5 วิธีถนอมปอดคู่นี้ให้อยู่กับเราไปนานๆ หน่อย
...
เป็นที่ทราบกันดีว่า สุขภาพปอดเป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดว่า คนเราจะมีอายุยืนอย่างมีคุณภาพ หรือจะมีอายุยืนอย่างยอบแยบ หอบและ(เสียง)แหบ
ต้นปี 2551 นี้มีการประชุมผู้เชี่ยวชาญโรคปอดเรื่องถุงลมโป่งพอง (COPD) ในกรุงเทพฯ ศาสตราจารย์จินเป็ง เซง ผู้เชี่ยวชาญโรคปอด แห่งสถาบันโรคทางเดินหายใจ วิทยาลัยแพทย์กวางซัว สาธารณรัฐประชาชนจีน ได้นำเสนอว่า เอเชียกำลังพบกับวิกฤตของโรคปอดสูงมากจนน่าตกใจ
...
ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟังพร้อมทั้งแนวทางในการถนอมปอดของเราให้ดีไปนานๆ หน่อยมาฝากครับ
ภาพที่ 1: แสดงให้เห็นว่า จีนกำลังจะเป็นมหาอำนาจทางด้านถุงลมโป่งพองของโลก (ที่มาอ้างอิงไว้ด้านล่าง)
- ผู้ชายจีน (เส้นสีส้ม) มีโอกาสเป็นโรคถุงลมโป่งพองมากกว่าผู้หญิง (เส้นสีเหลือง) เส้นสีม่วงเป็นค่าเฉลี่ย(รวมผู้หญิงและผู้ชาย)
- อุบัติการณ์โรคถุงลมโป่งพองเพิ่มขึ้นตามอายุ นั่นคือ ถ้าสัดส่วนคนสูงอายุมากขึ้นจะพบคนป่วยด้วยโรคถุงลมโป่งพองมากขึ้น
...
ผลการสำรวจเมืองใหญ่ๆ ในจีน 7 เมืองพบว่า คนจีนเป็นโรคถุงลมโป่งพองประมาณ 8.6% ผู้ชายเป็นโรคนี้มากกว่าผู้หญิง (12.4% และ 5.1% ตามลำดับ)
ช่วง 40 ปีที่ผ่านมา... อัตราตายจากโรคหัวใจ (หลอดเลือดหัวใจอุดตัน) หลอดเลือดสมองแตก-ตีบตันลดลงเรื่อยๆ ขณะที่อัตราตายจากโรคถุงลมโป่งพองเพิ่มขึ้นเกือบ 165%
...
องค์การอนามัยโลก (WHO) พยากรณ์ว่า ปี 2020 หรือ พ.ศ. 2563 โรคถุงลมโป่งพองจะเป็นสาเหตุการตายอันดับ 3 ของโลก
สาเหตุของโรคถุงลมโป่งพองในซีกโลกตะวันตก (ฝรั่ง) เป็นผลจากการสูบบุหรี่ ส่วนในเอเชียเป็นผลจากบุหรี่ร่วมกับมลภาวะในบ้าน
...
ภาพที่ 2: แสดงให้เห็นว่า โอกาสเป็นโรคถุงลมโป่งพองขึ้นกับ
- อายุ (แถบสีเหลือง) > อายุยิ่งมากยิ่งเสี่ยง
- บุหรี่ (แถบสีม่วง) > ขึ้นกับการสูบบุหรี่ คนที่สูบเสี่ยงมากกว่าคนที่ไม่สูบ ถ้าสูบแล้วเลิกจะลดอัตราเสี่ยงให้น้อยลง
- เพศ (แถบสีส้ม-แดง) > ผู้ชายเสี่ยงมากกว่าผู้หญิง
...
จากภาพที่ 2 > แถบสีเขียวแสดงให้เห็นว่า อาเซียนหรือเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นเขตที่มีโรคถุงลมโป่งพองมากที่สุดดังตาราง
| ภูมิภาค | อุบัติการณ์ถุงลมโป่งพอง (ร้อยละ) |
| แปซิฟิคตะวันตก | 10.6% |
| เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ | 12.5% |
| ยุโรป | 8.5% |
| อเมริกา | 4.5% |
...
จากภาพที่ 2 > แถบสีส้ม-แดงแสดงให้เห็นว่า ผู้ชายเป็นโรคถุงลมโป่งพองมากกว่าผู้หญิงดังตาราง
| เพศ | อุบัติการณ์ถุงลมโป่งพอง (ร้อยละ) |
| หญิง | 5% |
| ชาย | 11% |
...
