ภาพที่แสดงในนนทรี ส่วนใหญ่นำมาจาก http://www.google.com
ระบบการย่อยอาหาร
การย่อยอาหาร
(Digestion)หมายถึงกระบวนการสลายอนุภาคอาหารให้มีขนาดเล็กสุดจนสามารถดูดซึมเข้าไปในเซลล์ได้ขั้นตอนการย่อยอาหาร
การย่อยอาหารมี 2 ขั้นตอน
1.การย่อยทางไกล(Mechamical
digestion) เป็นกระบวนการทำให้อาหารมีขนาดเล็กลง
เพื่อสะดวกต่อการเคลื่อนที่และการเกิดปฏิกิริยาเคมีต่อไป
โดยการบดเคี้ยว รวมทั้งการบีบตัวของทางเดินอาหาร
ยังไม่สามารถทำให้อาหารมีขนาดเล็กสุด
จึงไม่สามารถดูดซึมเข้าเซลล์ได้
2.การย่อยทางเคมี(Chemical
digestion) เป็นการย่อยอาหารให้มีขนาดเล็กที่สุด
โดยการเกิดปฏิกิริยาเคมีระหว่าง อาหาร กับ น้ำ โดยตรง
และจะใช้เอนไซม์หรือน้ำย่อยเข้าเร่งปฏิกิริยา
ผลจากการย่อยทางเคมีเมือถึงจุดสุดท้าย
จะได้สารโมเลกุลเล็กที่สุดที่สามารถดูดซึมเข้าสู่เซลล์ได้
ซึ่งอาหารที่ดีรับการย่อย ได้แก่ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน
ส่วนเกลือแร่และวิตามินจะดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้โดยตรง
ส่วนต่างๆของระบบทางเดินอาหาร
1.ช่องปาก ภายในประกอบด้วย ฟัน
ที่มีหน้าที่ในการบดเคี้ยวอาหาร ลิ้น มีหน้าที่ในการคลุกเคล้าอาหาร
และต่อมน้ำลายที่สำคัญ 3 คู่ คือ
- ต่อมน้ำลายใต้หู (Parotid)
- ต่อมน้ำลายใต้โคนลิ้น (Sub lingual)
- ต่อมน้ำลายใต้ฟันกรามล่าง (Sub maxillary)
โดยต่อมน้ำลายมีหน้าที่ในการสร้างน้ำลายออกมา
โดยในน้ำลายนั้นประกอบไปด้วย น้ำ กับ น้ำย่อยอะไมเลส (amylase)
ซึ่งมีผลต่อการย่อยอาหารพวกคาร์โบไฮเดรต ให้ได้ dextrin
หรือน้ำตาลโมเลกุลคู่ที่ไม่สามารถดูดซึมได้
2.หลอดอาหาร
ประกอบขึ้นด้วยกล้ามเนื้อเรียบที่สามารถบีบตัวเป็นจังหวะในขณะที่อาหารผ่านลงมา
ในทางเดินอาหารส่วนนี้ไม่มีการสร้างน้ำย่อยออกมา
แต่มีการหลั่งสารเมือกช่วยหล่อลื่น
3.กระเพาะอาหาร
ประกอบขึ้นด้วยกล้ามเนื้อเรียบที่อัดกันหนามาก
ด้านในมีลักษณะเป็นสันช่วยในการบดอาหารให้มีขนาดเล็กลงอีก
ผนังด้านในสามารถสร้างเอนไซม์เปปซิโนเจน
(Pepsinogen)และกรดไฮโดรคลอริกหรือกรดเกลือ(HCl)
เปปซิโนเจนจะถูกกรดเกลือเปลี่ยนสภาพให้กลายไปเป็นเอนไซม์เปปซิน(Pepsin)
ซึ่งมีความสามารถในการย่อยโปรตีนให้มีโมเลกุลเล็กลง เรียกว่า
เปปไทด์(Peptid
แต่ยังไม่สามารถดูดซึมได้
4.ลำไส้เล็ก
