คำพ้อง ไทย-มลายู (๖) กรุณา - กะปะ - ปะการัง- กันดาร
จริงแล้วผมมีอยู่หลายคำมากที่พบว่าเป็นคำพ้อง ไทย-มลายู แต่บางอย่างผมคิดว่าน่าจะศึกษาด้วย ก็จำเป็นที่ต้องใช้เวลาบ้าง โดยเฉพาะ kamus (พจนานุกรมภาษามลายู)ที่ผมมีอยู่ยังหาไม่เจอ จำได้ว่าก่อนเจ็บผมตั้งบนโต๊ะทำงานหาความหมายของบางคำอยู่ แต่พอผมต้องไปนานที่โรงบาลนานหน่อย ก็มีการจัดการเข้าของของผมให้เป็นระเบียบมากขึ้น เลยทำให้หนังสือที่ผมเคยใช้บางเล่มหายากหน่อย
คำที่นำเสนอในวันนี้ มี
กรุณา เป็นคำง่ายๆและผมใช้บ่อยกับอีกคำก็ใช้เป็นประจำเหมือนกันคือ kurnia كرنيا พอมาดูควาหมายของสองคำนี้คล้ายกันมาก ก่อนหน้านี้ไม่นึกเลยมันน่าจะมาจากคำเดียวกัน
กรุณา [กะรุนา] น.
ความสงสารคิดจะช่วยให้พ้นทุกข์ เป็น ๑ ในพรหมวิหาร
๔ คือ เมตตา กรุณามุทิตา อุเบกขา; ใช้ประกอบหน้ากริยาแสดง
ความขอร้องอย่างสุภาพ เช่น กรุณาส่ง; ใช้ร่วมกับคำ พระ เป็น
สรรพนามสําหรับพระเจ้าแผ่นดิน เช่น กราบบังคมทูลพระกรุณา.
(ป.)
Kurnia คือให้สิ่งหนึ่งสิ่งใดคล้ายกับเป็นรางวับหรือรางวัล , เป็นสิ่งตอบแทนที่พระเจ้าหรือพระเจ้าแผ่นดินพระราชทานให้ หรือการสมนาคุณจากผู้ใหญ่หรือผู้มีน้ำใจ
คำที่สอง เมื่อมีคนถูกงูกัดมีอาการสาหัสมากต้องพาไปโรงพยาบาล ชาวบ้านจะบอกว่าโดนงูกาเปาะ(Ular kapak) กัด และหมอบอกว่าถูกงูกะปะกัด และคำว่ากะปะนี้น่าจะเป็นภาษามลายู
กะปะ น. ชื่องูพิษชานิด Calloselasma
rhodostoma ในวงศ์ Viperidae
ตัวยาว ๕๐-๘๐ เซนติเมตร ลายสีน้ำตาลเข้ม บนหลังมีลาย
รูปสามเหลี่ยมสีน้ำตาลแก่เรียงสลับเยื้องกันเป็นคู่ ๆ
จมูกงอน
ริมฝีปากเหลือง และมีแนวสีเหลืองพาดบนลูกตาถึงมุมปาก,
ตัวที่มีสีคล้ำเรียก งูปะบุก.
คำว่า กะปะ หรือ กาเปาะ (kapak) แปลว่า ขวาน
ว่ากันว่าที่เรียกว่างูนี้ว่า อุลาร์กาเปาะ(งูขวาน)เพราะหัวของงูจะเป็นรูปสามเหลี่ยมคล้ายขวาน
คำที่สาม เป็นคำที่ผมได้ยินพูดบ่อยและผมก็สงสัยเหมือนกันว่าทำไมชาวบ้านต้องพูดในลักษณะด้วย คือเมื่อมีพบก้นบ่อหรือที่ไหนเป็นก้อนหินอยู่ก็พูดว่า ญาดีบาตูกาแร (เป็นหินการัง) แต่พอไปเปิด kamus(พจนานุกรมมลายู) คำว่า karang(การัง) ดังนี้
Karang หินปูนที่ได้มาจากสัตว์เล็กๆในทะเล ซึ่งตรงกับคำว่า ปะการัง พอดี
ปะการัง น. ชื่อสัตว์ทะเลไม่มีกระดูกสันหลัง
จําพวกเดียวกับดอกไม้ทะเล
แต่ละตัวมีรูปร่างทรงกระบอก
ส่วนใหญ่มีขนาดเล็กอยู่รวมกันเป็น
กระจุก สร้างหินปูนออกมาพอกทับถมกันเป็นโครงรูปร่างต่าง ๆ
อาศัยและเจริญเติบโตในทะเลตื้นเขตร้อน
ที่พบมากในน่านนํ้าไทย
คือ ชนิด Porites lutea และ ปะการังเขากวาง ในสกุล
Acropora,
โครงสร้างของตัวปะการังที่เกาะติดอยู่กับที่และมีซากปะการังตาย
ทับถมเพิ่มพูนขึ้นตามลําดับ เรียกว่า หินปะการัง,
ถ้ามากจนเป็นโขด
เกาะ หรือ เทือก ก็เรียกว่า โขดปะการัง เกาะปะการัง หรือ
เทือก
ปะการัง, บางทีเรียกเป็น กะรัง.
คำที่สี่ คือ คำว่า กันดาร
กันดาร [-ดาน] ว. อัตคัด, ฝืดเคือง, เช่น
กันดารข้าว กันดารน้ำ, ลําบาก,
แห้งแล้ง, คํานี้มักใช้แก่เวลา ท้องที่
หรือถิ่นที่มีลักษณะเช่นนั้น
เช่น คราวกันดาร ทางกันดาร ที่กันดาร. น. ป่าดง, ทางลําบาก.
(ป. กนฺตาร).
ตรงกับคำมลายู ที่ว่า Gendala (กันดาลา) หมายถึง อุปสรรค หรือ ลำบาก
ความเห็น (7)
อัสลามมุอลัยกมค่ะ
อืมทุกอย่างมีที่มาที่ไป
อย่างเช่นขวาน มีพิษ เท่ากับงูกะปะ เฮ่ะๆๆ งง [ในกรณีเอากะเปาะ ไปทำร้ายคนไง]
ขอบคุณมากครับ อาจารย์ เพ็ญศรี(นก)
วันนี้ก็ตั้งใจจะเขียนต่อเหมือนกัน .. แต่ยังติดขัดบางอย่างอยู่ เลยไม่ได้เขียน
ผมว่าถ้าผมขยันอีกนานกว่าจะจบ
อ. นายประจักษ์~natadee และ น้อง ณ.ปัตตานีด้วย
สวัสดีครับ
มีนักร้องชาวซุนดา นามสกุล Kurnia ไม่ทราบจะเป็นคำเดียวกันนี้หรือเปล่า
ก็ดีแต่ งง