนา ทำสวน เช่น ปลูกปาล์ม ไม้ผล
ทางเทศบาลตำบลบ่อพลอย มีการปรับภูมิทัศน์ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว พัฒนาอุทยาน น้ำตก ตลาดชุมชน และสร้างสวนสุขภาพ มีการสร้างสัญญานไฟจราจร
เด็ก ๆ เริ่มมีปัญหาด้านวัตถุนิยม ติดเกม บกลุ่มซิ่ง
มอเตอร์ไซค์ ( เด็กแวนท์ เด็กสป๊อย)
สิ่งที่ผู้ร่วมเวที่ได้ค้นพบ คือ ตำบลบ่อไร่มีความเจริญสูงสุด เศรษฐกิจดีมาก ผู้คนร่ำรวย แต่ปัจจุบันเหลือเพียงร่องรอย
จึงทำให้ผู้ร่วมเวทีได้เรียนรู้ ดังนี้
1. การเห็นภาพในอดีต จนถึงปัจจุบันทำให้รู้เท่าทันปัญหาต่าง ๆ
2. อดีตเป็นครูของปัจจุบัน
3. อุปสรรค เป็นแรงผลักดันให้เกิดการพัฒนา
4. สุขภาวะครอบครัว ชุมชน เราต้องร่วมกันดูแลเอาใจใส่
วันนี้คือการเริ่มต้นของการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในการที่จะร่วมแรงร่วมใจกันดูแลช่วยเหลือครอบครัวซึ่งเป็นหน่วยเล็กที่สุดให้เป็นสุข อันจะส่งผลถึงสุขภาวะของชุมชนด้วย