เป็นทางเดินอาหารส่วนที่ยาวมาก
แบ่งเป็น 3 ส่วน คือ
ดูโอดีนัม เจจูนัมและไอเลียม
ที่ผนังลำไส้เล็กสามารถสร้างน้ำย่อยขึ้นมาได้ ซึ่งมีหลายชนิด
นอกจากน้ำที่ลำไส้เล็กส่วนดูโอดีนัม ยังได้รับน้ำย่อยจากตับอ่อน
และน้ำดีมาจากตับ
น้ำย่อยจากตับอ่อนมีหลายชนิดที่สามารถย่อยคาร์โบไฮเดรต
โปรตีนและไขมันได้
5.ลำไส้ใหญ่
เป็นทางเดินอาหารส่วนสุดท้าย
ซึ่งไม่มีการย่อยเกิดขึ้น จึงทำหน้าที่ในด้านการดูดซึมน้ำ
เกลือแร่และวิตามินบางชนิด
การดูดซึมอาหารการดูดซึมอาหาร คือ
การนำอาหารโมเลกุลเล็กๆที่ผ่านการย่อยแล้ว
ผ่านผนังทางเดินอาหารเข้าสู่กระแสเลือดเพื่อนำไปสู่ส่วนต่างๆของร่างกาย
- กระเพาะอาหาร
ส่วนใหญ่เป็นการดูดซึมสารจำพวกยาและแอลกอฮอล์เป็นส่วนใหญ่
- ลำไส้เล็ก มีการดูดซึมอาหารทุกประเภทมากที่สุด
โดยผนังของลำไส้เล็กจะมีส่วนยื่น
ออกมาเรียกว่า วิลลัส(Villus)
เพื่อเพิ่มพื้นที่ผิวในการดูดซึม
โดยภายในวิลลัสประกอบด้วยเส้นเลือดมากมายเป็นตาข่ายเพื่อรับอาหารที่ย่อยแล้ว
และส่วนแกนกลางเป็นเส้นน้ำเหลือง
ซึ่งจะดูดซึมอาหารพวกกรดไขมันและกลีเซอรอล
นอกจากจะย่อยสารอาหารทั้ง 3 ชนิดแล้ว
ยังดูดซึมอาหารที่ย่อยได้โมเลกุลพื้นฐานของสารอาหารชนิดนั้นๆ
การย่อยอาหารในลำไส้เล็กจะเกิดได้ดีในสภาวะที่เป็นเบส (NaHCO3)
จากตับอ่อน
เอนไซม์กับการย่อยอาหาร
เอนไซม์มีโครงสร้างที่ประกอบขึ้นด้วยกรดอะมิโน
แต่มีคุณสมบัติต่างจากโปรตีนตรงที่
เอนไซม์สามารถเร่งปฏิกิริยาทางเคมีในเซลล์ได้
โดยที่สารที่จะเป็นเอนไซม์ได้ต้องมีคุณสมบัติ
ดังนี้
1.สามารถเร่งปฏิกิริยาเคมีภายในเซลล์ได้
2.เมื่อเกิดปฏิกิริยาแล้วเอนไซม์จะไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างและจำนวน
ในขณะที่
สารเริ่มต้นถูกเปลี่ยนไปเป็นสารผลิตภัณฑ์
3.อุณหภูมิมีผลต่อการทำงานของเอนไซม์
ซึ่งจะทำงานได้ดีในช่วง 25 -40 0c
4.สภาพความเป็นกรด-ด่างมีผลต่อการทำงานของเอนไซม์
โดยขึ้นอยู่กับชนิดของเอนไซม์นั้นๆ
สวัสดีค่ะ...ท่านผอ.
ดีใจจังเลย..ที่เขียนปุ๊บ..ท่านได้เข้ามาเยี่ยมชมเลย..อย่างนี้ค่อยมีกำลังใจเขียนหน่อย.......
ขอบพระคุณมากค่ะ
ชื่นชมมาก
ขอบคุณมากนะคะ...ที่เข้ามาเยี่ยมเยียนกัน...และโอกาสหน้าเข้ามาให้กำลังใจกันอีกนะคะ...กำลังจะเขียนเรื่องอื่นๆ เพิ่มอีกจ้า...รู้สึกงานมันมากจนไม่มีเวลาเข้ามาดู
แต่ก็จะพยายามให้มากกว่านี้ค่ะ