อนุรักษ์ปลาหน้าวัด : หนทางสู่ความอุดมสมบูรณ์ของสายน้ำ
อนุรักษ์ปลาหน้าวัด : หนทางสู่ความอุดมสมบูรณ์ของสายน้ำ
(บทความจากพี่แมว จำรัส เสือดี หญิงแกร่งนักพัฒนาจากจังหวัดพิจิตร ฝากมาเผยแพร่กิจกรรมดีดีครับ)
(ผู้ว่าราชการจังหวัดพิจิตร ดร.ปรีชา เรืองจันทร์ เข้าร่วมเป็นประธานเปิดงาน)
สถานการณ์น้ำในปัจจุบันค่อนข้างน่าเป็นห่วง ทั้งด้านคุณภาพน้ำ และความชุกชุมของปลาและสัตว์อื่นๆ ในแม่น้ำ จากอดีต “ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว” ปัจจุบันชักเริ่มไม่เป็นจริง สาเหตุจากการใช้สารเคมี มากมาย และการจับปลาทุกวิธีการ การใช้น้ำจนแห้งคลอง ไม่เหลือ สำหรับการเพาะปลา เพื่อให้โต เหล่านี้เป็นเสาเหตุหนึ่งในท่ามกลางเหตุอีกมากมาย ปลาในบ้านเราจึงอยู่ในสภาพน่าเป็นห่วงว่าจะลดน้อยลง ปลาเป็นอาหารราคาถูกของคนจนและคนรวย ถ้าปลาลดน้อยลงนั่นหมายถึงชีวิตของคนในชุมชนจะอยู่ยากขึ้น
<p style="text-justify: inter-cluster; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"> จากสถานการณ์ที่กล่าวข้างต้น ทำให้คนป่ามะคาบ ในนามกลุ่มเกษตรปลอดสารพิษตำบลป่ามะคาบ เข้ามาพูดคุยกับคนในตำบล และลุกขึ้นมาช่วยกันทำ “โครงการอนุรักษ์ปลาหน้าวัด” เพราะมองว่า โครงการดังกล่าวเป็นทางแก้ที่สำคัญ โดยเริ่มที่วัดหนองถ้ำก่อน ที่เลือกวัดหนองถ้ำเนื่องจากมีความร่วมมือของชุมชนค่อนข้างดี วัดอยู่ติดกับคลอง และที่สำคัญ มีแกนนำคือ คุณณัฎฐวี มังคะตะ (หล้า) ผู้ประสานโครงการ</p><p style="text-justify: inter-cluster; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"> 
</p> <p style="text-justify: inter-cluster; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"> ขั้นตอนการทำงานของชุมชน เริ่มต้นจากการพูดคุยทำเวทีประชาคมกับคนทั้งหมู่บ้าน ว่าคิดอย่างไร? กับการทำโครงการนี้ ทั้งประโยชน์ที่จะได้ และความกังวลในอนาคต เมื่อคุยกันเรียบร้อยแล้ว ตกลงว่าจะทำก็หาเขตอนุรักษ์ที่ชัดเจนว่าแค่ไหน? กฎกติกาเป็นอย่างไร? ตั้งกรรมการจากทุกส่วนมาร่วมกันรับผิดชอบ ทั้งบ้าน วัด และดึงโรงเรียนเข้ามาร่วม หารือการจัดงานพิธีอนุรักษ์ที่ชัดเจน ว่าจะสะดวกกันวันไหนดี ร่วมบริจาคกันขุดบ่อ เพื่อกักเก็บน้ำ ในหน้าแล้ง จัดงานเชิญทุกฝ่ายมาร่วม ทำเป็นพิธีการเสียหน่อยเพื่อบอกคนทั่วไปได้รู้ว่าวัดนี้อนุรักษ์ปลาน่ะ!!! มีการสวดชุมนุมเทวดา พิธีปล่อยหินลงน้ำติดป้ายหินลงน้ำ ติดป้ายบอกเขตอนุรักษ์ที่ชัดเจน</p><p style="text-justify: inter-cluster; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">
</p><p style="text-justify: inter-cluster; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p> <p style="text-justify: inter-cluster; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"> สรุปโดยรวม ใช้ทุกวิธีการทั้งพิธีราชการ ชาวบ้านและความเชื่อไสยศาสตร์ เพื่อให้เกิดการอนุรักษ์ปลา ภายหลังทำพิธี พระสงฆ์ทำหน้าที่คอยให้อาหารปลาอย่างต่อเนื่อง ส่วนชาวบ้านทั่วไปก็ช่วยกันดูแล มีการทิ้งก่ำเพื่อเป็นที่อยู่อาศัยของปลา นี่เป็นกระบวนการคร่าวๆ </p><p style="text-justify: inter-cluster; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"> ที่ทำกัน ตั้งแต่ปี 2549 มาปัจจุบัน ที่ชาวบ้านเคยกังวลว่า มันจะกันคนหาปลาได้สักแค่ไหน?ปรากฏว่าไม่มีใครมาลักจับปลาเลยถามว่าทำไมชาวบ้านหลายคนก็บอกว่า “...แหมเขาสวดชุมนุมเทวดาไปแล้วใครจะกล้าลัก...” บางคนก็บอกว่า “...ฉันมาปล่อยปลาฉันจะจับได้ยังไง...” แต่หลายคนบอกว่า “...