จากภาพที่ 2 > แถบสีม่วงแสดงให้เห็นว่า คนที่สูบบุหรี่เป็นโรคถุงลมโป่งพองมากกว่าคนที่ไม่สูบบุหรี่ ทีนี้ถ้าสูบบุหรี่แล้วเลิก (ex-smoker) โอกาสเป็นโรคจะลดลง แต่ยังมากกว่าคนที่ไม่สูบเลยดังตาราง
| บุหรี่ | อุบัติการณ์ถุงลมโป่งพอง (ร้อยละ) |
| สูบบุหรี่ | 15% |
| สูบบุหรี่แล้วเลิกสำเร็จ | 9.7% |
| ไม่สูบบุหรี่ | 2.7% |
...
ศาสตราจารย์เซงกล่าวว่า ถ้าสูบบุหรี่ 20 แพ็ค-ปี (pack years = จำนวนซองคูณด้วยจำนวนปีที่สูบ) หรือสูบวันละ 1 ซองนาน 20 ปีขึ้นไปจะพบว่า มีความเสี่ยงต่อโรคถุงลมโป่งพองเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน
นอกจากนั้นการใช้เชื้อเพลิงแข็ง โดยเฉพาะการหุงหาอาหาร เช่น ฟืน ถ่านหิน ฯลฯ มีส่วนเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคถุงลมโป่งพอง
...
ประเทศที่ใช้ถ่านหินในการหุงหาอาหารมากได้แก่ เอเชียใต้ (อินเดีย ศรีลังกา ปากีสถาน บังคลาเทศ เนปาล ฯลฯ) และจีน
ศาสตาจารย์เซงกล่าวว่า คนจีนในประเทศจีนยังคงใช้ถ่านหินหุงหาอาหาร ส่วนใหญ่จะอยู่นอกเมืองใหญ่ หรืออยู่ตามชนบท ควันไฟจากการหุงหาอาหารนี่เองที่เพิ่มความเสี่ยงโรคถุงลมโป่งพองมากเป็นพิเศษในผู้หญิงและเด็ก เนื่องจากคนกลุ่มนี้ใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่ในบ้าน
...
ถ่านหินที่ใช้ในบ้านกับถ่านหินที่ใช้ในอุตสาหกรรม เช่น การผลิตไฟฟ้า ฯลฯ ส่วนใหญ่จะเป็นถ่านหินคนละเกรดกัน
ถ่านหินที่ใช้ในอุตสาหกรรม เช่น การผลิตไฟฟ้า ฯลฯ มักจะเป็นถ่านหินคุณภาพสูง มีระบบการเผาไหม้ที่ออกแบบมาอย่างดี และอาจมีระบบการกักเก็บสารพิษ เช่น ระบบดักจับแก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ฯลฯ ทำให้มีความปลอดภัยสูงกว่าการใช้ถ่านหินในบ้านอย่างมากมาย
...
การศึกษาในจีนพบว่า ทั้งบุหรี่และการใช้เชื้อเพลิงแข็ง เช่น ถ่านหิน ฟืน ฯลฯ หุงหาอาหารมีส่วนเสริมแรงกันทำลายปอดดังตาราง
ปัจจัยเสี่ยง
โอกาสเป็นโรคถุงลมโป่งพอง (ร้อยละ)
บุหรี่ + เชื้อเพลิงแข็ง
19.3%
บุหรี่อย่างเดียว
12.3%
เชื้อเพลิงแข็งอย่างเดียว
7.7%
ไม่มีปัจจัยทั้ง 2 อย่าง
5.1%
...
โปรดสังเกตว่า คนที่อยู่ในจีน... แม้จะไม่สูบบุหรี่ และไม่ใช้เชื้อเพลิงแข็ง เช่น ถ่านหิน ฟืน ฯลฯ หุงข้าวในบ้านก็ยังเสี่ยงต่อโรคถุงลมโป่งพอง
สาเหตุส่วนหนึ่งอาจเป็นจากมลภาวะในอากาศ เช่น การใช้รถยนต์ การใช้ถ่านหินในอุตสาหกรรมอย่างกว้างขวางในจีนทำให้อากาศเสียค่อนข้างมาก ฯลฯ
...
ถ้าเป็นโรคถุงลมโป่งพองจะต้องใช้เงินในการรักษาปีละเท่าไร ปรากฏดังตาราง
ค่ารักษาในประเทศ
ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อคนต่อปี
บาทต่อคนต่อปี
สหรัฐอเมริกา
4,316
146,744
จีน
2,081
70,754
...
