5 วิธีใส่ใจสุขภาพตับ (ไม่ให้ไขมันในตับสูง)
|
... สัปดาห์ก่อนคุณหมอท่านหนึ่งดูไม่อ้วนอะไรเลย ไปตรวจคลื่นเสียงความถี่สูงหรืออัลตราซาวนด์ช่องท้อง และตรวจพบไขมันในตับสูง (fatty liver) เป็นไปได้หรือที่คนผอมจะมีไขมันในตับสูงได้ วันนี้มีคำแนะนำจากเมโยคลินิกมาฝากครับ ... ภาวะไขมันในตับสูงโดยไม่ได้ดื่มเหล้าหรือดื่มน้อยมาก (nonalcoholic fatty liver disease) ส่วนใหญ่จะไม่ทำให้เกิดอาการหรือโรคอะไร (steatosis) ส่วนน้อยอาจทำให้เกิดตับอักเสบ (nonalcoholic steatohepatitis / NASH) ซึ่งอาจทำให้เกิดตับแข็ง หรือเป็นมะเร็งตับได้ โรคนี้พบได้ในคนทุกเพศทุกวัย ทว่า... พบมากที่สุดในคนวัยกลางคนที่มีน้ำหนักเกิน อ้วน เป็นเบาหวาน มีค่าโคเลสเตอรอล (ไขมันในเลือด) หรือไขมันในเลือดชนิดไตรกลีเซอไรด์สูง ... คนในซีกโลกตะวันตก (ฝรั่ง) อ้วนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ทำให้มีการคาดการณ์กันว่า ประชากรสหรัฐฯ 1 ใน 3 มีไขมันในตับสูง คนที่มีไขมันในตับสูงส่วนใหญ่อยู่แบบสบายๆ ไม่มีอาการอะไร ส่วนน้อยมีอาการที่ไม่ชัดเจน เช่น อ่อนเพลีย เพลียง่าย ไม่สบายหรือแน่นท้องด้านขวาตอนบน ฯลฯ ...
ภาพจากเมโยคลินิก > [ picture from Mayoclinic ] โปรดสังเกตว่า ตับมีไขมันแทรกจนเหลืองอร่าม ไม่เหมือนตับทั่วไปที่มีสีแดงคล้ำ ... ภาวะไขมันในตับสูงมีความสัมพันธ์กับกลุ่มอาการเมทาโบลิค (metabolic syndrome) ซึ่งเป็นกลุ่มอาการที่เพิ่มความเสี่ยง (โอกาสเป็น) โรคเบาหวาน หัวใจขาดเลือด หลอดเลือดสมองแตก-ตีบตัน อัมพฤกษ์ อัมพาต กลุ่มอาการเมทาโบลิคได้แก่
... ทำไมไขมันในตับที่ดูเหมือนนิ่ง สงบเสงี่ยมมาเป็นเวลานาน และไม่ค่อยมีอาการ ถึงได้ "ดุ" หรือ "โหด" ขึ้นมาในคนบางคน เรื่องนี้นักวิจัยหลายท่านกล่าวว่า การมีไขมันในตับสูงอาจเปรียบได้กับ "การโจมตีครั้งที่ 1 (first hit)" คล้ายๆ การแทรกซึมของผู้ก่อการร้าย ... ส่วนการอักเสบในตับไปจนถึงตับแข็ง หรือมะเร็งน่าจะเป็นผลจากการ "โจมตีครั้งที่ 2 (second hit)" ซึ่งอาจเปรียบได้กับการก่อการร้ายแบบเต็มตัว สาเหตุที่อาจกระตุ้นให้เกิดการโจมตีครั้งที่ 2 มีหลายอย่าง เช่น การติดเชื้อ (เช่น เหงือกอักเสบเรื้อรัง ฯลฯ) ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง (เช่น อายุมากขึ้น ฯลฯ) การได้รับธาตุเหล็กมากเกิน (เช่น กินเนื้อ เลือด หรือยาบำรุงเลือดมากเกิน ฯลฯ) ลักษณะทางพันธุกรรม ซึ่งแต่ละคนจะต่างกันไป ฯลฯ ... ปัจจัยเสี่ยงของโรคตับมีไขมันมากมี 2 กลุ่มได้แก่ (1). ปัจจัยที่สำคัญมากได้แก่ น้ำหนักเกินหรืออ้วน เบาหวาน ไขมันในเลือดหรือโคเลสเตอรอลสูง ... คนที่มีโรคตับอักเสบจากไขมันในตับสูง (NASH)
... (2). ปัจจัยที่มีความสำคัญรองลงไปได้แก่ การผ่าตัดช่องท้อง (เช่น การผ่าตัดลำไส้เพื่อลดความอ้วน ฯลฯ) ยาบางชนิด (เช่น ฮอร์โมนเพศทดแทนหลังหมดประจำเดือน ฯลฯ) โรคพันธุกรรมบางอย่าง
... ข่าวดีคือ โรคนี้ป้องกัน หรือชะลอไม่ให้โรคแย่ลงได้ด้วยวิธีการดังต่อไปนี้
... (1). ลดน้ำหนัก
...
... (2). การออกแรง-ออกกำลัง
... (3). ควบคุมเบาหวานให้ดี
(4). ลดระดับไขมันในเลือด
... (5). หลีกเลี่ยงสารพิษ
... การป้องกันโรคนี้เสียตั้งแต่ต้นเป็นดีที่สุด สรุปการป้องกันโรคที่สำคัญได้แก่
...
...
เมื่อคนบนโลกอ้วนกันมากขึ้น... เราก็จะมีโอกาสพบโรคไขมันในตับสูงเพิ่มขึ้น หรือแม้คนที่ไม่อ้วน... ถ้ามีปัจจัยเสี่ยง เช่น ไขมันในเลือดหรือโคเลสเตอรอลสูง ฯลฯ ก็มีโรคไขมันในตับสูงได้ ... เรียนเสนอให้พวกเราหันมาใส่ใจสุขภาพตับ เพื่อสุขภาพจะได้ดีไปนานๆ ครับ ...
ที่มา ...
...
...
...
|
ความเห็น (2)
krutoiting
ขอขอบคุณ คุณหมอวัลลพ ค่ะ
ที่ให้ความรู้เรื่องสุขภาพ จะปฏิบัติตามและแนะนำลูกศิษย์และคนรอบข้างต่อเป็นบทความที่มีประโยชน์กับการดำรงชีวิตอย่างมีความสุขค่ะ อยากเรียนถามคุณหมอว่า ผู้ป่วยโรคไทรอย์ ที่รับประทานยาไทรอย์เป็นเวลานาน ถึง 10 ปี มีผลกระทบต่อตับหรือไม่ และควรดูแลสุขภาพอย่างไร
ขอขอบคุณ... คุณ krutoiting
- ยาธัยรอยด์มีหลายชนิด
ที่ใช้บ่อยมากๆ และใช้นานน่าจะมี 2 กลุ่มได้แก่ ฮอร์โมนธัยรอยด์ และยากดการทำงานของต่อมธัยรอยด์
- ฮอร์โมนธัยรอยด์ใช้นานได้ปลอดภัย > ถ้าใจสั่น มือสั่นอาจต้องลดยา
- ยากดการทำงานของต่อมธัยรอยด์ > อาจต้องตรวจนับเม็ดเลือดเป็นระยะๆ
เรื่องนี้ควรปรึกษาหมอใกล้บ้านครับ...