คติที่ ๑๙ ผลไม้ดกนกชุมน้ำเย็นปลาชอบอาศัย

คติธรรมของหลวงพ่อเป็นคติปฏิบัติ

คติที่ ๑๙ ผลไม้ดกนกชุมน้ำเย็นปลาชอบอาศัย


ผลไม้ดก นกชุม

น้ำเย็นปลาชอบอาศัย


หลวงพ่ออสอนว่า "ผลไม้ดก นกชุม น้ำเย็นปลาชอบอาศัย" เราเข้าใจอย่างไร


ผลไม้ดก นกจึงชุม เป็นเหตุเป็นผลแก่กัน ผลไม้ดกเป็นเหตุเกิดขึ้นก่อน ผลที่ตามมาคือ นกชุม เราะนกมากินผลไม้ ในทำนองเดียวกัน ถ้าผลไม้ไม่มี ก็ไม่มีนกมากิน


เราต้องบำรุงต้นไม้ให้มีผล วิธีบำรุงคืออย่างไร ต้นไม้คือศาสนา ผลไม้คือกิจการของศาสนา ต้นไม้มีอยู่แล้ว กิจการศาสนาคือธุระ ๒ ได้แก่ คันถธุระและวิปัสสนาธุระ ธุระทั้ง ๒ นี้เจริญขึ้นเมื่อไร แปลว่ามีผลดก หากธุระทั้ง ๒ ยังไม่เจริญ ก็คือผลไม่ดก วัดปากน้ำผลไม้ดกแล้ว จึงมีพุทธบริษัทมารับบริการมากมาย นกคือบริษัท


น้ำเย็นปลาชอบอาศัย หมายถึงอะไร จะอยู่กันให้เป็นสุข ก็ต้องจัดระเบียบปกครองกันให้ดี ให้เกิดความเย็นอกเย็นใจ เมื่อสบายใจแล้ว แม้คับที่ก็อยู่ได้ หากคับใจแล้วอยู่กันไม่ทน นี่ก็ความหมายหนึ่ง


อีกความหมายหนึ่ง คือน้ำเย็นหมายถึง ที่อยู่ เครื่องนุ่งห่ม อาหาร ยารักษาโรค คือปัจจัย ๔ ก็ได้ หากมีปัจจัย ๔ บริบูรณ์แปลว่า น้ำเย็น บริษัทคือ ปลา สรุปแล้ว ทำกงสีให้มั่นคง แล้วบริษัทจะมาเอง


เป็นความหมายลึกของหลวงพ่อ เพราะหลวงพ่อเป็นเจ้าบทเจ้ากลอน เป็นเจ้าแห่งความคิด หลวงพ่อพูดอะไร เราต้องตีความ เราจะสร้างบารมีใหญ่กันแล้ว เบื้องต้นต้องทำให้ผลไม้ดกเสียก่อน แล้วนกก็จะมา ไม่ใช่นกมาอย่างเดียว ปลาก็ต้องมาด้วย ทำน้ำให้เย็นเพื่อรอรับปลา สรุปแล้วก็แค่นี้ แต่หลวง่อเอาโวหารคารมคมคายใส่เข้าไป เราก็เลยตีความกันให้วุ่นไปหมด


ท่านจะตีความอย่างไร ฟังได้ทั้งนั้น สุดแต่เราจะคิดอย่างไร เพราะหลวงพ่อพูดเป็นปริศนา เราต้องตีความ การตีความเป็นเรื่องของแต่ละแนวคิด อาจถูกใจหลวงพ่อหรือเฉียดไปบ้าง ย่อมเป็นสิทธิโดยชอบที่ใครจะคิด เราจะว่าคนนั้นถูกคนนี้ผิดไม่ได้ อ่านแล้วเห็นว่าฟังได้ถือว่าใช้ได้ทั้งนั้น สมัยนี้เขาเรียกมุมมอง คือมองกันได้หลายแง่หลายมุม เป็นอิสระในทางความคิด สุดแต่ใครจะมองมุมไหน


