เขียนถึงคนของหัวใจจากไชยะบูลี: (๕) เยี่ยมคนยวน พบญาติในต่างแดน
คนของหัวใจ
คุณคงจำไม่ได้แล้วละ ว่าผมเคยบอกคุณว่า "ยวน โยนก" เป็นชื่อที่ผมอยากใช้เป็นนามปากกา วันนั้นคุณยิ้มนิดๆเมื่อได้ยิน แล้วก็นิ่งเงียบ (ตามแบบของคุณ)
แต่ผมก็ยังใช้อยู่ตลอด จากวันนั้นจนถึงวันนี้ ... ไม่ว่าจะเป็นงานขีดๆเขียนๆเล่น หรือนามที่ใช้ในโลกไซเบอร์บางแห่งผมบอกคุณว่า ผมใช้ชื่อนี้เพราะผมเป็นคนยวน คราวนี้เราเลยได้คุยกันในเรื่องที่เกี่ยวตัวเองมากกว่าปกติ (ที่เรามักนั่งเงียบๆคุยกันด้วยภาษาใจ) ผมได้บอกคุณว่าผมเป็นยวนปนไต ผมย้ำว่า "ยวนหรือโยน นี่เป็นคนละแบบกับ ญวนที่แปลว่าคนเวียดนาม แต่หมายถึงคนเมืองที่อยู่แถบเชียงใหม่ ลำพูน เชียงแสน เชียงราย และล้านนาทั้งหมด" ผมยังแอบถามคุณเลยว่าที่ที่ครอบครัวคุณไปในวันเช็งเม้งเป็นที่ไหนกัน คุณก็ยังได้ทีย้อนถามถึงสาวชาวยองขี้เหงาชาวลำพูนที่พาตัวมาพัวพันกับผมเลย (ผมเลยได้รู้ตัวว่า...ในท่าทีเงียบเฉยของคุณ ...ผมถูกสอดส่องอยู่เหมือนกัน)
เมื่อครั้งที่ผมเริ่มได้ทำงานในลาว ผมไปเจอหนังสือชื่อสี่สิบสองชาติพันธุ์ในลาว ซื้อมาอ่านพบว่ามีกล่าวถึง "ชาวยวน"อยู่ด้วย ผมเลยมุ่งมั่นที่จะไปเยี่ยมไปพบพี่น้องสักครั้ง ก็ไม่มีโอกาสสักที
วันนี้..ระหว่างที่ผมเดินประเมินความเสียหายที่จะเกิดจากน้ำท่วม...ที่บ้านตาลาน ไชยะบูลี ผมนึกว่าตัวเองหูฝาดที่ได้ยินเสียงผู้หญิงกลุ่มหนึ่งคุยกัน...ด้วยภาษาไทยวนภาษาที่บ้านผมใช้...ภาษาที่คุณเคยได้ยินเมื่อเวลาคุณไปเยี่ยมยาย เยี่ยมแม่ เยี่ยมน้า ผมไง (ผมรู้ดีว่าคุณแอบไปเยี่ยมท่านบ่อยๆ โดยเฉพาะเวลาผมไม่อยู่)
ผมหยุดเดิน แอบฟังน้าๆคุยกัน ... อดไม่ได้จึงเดินไปคุยด้วยได้ความว่าเป็นคนยวน มาจากบ้านนาคูน มาร่วมงานแต่งงานในฐานะญาติฝ่ายเจ้าบ่าวที่มาเป็นครูและพบรักกับสาวชาวลาวลุ่มในบ้านนี้ เราคุยกันอย่างถูกคอ (ผมมักมีเสน่ห์ในการคุยกับผู้หญิงที่สูงวัยกว่า..คุณก็รู้) ผมถามถึงชุดประจำเผ่าของชาวยวน น้าๆบอกให้ผมแวะเยี่ยมที่บ้านในช่วงขากลับ เธอจะอวดให้ชม
