เข้าใจการจดทะเบียนแรงงานข้ามชาติจากพม่า ลาว กัมพูชา ปี 2551 อย่างง่ายๆ

เรียบเรียงโดย อดิศร เกิดมงคล International Rescue Committee บุษยรัตน์ กาญจนดิษฐ์ Peaceway Foundation

 ช่วงนี้บ้านไหนที่ใช้แรงงานข้ามชาติหรือที่เราเรียกกันจนติดปากว่า “แรงงานต่างด้าว” นั้น ต้องรีบพาแรงงานข้ามชาติหรือให้แรงงานข้ามชาติไปต่อใบอนุญาตทำงาน ก่อนที่ใบอนุญาตทำงานจะหมดอายุลง  ในปี 2551 นี้ จะมีแรงงานข้ามชาติที่จะสามารถไปต่ออายุได้เพียง 4 กลุ่ม เท่านั้น คือ1. กลุ่มที่บัตรอนุญาตทำงานจะหมดอายุในวันที่ 30 มิถุนายน 2551 2. กลุ่มที่บัตรจะหมดอายุในวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2551 3. กลุ่มที่จดทะเบียนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ คือ ยะลา ปัตตานี นราธิวาส สตูล และจังหวัดสงขลาในเฉพาะอำเภอจะนะ นาทวี สะบ้าย้อย และเทพา เมื่อเดือนมีนาคม 25504. กลุ่มที่เคยจดทะเบียนไว้เมื่อปี 2547 แล้วปีต่อมา คือ ปี 48 ไม่ได้มาต่ออายุอีกเลยจนบัดนี้            หลายคนคงงงว่าแล้วลูกจ้างบ้านเราอยู่กลุ่มไหน ?วิธีการง่ายๆ คือ ขอดูบัตรลูกจ้าง ในบัตรจะบอกวันหมดอายุไว้ แต่บางบ้านที่จ้างลูกจ้างกลุ่มที่ 4 บัตรลูกจ้างอาจหายไปแล้ว ลองถามเขาดูว่า “เขายังจำเลข 13 หลัก ที่ทางกระทรวงมหาดไทยเคยออกให้ตอนที่ไปจดทะเบียนเมื่อปี 47 ได้อยู่ไหม” ถ้าเขาจำได้ถึงแม้ไม่มีบัตร ในปี 51 นี้ เขาก็สามารถไปขึ้นทะเบียนได้อีกครั้งหนึ่ง หรือถ้าเขาจำไม่ได้ แต่เขามั่นใจว่าตนเองเคยจดทะเบียนปี 47 จริง ให้ไปตรวจสอบเลข 13 หลักได้ที่อำเภอหรือเขตทุกแห่งปี 51 นี้ สิ่งที่แตกต่างจากเดิม คือ เมื่อลูกจ้างไปขอใบอนุญาตทำงานแล้ว ลูกจ้างจะอยู่อาศัยในประเทศไทยได้ 2 ปี คือ อยู่ได้ถึงปี 53 ซึ่งแต่เดิมจะทำได้เพียง 1 ปีเท่านั้น แต่ยังต้องต่อใบอนุญาตทำงานปีต่อปี ในปีที่ผ่านๆมาหลายคนประสบความยุ่งยากในขั้นตอนการไปจดทะเบียน เราเล็งเห็นถึงความยุ่งยากในเรื่องดังกล่าว ทั้งการใช้ภาษาราชการ ขั้นตอนของลูกจ้าง ขั้นตอนของนายจ้าง จึงทำคู่มืออย่างง่ายๆขึ้นมา เพื่อเป็นแนวทางสำหรับการพาลูกจ้างไปต่ออายุใบอนุญาตทำงานอีกครั้งหนึ่ง ขั้นที่ 1              คัดกรองเบื้องต้นว่าลูกจ้างของบ้านเรา หรือตัว “แรงงานข้ามชาติเอง” อยู่ในกลุ่มไหน?  ขั้นที่ 2              สำหรับตัวแรงงานข้ามชาติ เมื่อรู้แล้วว่าตนเองอยู่ในกลุ่ม1-4 ให้ดูขั้นตอนต่างๆตามตารางด้านล่างนี้ ขั้นที่ 3              ถ้าแรงงานข้ามชาติไม่อยู่ใน 4 กลุ่มนี้ พูดง่ายๆคือ คนที่ไม่ได้ไปรายงานตัวตอนปี 47 ในสมัยรัฐบาลทักษิณที่เคยเปิดให้ขึ้นทะเบียนทุกคน หรือคนที่พึ่งเข้ามาอย่างไม่ถูกกฎหมายตั้งแต่ปี 48 จนเดี๋ยวนี้ จะไม่สามารถไปจดทะเบียนในปี 51 นี้ได้ ให้รอไปก่อนจนกว่ารัฐบาลจะมีนโยบายใหม่ออกมา ขั้นที่ 4              สำหรับตัวนายจ้าง ก่อนที่จะใช้ตารางข้างล่างนี้ ต้องแน่ใจว่าตนเองมีโควตาสำหรับจ้างแรงงานข้ามชาติแล้วด้วยเช่นกัน ถ้านายจ้างหรือผู้ที่จะจ้างแรงงานข้ามชาติยังไม่มีโควต้าหรืออยากจะขอโควตาเพิ่ม ให้ไปขอที่สำนักงานจัดหางานแต่ละจังหวัดหรือสำนักงานจัดหางานเขต ที่ตนเองจะต้องใช้แรงงานข้ามชาตินั้น เช่น ทะเบียนบ้านอยู่กรุงเทพ แต่จะจ้างไปเป็นแม่บ้านที่บ้านอีกหลังหนึ่งซึ่งอยู่สมุทรปราการ ต้องไปขอโควตาที่จัดหางานจังหวัดสมุทรปราการ โดยสามารถยื่นได้ตั้งแต่วันที่ 16 มกราคม 51 เป็นต้นไป ขั้นที่ 5              ถ้าแรงงานข้ามชาติจะเปลี่ยนนายจ้างต้องไปทำเรื่องขอออกจากนายจ้างคนเดิมที่จัดหางานจังหวัดหรือจัดหางานเขต ก่อนไปต่อใบอนุญาตทำงานใหม่ และงานใหม่นั้นจะอยู่ในพื้นที่เดิมหรือนอกพื้นที่ก็ได้ ยกเว้นกรณีกลุ่มที่สาม คือ กลุ่ม 14 มีนาคม 2550 สามารถเปลี่ยนย้ายงานได้ในเฉพาะพื้นที่จังหวัดยะลา ปัตตานี นราธิวาส สตูล และจังหวัดสงขลาเฉพาะอำเภอจะนะ นาทวี สะบ้าย้อย และเทพา เท่านั้น  

"ถึงท่านไม่ได้จ้างแรงงานข้ามชาติโดยตรง

แต่อย่างน้อยท่านช่วยบอก ช่วยชี้แนะให้คนที่จ้าง/จะจ้างแรงงานข้ามชาติได้เข้าใจ

และพาแรงงานข้ามชาติไปจดทะเบียน

เอกสารชิ้นนี้ได้ทำหน้าที่อย่างมีประโยชน์อีกครั้งหนึ่ง"

ดาวน์โหลดเอกสารฉบับเต็มได้ที่นี่