การเป็นสมภารเจ้าวัด ไม่ใช่ใครๆ ก็เป็นได้ ความรับผิดชอบมันครอบจักรวาล มาจากคำว่า "สัง" แปลว่า ร่วม "ภาระ" แปลว่า แบก แบกทุกเรื่องตั้งแต่เช้าจนเย็น เด็กวัดชกกันก็ถึงเรา เณรน้อยปวดท้องก็ถึงเรา พระไม่มีตำราเรียนก็ถึงเรา กุฏิรั่วก็เรา นักเรียนขาดเรียนก็เราอีก ลงที่เราทั้งนั้น สารพัดเรื่องเป็นความรับผิดชอบของสมภาร


พิจารณาคำสอนของหลวงพ่อ ต้องว่าเป็นความรู้สอนผู้ใหญ่ ท่านจะไปเป็นผู้ปกครอง ท่านจะไปเป็นผู้นำ ไม่ว่าฝ่ายโลกหรือฝ่ายธรรม จำใส่ใจไว้แต่วันนี้


ข้อแรก ต้องทำผลไม้ให้ดกเสียก่อน จะทำอย่างไรก็ทำเถิด เมื่อผลไม้ดกแล้ว นกจะตามมา


ข้อสอง ต้องหาวิธีทำน้ำให้เย็น น้ำไม่เย็นปลาไม่มา สรุปแล้ว หลวงพ่อสอนอย่างนี้


เราเป็นนักปกครองแบบไหน

ทำไมมีบัตรสนเท่ห์ไปถึงกระทรวง

จะเล่าเรียนมาแค่ไหน ไม่ทราบได้ แต่ทำไมมีหนังสือกล่าวโทษไปถึงกระทรวง มันจะต้องมีข้อบกพร่อง หากไม่มีข้อบกพร่องแล้ว บัตรสนเท่ห์จะเกิดขึ้นได้อย่างไร ไปหลงความรู้ฝรั่ง ความรู้ฝรั่งช่วยอะไรเราได้ก็บัดนี้มีบัตรสนเท่ห์ไปถึงกระทรวงแล้ว ไปตามฝรั่งมาแก้ต่างให้ได้ไหม ไม่ใช่แค่นี้ แม้หนังสือพิมพ์ยังลงข่าวประชาชนขับไล่ สืบสวนเบื้องต้นแล้ว ทราบว่าเขาเล่านั้น เรียนมาสูง จบจากต่างประเทศ

ทำไมเรื่องเช่นนี้ เกิดแก่ผู้มีตำแหน่งราชการสูงๆ

ลืมความรู้ศาลาวัด ไปนิยมความรู้ฝรั่ง คำตอบนี้ ถึงจะผิดไป ก็ผิดไม่มาก


ความรู้ไทยที่หลวงพ่อสอนว่า "ผลไม้ดก นกชุม น้ำเย็น ปลาชอบอาศัย"


ยังใช้ได้ทุกสมัย นำไปใช้ที่ไหนเกิดความเจริญที่นั่น ความรู้อยู่ในเมืองไทย ไม่ต้องข้ามน้ำข้ามทะเลไปเรียนถึงต่างประเทศ นี่แหละเขาว่า ใกล้เกลือกินด่าง วัดปากน้ำอยู่ฝั่งธนบุรี ใกล้แค่นี้เอง


เรื่องของหลวงพ่อวัดปากน้ำ ตามที่นำมากล่าวนี้ เล็กน้อยเกินไป อยากรู้อะไรให้ละเอียดกว่านี้ ก็ต้องไปอ่านหนังสือ "อภินิหารหลวงพพ่อวัดปากน้ำ" ท่านจะสนุกและบันเทิงใจหลายเรื่อง


**********************************************************************
ข้อมูลจาก หนังสือคติธรรม คตินิยม การดำเนินชีวิต ของหลวงพ่อวัดปากน้ำ