จิ้งจอกกับอีกา

คำลวง

สอนคุณธรรมอย่างไรให้มีความพอเพียง

บทที่ 14ความหนักแน่นต่อการสอพลอ     

จุดประสงค์ :   เพื่อรู้ รัก และฝึกจนเคยชิน

นิทานคติ  เรื่อง : จิ้งจอกกับอีกา

            

ในวันที่อากาศดีวันหนึ่ง อีกาตัวหนึ่งบินอยู่บนฟ้า มันมองหาอาหารไปเรื่อยๆ พลันสายตาของมันก็พบเห็นเนื้อชิ้นใหญ่ชิ้นหนึ่งตกอยู่ที่พื้น มันจึงบินลงไปคาบเนื้อชิ้นนั้นไว้ แล้วบินไปเกาะที่ต้นไม้ต้นหนึ่ง

ไม่ไกลนักมีจิ้งจอกตัวหนึ่งกำลังเดินมา มันเห็นอีกาคาบเนื้อไว้ในปาก ก็รู้สึกอิจฉา และอยากได้เนื้อชิ้นนั้นมากิน เจ้าจิ้งจอกจึงวางแผนการเพื่อให้ได้เนื้อชิ้นนั้นมา มันค่อยๆ เดินเข้าไปหาอีกา แล้วพูดขึ้นว่า

“วันนี้ช่างเป็นวันที่ดีเสียนี่กระไร และข้าก็ได้พบท่าน อีกาแสนสวย ช่างเป็นเรื่องที่ดีจริงๆ”

อีกามองลงมาที่จิ้งจอก มันสงสัยแต่ยังคงเงียบอยู่ มันรู้ว่าจิ้งจอกนั้นเจ้าเล่ห์ และมันไม่ยอมโง่เชื่อคำพูดของจิ้งจอกง่ายๆ แน่           

 จิ้งจอกเงยหน้ามองที่อีกา แล้วพูดต่อว่า

 “ท่านช่างเป็นนกที่แสนน่ารักเสียจริง ข้าได้ยินว่าท่านมีเสียงที่แสนไพเราะ ข้าจะยอมทำทุกอย่างเพื่อให้ได้ฟังเสียงของท่าน”

อีกาได้ยินคำพูดเหล่านั้น ก็คิดในใจว่า จิ้งจอกนี่คงเล่นเล่ห์อะไรอยู่สักอย่าง อีกาไม่อยากยุ่งเกี่ยวกับมันอีก แต่มันไม่ได้บินจากไป มันยังคงอยากฟังต่ออีกสักนิด           

เจ้าจิ้งจอกรู้ดีว่าจะทำอะไร มันยังคงชื่นชมอีกาต่อไปว่า

“รอบๆ นี้มีนกอยู่มากมาย แต่ท่านก็เป็นผู้ที่ดีที่สุด ข้าอยากหามงกุฎมาให้ท่าน ราชินีแห่งนกทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลายล้วนอยู่ภายใต้อาณาจักรของท่าน โค้งคำนับแก่ท่าน ให้เกียรติท่าน แต่ก่อนที่ข้าจะไปหามงกุฎให้ท่าน ข้าอยากฟังเสียงของท่านก่อน  กรุณาข้าเถิด ราชินีของข้า”           

เจ้าจิ้งจอกยืนตรงเคารพ และยิ้มยิงฟังอย่างจริงใจ อีการู้สึกตื่นเต้น และพึงพอใจยิ่งต่อคำว่าราชินีแห่งเหล่านก ดังนั้นมันจึงอ้าปากเพื่อส่งเสียงตามที่จิ้งจอกขอ

ทันใดนั้นเนื้อก็หล่นลงจากปากของมันตกลงสู่ที่พื้น จิ้งจอกพลันกระโดดเข้าไปงับไว้ทันที แล้วพลางส่งเสียงว่า

“ขอบใจเจ้ามากสำหรับอาหารมื้อนี้ เจ้ามีเสียงที่ดี แต่จะดีกว่านี้ถ้าเจ้ามีสมองด้วย”

แล้วเจ้าจิ้งจอกก็วิ่งจากไปอีการู้สึกเสียใจ มันบ่นพึมพำว่า

 “ข้าไม่ควรเชื่อคำสอพลอของเจ้าจิ้งจอกนั้นเลย”หลังจากนั้น ทุกครั้งที่อีกาตัวนี้พบเห็นจิ้งจอก มันก็จะบินหนีไปในทันที 

            

ช่วยกันขยายความเพื่อสร้างความเข้าใจ           

๑) ให้ช่วยกันหาคติพจน์และสุภาษิตส่งเสริมความหนักแน่นต่อการสอพลอ           

๒) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่างๆ ที่กล่าวถึงความหนักแน่นต่อการสอพลอ           

ในทั้งสองกรณีให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้ โดยลงวันที่ไว้ด้วย 

ฝึกคุณธรรม            

๑) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องความหนักแน่นต่อการสอพลอหรือไม่ อย่างไร           

๒) ฝึกแข็งขัน : เราจะแสดงความหนักแน่นต่อการสอพลออย่างเหมาะสมได้อย่างไร  มีความมุ่งมั่นที่จะทำแค่ไหน           

๓) ฝึกพอเพียง : ความหนักแน่นต่อการสอพลออย่างไร จึงเรียกว่าทำได้อย่าง พอเพียง                   

- อย่างไรเรียกว่าขาด                                   

- อย่างไรเรียกว่าเกิน           

๔) ฝึกความยุติธรรม : ความหนักแน่นต่อการสอพลอที่ดำเนินไปอย่างมีความยุติธรรมเป็นอย่างไร ให้ช่วยกันยกตัวอย่าง 

กิจกรรมสันทนาการ

๑.     ให้อาสาสมัครแบ่งออกเป็นคู่ ยืนหันหน้าหากัน แล้วให้จับมือกันและกันไว้ จากนั้นให้คนแรกเอ่ยชมคนที่สอง แล้วคนที่สองก็ชมคนแรกคืนกลับ จากนั้นให้ผลัดกันชมกันไปมา คู่ไหนเอ่ยชมได้มากที่สุดให้บันทึกไว้ คู่ไหนชมกันได้น้อยที่สุดให้บันทึกไว้เช่นกัน และให้ค่าค่าเฉลี่ยของทุกคู่ว่าชมกันได้กี่ครั้ง จากนั้นให้ตบมือให้ทุกคู่ที่ร่วมกิจกรรม  

เอนก สุวรรณบัณฑิต   ที่ปรึกษาคณะอนุกรรมาธิการคุณธรรมและจริยธรรม  สภานิติบัญญัติแห่งชาติ

เอกสารคุณธรรมและจริยธรรมของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ

ปรับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Edition