วิธีถนอมปอดคู่นี้ให้ดีไปนานๆ หน่อยได้แก่
- ไม่สูบบุหรี่ > ถ้าสูบแล้ว ควรหาทางเลิกให้ได้
- ไม่หายใจเอาควันที่คนอื่นสูบเข้าไป เช่น ไม่เข้าไปในห้องแอร์ (ปรับอากาศ) ที่มีคนอื่นสูบบุหรี่ ฯลฯ
- ไม่ใช้เชื้อเพลิงแข็ง เช่น ฟืน ฯลฯ ในการปรุงอาหารในบ้าน > ถ้าจำเป็นต้องใช้จริงๆ ควรจุดไฟนอกบ้าน และพยายามทำให้ควันไฟมีน้อยที่สุด
- ไม่เผาเชื้อเพลิงแข็งในบ้านหรือรอบๆ บ้าน เช่น ไม่เผาขยะ ไม่เผาใบไม้-กิ่งไม้ ไม่จุดธูปหรือเทียน (ใช้ของหอมหรือแสงสว่างบูชาพระได้ เช่น ใช้น้ำหอม ดอกไม้ หลอดไฟประหยัดพลังงาน ฯลฯ) ฯลฯ
- ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ เพื่อเสริมสร้างสมรรถนะปอดให้แข็งแรง
...
ถึงตรงนี้... ขอให้พวกเรามีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ
...
ที่มา ... ...
... ...
ความเห็น (8)
สวัสดีครับคุณหมอ
ผมเจอหมดทุกข้อครับที่ผ่านมา ยกเว้นข้อที่ ๑ ครับ ทำให้สุขภาพปอดไม่ค่อยดี คงต้องออกกำลังกายช่วยเยอะ ๆ ครับ
ขอบคุณครับ
ขอขอบคุณ... คุณนายช่างใหญ่
- พยายามดูครับ... เชียร์
สวัสดีค่ะ อจ.หมอ
ผลจากสุขภาพปอดไม่ดีนี้ จะทำให้พออายุมากๆ จะทำให้เส้นเสียงแหบ จะมีผลด้วยหรือเปล่าค่ะ
ขอบคุณคะ่
ขอขอบคุณ... คุณ 'Dhamma'
- คนที่อายุมากขึ้นมีแนวโน้มที่จะมีเสียงต่ำลง หรือห้าวขึ้น
- อย่างไรก็ตาม... สมรรถภาพปอดที่แย่ลงส่วนใหญ่ไม่ได้ทำให้เสียงแหบ
สาเหตุของเสียงแหบที่พบบ่อยได้แก่
- ไอ
- พูดมากเกิน
- กล่องเสียงอักเสบ เป็นเนื้องอก วัณโรค ฯลฯ
- ทางเดินหายใจติดเชื้อ เช่น เป็นหวัด ฯลฯ
- โรคกรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นบน
- เส้นเสียงระคายเคือง เช่น จากมลภาวะ จากบุหรี่ ฯลฯ
- มะเร็งปอด
ทีนี้ถ้าคิดอีกทีหนึ่ง...
- สุขภาพปอดที่ไม่ดีเพิ่มโอกาสติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ตรงนี้อาจทำให้เสียงแหบได้ครับ...
สวัสดีครับ อาจารย์หมอ ขอบคุณสำหรับเรื่องเพื่อสุขภาพครับ
ขอขอบคุณ... คุณคนพลัดถิ่นเช่นกันครับ...
ลูกสาวป่ะป๊า
สวัสดีค่ะคุณหมอ
คุณพ่อของหนููเพิ่งเลิกสูบบุหรี่ ตอนนี้อายุ 70 ปีค่ะ
มีอาการหลอดลมอักเสบเรื้อรังและถุงลมโป่งพอง
มีอาการหลงลืม จำอะไรไม่ค่อยได้ด้วยค่ะ
รักษาด้วยประกันสังคมอยู่ที่พญาไท ศรีราชา
มีการพ่นยา และทานยา
อยากขอคำปรึกษาคุณหมอเกี่ยวกับการรักษาอย่างจริงจัง
อาหารเสริมที่ผู้ป่วยโรคนี้ควรรับประทาน
อยากให้คุณหมอแนะนำสถานที่ หรือแพทย์แผนจีนดีมั้ยคะ
หนูอยากให้คุณพ่อกลับมาใช้ชีวิตได้สะดวกกว่าตอนนี้ไวๆน่ะค่ะ
ขอขอบคุณ... คุณลูกสาวปะป๊า
- ก่อนอื่นขอแสดงความชื่นชมในความกตัญญูกตเวทีของคุณ... สาธุ สาธุ สาธุ
- อาหารเสริมไม่มีส่วนช่วยให้โรคถุงลมโป่งพองดีขึ้นได้
ที่สำคัญมากคือ
- ต้องเลิกบุหรี่ เลิกเผาขยะ เผาใบไม้ ลดการจุดธูปเทียนในบ้านหรือที่ระบายอากาศไม่สะดวก
- การพ่นยา กินยาให้ถูกวิธียังเป็นวิธีรักษาที่ได้ผลดีที่สุด
- น่าจะลองหา VCD ไทชิมาฝึกครับ จะทำให้ระบบการหายใจดีขึ้นได้มาก