เขามีป้ายบอกชัดเจน แล้วก็ช่วยกันเป็นหูเป็นตาไม่มีใครกล้ามาจับปลาหรอก...” </p> <p style="text-justify: inter-cluster; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"> สิ่งที่ชาวบ้านกลัวอีกอย่างคือ ปลามันจะอยู่เรอะ? ปรากฏว่าหนึ่งปีผ่านไปปลาหลายชนิดที่ปล่อยไปกลับมาอยู่ สังเกตจากการผุดที่ผิวน้ำ และการมากินอาหาร แถมมีเสียงแว่วจากกลุ่มนักจับปลามืออาชีพบอกว่าปลาที่จับนอกเขตอนุรักษ์ได้เยอะขึ้นนะ!!! วัดแหลมยาง และวัดป่ามะคาบในตำบลเดียวกันก็ทำทีสนใจ อยากจะให้ทำบ้าง นี่เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากการทำอนุรักษ์ปลาหน้าวัดผ่านไปเพียงปีเดียวเท่านั้น ผลที่ได้ ทำให้คนทำงานอิ่มใจไปตามๆกัน </p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: center" class="MsoNormal" align="center"> บทความโดย…จำรัส เสือดี (แมว)</p><p style="background: #b3b3b3; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: center" class="MsoNormal" align="center">ถ้าวัดไหนได้อ่านบทความรู้สึกสนใจ และอยากอิ่มใจเหมือนคนป่ามะคาบบ้าง “คุณหล้า” ยินดีแลกเปลี่ยนข้อมูล </p>
โทร. 089-4139979 <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: center" class="MsoNormal" align="center"></p>
ความเห็น (3)
มาทักทายเปียครับ
สวัสดีปีใหม่ครับ ยังคงอยู่ในเดือนแรกอยู่ คิดว่าไม่สายไปนะครับผม
คำถามต่อไปคือ "สบายดีบ่ครับ"??
ผมเองก็งานยุ่งมากหลังจากที่พบกันล่าสุดที่แพร่ งานค่อนข้างชุกครับ ตอนนี้มีบ้างที่ออกเดินทางไปเฉียดที่ทำงานเปียครับ
มีโอกาสไปอีกจะโทรศัพท์ไปครับผม
ตอนนี้เปียกำลังอยู่ในช่วงผลัดใบ ย้ายที่ทำงานใหม่แล้ว ผมเข้าไปสู่ระบบราชการ ที่หลายคน เพื่อนฝูง พี่ น้อง ในวงการองค์กรอิสระต่างบอกเป็นเสียงเดียวกันว่าไม่ค่อยเห็นด้วยเท่าไร แต่ในทางกลับกัน ทางครอบครัวผมกลับเห็นดีเห็นงามอย่างยิ่ง ซึ่งผมก็ได้ตัดสินใจเลือกข้างฝ่าย ครอบครัว อันที่จริงเรื่องนี้ผมค่อนข้างเครียดเหมือนกัน ซึ่งสุดท้ายก็เข้าใจมันดี ว่า... เราเองก็เป็นปุถุชนคนธรรมดา ไปอยู่ตรงไหน ที่แห่งใด ก็สร้างความดีได้ทั้งนั้น พลังความดีจะทำให้เราอยู่ในโลกใบนี้ได้ (แต่ไม่ยึดติด ไม่คาดหวังจนเกินไป) ผมมีเป้าหมายชีวิตของผมอยู่เช่นกัน แต่มันยังทำไม่ได้เพราะปัจจัยภายนอกยังไม่พร้อม จึงเลือกเส้นทางนี้ก่อน แล้วค่อยหมุนพวงมาลัยกลับอีกครั้งแน่นอน
เปียย้ายไปทำงานที่ "เทศบาลตำบลธาตุพนม" อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม
ส่วนงานมูลนิธิร่วมพัฒนาพิจิตร ก็ใช้วิธีการทำงานผ่านทางเมลล์ โดยพี่ๆ มีอะไรจะให้ผมทำ ก็จะบอกไป ซึ่งผมก็เต็มใจทำเต็มที่ เพราะผมเติบโตจากที่นี่ ผมรักที่นี่ เป็นการยากอยู่พอสมควรที่จะทำใจหันหลังให้กับมูลนิธิฯ อย่างไรก็ตามสิ่งดีดีที่ผมได้เรียนรู้มากมายหลากหลายเรื่องราว จะนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์กับงานใหม่ที่จะต้องรับผิดชอบต่อไป
หวังว่าคงได้พบกันอีกนะครับพี่เอก (ที่อิสานบ้านเฮา)
ผมก็อยากโทรศัพท์หาพี่เช่นกัน แต่กะเวลาไม่ค่อยถูก กลัวโทรไปรบกวน ช่วงเวลาทำงานของพี่ หากมีโอกาสไปอิสาน จังหวัดนครพนม ก็กริ๊งงงงงงกร้างงงงง หาผมได้ทุกเวลานะครับ จะเลี้ยงดูปูเสื่อเต็มที่ครับ
รักษาสุขภาพนะครับ
เคารพมากครับพี่เอก
เปียโร่ (พรหมลิขิต)
หลายชีวิต กำลังคิดถึงบ้าน
ผมมีโอกาสไปเที่ยวนะครับ
ไม่เคยไปที่นครพนมเลยครับ ดีใจที่มีน้องชายคนหนึ่ง ที่ยึดมั่นแก่นของความตั้งใจของตนเอง มุ่งมั่นที่นั่น
ยินดีกับเส้นทางที่เลือกครับ
ทำให้ดี และทำให้ดีที่สุดนะครับ
หากแต่งงานเมื่อไหร่แจ้งบอกมาทางผมได้นะครับ
ยินดีมากครับที่ได้ทราบข่าวคราว