ผมรีบทำงาน เพื่อเวลาขากลับมาที่พักในเมืองไชยะฯ จะได้แวะเยี่ยมหมู่บ้านชาวยวนตามคำชวน เราขึ้นจากเรือแล้วเดินผ่านเพิงขายน้ำอัดลมเจ้าประจำที่ท่าเรือโดยไม่ได้อุดหนุน เพราะเราจะไปแวะกินน้ำมะพร้าวอ่อนที่บ้านคนยวนนาคูน น้าเธอบอกผมว่ารับรอง " ลำแต้ๆ " ไม่ใช้คำว่า " แซบหลาย " แบบคนลาวเราถึงหมู่บ้านนาคูนเกือบสี่โมงเย็น จอดรถที่ร้านขายมะพร้าวอ่อน แรกๆแม่ค้าคุยกับเราเป็นภาษาลาวสำเนียงหลวงพระบาง ผมเหลือบไปเห็นคุณป้าคุณยายกำลังมุงกันเลือกซื้อผ้าถุง เป็นผ้าไหมที่ใช้ไหมจีนแต่คนลาวนำมาทอมือที่เมืองปากลาย แม่ค้ารับมาขายในระบบเงินเชื่อ ผืนละแปดสิบพันกีบ (ผมอยากซื้อมาฝากคุณจัง)
ผมได้คุยกับป้ายายด้วยภาษายวน หรือคำเมืองบ้านเราอย่างมากมาย หลังจากคุณป้าเลือกผ้าซิ่นได้ ผมตามป้าไปบ้าน ได้คุยกับคุณลุงที่บ้าน ได้ชมผ้าซิ่นมุกของชาวยวนที่ป้าจะเก็บไว้นุ่งในงาน "บุญยวน" ที่จะมีขึ้นในวันเดือนสี่เป็ง (นับแบบยวนซึ่งเหมือนกับทางเชียงใหม่เรา) คือวันที่ยี่สิบกว่าเดือนมกราคมนี้ (ทางบ้านผมเดือนสี่เป็งเป็นวันทานข้าวใหม่ ที่แม่ผมชอบฝากข้าวหลามมาให้คุณไงครับ)
ชาวไทยวน ยังนับถือผีทางแม่ และมีเจ้าปู่อยู่ที่ดงเสื้อบ้าน ให้ชาวบ้านไปไหว้สาเป็นที่พึ่งทางใจ เป็นกรอบทางสังคมผมได้ทราบว่าชาวยวนที่เมืองไชยะฯ
ได้รับราชการ ได้เป็นใหญ่เป็นโตหลายคน ไม่แพ้คนเผ่าอื่น ทำให้ผมดีใจที่พบเห็นความเท่าเทียมกันในสังคมใหม่ของลาวดีใจที่มาพบคนเผ่าพงษ์เดียวกัน
ขอบคุณที่มีคุณให้คิดถึง
๑๓ มกราคม ๒๕๕๑เรือนพักนกอินทรีย์ เมืองไชยะบูลี สปป. ลาว
ความเห็น (9)
- สวัสดีครับคุณ paleeyon ครับ
- ประสาคนไม่เคยไปไกลกว่าเวียงจัน แต่ใจชอบ อยากรู้
- ก็อ่านด้วยความม่วนใจ มีแฮงใจ
- ขอบคุณครับ
ขอบคุณที่มีคุณให้คิดถึง
ขอบคุณที่มีคุณให้คิดถึง
ขอบคุณที่มีคุณให้คิดถึง
กาเหว่า สวย
ลอกเลียนแบบพ่อครู
ขอบคุณที่มีคุณให้คิดถึง
โอ้ย!มันช่างหวาน น่าอิจฉาสาวงาม "คนของความคิดถึง" นั้นเหลือเกิน
น้องเหว่าอิจฉาหลายเด้ ตาร้อน ตาร้อน อย่างแรง
แต่ก็ดีเนาะ จะได้มีคนมาเตือนกินยา น้ำตาลจะได้ไม่เพิ่มเนาะ
คิดถึงนะคะ อิ อิ
กาเหว่า
คงต้องรอรวมเล่ม จะได้อ่านให้มดมาหามนะคะ
ได้ทั้งสาระและโรแมนติคซะด้วย
- อาวปาลี เขียนได้ดีหลาย
- ป้าแดง น้ำตาซึมเลย "ยวน โยนก"
ขอบคุณ แขกแก้วที่แวะมาเยี่ยม มาแซวในบันทึกนี้ทุกๆท่านครับ
ชาวยวนที่ไชยะบุรี มีจำนวนหลายหมู่บ้านครับ
ผมได้เสนอให้ทางเมืองอนุรักษ์วัฒนธรรม และภาษาชาวยวนไว้ อีกหน่อยคงมีผู้คนเลยจากเมืองหลวงพระบาง ไปเยี่ยมเมืองไชยะ
ผมเสนอชื่อโปรแกรมทัวร์นี้ให้เจ้าเมืองฟังว่า "เที่ยวเมืองเชียงใหม่ในไชยะบุรี" ครับ รู้สึกว่าท่านจะรีบจดบันทึกไว้ในสมุดอย่างดี
โชคดีที่ในลาว ไปที่ไหนก็ได้ยินคำว่าพี่น้องประชาชนบรรดาเผ่า จึงไม่ค่อยเห็นความลักลั่นในชนเผ่ามากนัก
ขอบคุณอีกครั้งครับ
ดีใจที่มีคนยังไม่ลืมคำว่ายววน
เพราะว่าดิฉันเคยถามคนเหนือหลายๆคนว่ารุจักคนยวนมั้ย
50%บอกว่าคุ้นๆ มีเพีบงไมีกี่คนที่รู้จัก
เสียใจจังเลยค่ะ
เพราะว่าดิฉันเป็นยวนเชียงแสนที่ต้องพลัดบ้านเมืองมาน่าจะพร้อมๆกับคนยวนที่คุณไปเจอที่ลาวนั่นแหละ
แต่ว่าพวกเรายังคิดเสมอว่าเราคือคนยวน คือคนเชียงแสนที่พลัดบ้านมา
ดิฉันดีใจทุกครั้งที่เห็นคนเหนือที่ไม่ลืมว่าเป็นคนยวน
ขอบคุณจริงๆค่ะ ขอบคุณจากใจที่ไม่ลืมคำว่ายวน
ถ้าคุณได้จากบ้านจากเมืองที่ปู่ย่าตายายได้สร้างไว้อย่างพวกเรา
คุณจะรู้ว่าคำว่าคนยวนมันมีความหมายแค่ใหนสำหรับพวกเรา
จากยวนพลัดถิ่นค่ะ
คนเชียงแสนลูกหลาน "ยวน"
สวัสดีครับ..ปัจจุบันผมรับราชการที่ จว.ปัตตานี เป็นคนยวน100 % บ้านเกิด อ.เชียงแสน ภูมิใจในเชื้อชาติ"ยวน"มากครับ เรามีภาษาพูด ภาษาเขียน...วัฒนธรรม..เป็นของตัวเอง...ยิ่งศึกษาประวัติศาสตร์ ยิ่งรู้ว่า ชนชาติยวนมีอยู่หลายพื้นที่ โดยเฉพาะภาคกลาง ทั้ง ราชบุรี สระบุรี รวม ๆ แล้ว น่าจะหลายแสนคน....ขอให้เรารักกันมาก ๆ เหมือนคนจีนที่มีอยู่ทั่วโลก ที่อนุรักษ์วัฒนธรรมของตัวเองอย่างเหนียวแน่น....ถ้ามีโอกาส...อยากเห็น ลูก หลาน"ยวน" กลับไปเยี่ยมแผ่นดินเกิดของบรรพบุรุษเราที่เมืองเชียงแสน ที่นั่นยังมีเรื่องราวในอดีต โบราณสถาน ซึ่งยังต้องการลูก หลาน ช่วยกันบูรณะให้อยู่เป็นหลักฐานชั่วลูกชั่วหลาน จะได้รู้ว่า ชาวยวน เป็นชาติที่เคยร่งเรืองในอดีต.....
ดีใจ๋หลาย ตี๋ได๋ป่ะกับปี๋น้อง หมู่เฮา น้องเป็นคนไทยวนเหมือนกัน บ้านอยู่หนองปลาหมอ บ้านโป่ง ราชบุรี กำลังหาข้อมูลเกี่ยวกับประวัติของคนไทยวน น้องกำลังกึ๋นว่าจะฟื้นฟูประเพณีวัฒนธรรมไทยวน ของตำบลหนองปลาหมอ เพราะตอนนี้บ้านน้องความเป็นคนไทยวนกำลังจะสูญหายไป โดยเฉพาะภาษาอู๋ ตอนนี้ตี่บ้านน้อง ละอ่อนน้อยอู๋กันบ่คอยจะจ่างแล้ว คนตี่เป็นป๋อเป็นแม่ก็บ่ค่อยจะสอนลูกตัวเองด้วยเหมือนกัน ขอบคุณข้อมูลนะคะ มันเป็นประโยชน์กับน้องมาก ๆ น้องกำลังจะเยี๋ย facebook หากเสร็จแล้วน้องจะเอามาโพสต์ไว้ หวังว่า ปี๋น้องคงแวะเข้าไปทักทายเน้อ ขอบคุณคะ