การขี้นบ้านใหม่ของคนสระแก้ว


การผสมผสานที่ลงตัวระหว่างพิธีทางพุทธกับพิธีทางพราหมณ์

          เรื่องที่จะเล่าให้บรรดาเพื่อนชาว Blog ทั้งหลายได้รับรู้รับทราบ อาจจะเป็นเรื่องที่หลายท่านเคยพบเห็นมาแล้ว แต่ในความหมายของผม ผมยอมรับว่า ผมไม่เคยเห็นมาก่อนเลย ตามปกติโดยทั่ว ๆ ไป การขึ้นบ้านใหม่เท่าที่เคยเห็น ส่วนใหญ่จะมีพิธีสงฆ์ นิมนต์พระมา 9 รูปเลี้ยงพระ ฟังพระสวดให้ศีลให้พร แล้วเลี้ยงแขกเหรื่อเท่านี้ก็จบ แต่การขึ้นบ้านใหม่ที่ผมเห็นที่สระแก้ว ไม่ใช่อย่างนั้น

          เมื่อวันที่ 9 พฤษภาคมที่ผ่านมา ผมไปงานขึ้นบ้านใหม่พนักงานราชการที่ตำบลแซออร์ อำเภอวัฒนานคร วันนี้เป็นวันดี เพรนาะเป็นวันพระราชพิธีจรดพระนังคัญแรกนาขวัญชาวบ้านนิยมจัดงานบุญงานมงคล พืธีของเจ้าหน้าที่ของผม เริ่มเวลา 07.00 น. แต่ผมไปถึงสายไปหน่อย ช้าไปประมาณ เกือบ 20 นาที

          เดินเข้าไปในงาน เห็นบ้านของเขายอมรับว่าสวยมาก เป็นบ้านทรงไทย 3 จั่ว ชั้นเดียวหน้าบ้านจัดสวนขนาดเล็กน่ารักดี มีนางอัปสราพุ่งน้ำออกมาจากคณโท ใบบ่อนำพุหน้าบ้าน สิ่งที่ผมเห็นต่อมาคือการแห่รอบบ้านของบรรดาเจ้าภาพและแขกที่มาในงาน ผมถามตัวเองว่ามาผิดงานหรือเปล่า งานขึ้นบ้านใหม่หรืองานแลกนาขวัญ กันแน่  เพราะในขบวนที่เดินรอบบ้าน 3 รอบ เริ่มจากคนเฒ่าคนแก่เดินถือพระพุทธรูปนำหน้า จากนั้นคุณกรรณิการ์ ซึ่งเป็นเจ้าของบ้านจะหาบคานกระจาดข้าวเปลือกและข้าวสาร ข้อสำคัญคือเธอแต่งตัวชุดไทยสวยงามมาก ถัดไปเป็นกลุ่มนางหาบทั้งหลาย ทั้งหาบเงินหาบทองหาบหอมกระเทียม ตามด้วยคุณสุริยัน สามีของคุณกรรณิการ์ ถือกระบุงภายในกระบุงบรรจุ ครกกับกระปุกออมสินรูปหมูตัวใหญ่  จากนั้นมีเด็กแบกที่นอนและกิ่งมะยมตามมา สุดท้ายเป็นกลุ่มญาติทั้งหลายเดินถือขันข้าวและปิ่นโตอาหาร

         ขบวนดังกล่าวจะวนรอบบ้านครบ 3 รอบแล้วทยอยขึ้นไปบนบ้านแล้วเข้าสู่พิธีสงฆ์ต่อไป ผมนั่งอยู่ข้าง ๆ คนสูงอายุกลุ่มหนึ่ง สบโอกาสก็เลยสอบถามถึงความเป็นมาของพิธีดังกล่าว ลุงคนหนึ่งบอกผมว่า คนละแวกนี้เป็นคนที่อพยพโยกย้ายมาจากอำเภอปักธงชัย นครราชสีมา ตั้งแต่ 30 -40 ปีก่อนนี้ สำเนียงภาษายังดำรงคงอยู่ และประเพณีที่สำคัญยังคงอนุรักษ์ไว้ การขึ้นบ้านใหม่วันนี้มีการแทรกพิธีทางพราหมณ์เข้าไปด้วย ในความหมายว่าการนำแต่สิ่งดี ๆ เข้าบ้าน บางบ้านเขาก็ไม่ทำ มันเป็นพิธีที่เพิ่มเติมเข้าไปเท่านั้น ผมถามเขาว่าแล้วตอนที่จะขึ้นบ้านมีคน 2 คน มาสอบถามที่บันไดขึ้นบ้านหมายความว่าอย่างไร ลุงท่านนั้นบอกว่าคล้ายกับมาย้ำความมั่นใจกับเจ้าของบ้านว่ายินดีและเต็มใจที่จะอยู่บ้านหลังนี้เพียงใดเท่านั้นเอง

          ผมทำงานมา 9 จังหวัด ในประเทศไทย ยอมรับว่าเพิ่งเคยเห็นการขึ้นบ้านใหม่ที่แปลกกว่าทุกที่ ที่สระแก้วนี่เอง ถ้าใครเคยพบเห็นการขึ้นบ้านใหม่ที่ต่างไปจากธรรมดาหรือต่างไปจากสิ่งที่ผมพบเห็นมา ก็ลองบอกกล่าวมาให้รับรู้บ้างนะครับ เป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน

หมายเลขบันทึก: 182069เขียนเมื่อ 13 พฤษภาคม 2008 11:52 น. ()แก้ไขเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2012 00:01 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

สวัสดีครับท่านสมนึก

ขึ้นบ้านใหม่ที่สระแก้วผมว่าแปลกและแตกต่างเลยครับ

อยู่มามากกว่า 50 ฝนแล้วพบเห็นต่พิธีสงฆ์สวดให้ศีลให้พร แล้วเลี้ยงแขกจบเท่านี้อย่างที่ท่านว่า

เป็นประเพณีที่ดีและงดงามครับ ไม่รู้ว่าอนุชนจะรับไว้ได้น่านไหม หากหายไปแล้วน่าเสียดายยิ่ง

ขอบพระคุณสำหรับข้อมูลดีๆครับ

ปล.ผมไล่อ่านบทความเก่าของท่านได้สิ่งดีๆหลากหลาย ขอบคุณที่แบ่งปันครับ

สวัสดีครับคุณฝนแปดแดดสี่

          ขอบพระคุณครับ  บันทึกนี้นานเต็มทีแต่อย่างที่คุณว่ามันแปลกดี  เรื่องที่จะขอให้ช่วยเป็นทนายโดยเข้าร่วมกิจกรรมตั้งแต่ต้นจนจบ  คุณต้อวอดใจหน่อยนะครับ เพราะยังหาคู่กรณีไม่เจอเลย เพราะสเปคผมต้อง สูงยาวเข่าดีทำให้หายากสักหน่อย

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท