วิธีหาประโยชน์ เมื่อมีคนทำให้เราโกรธ Part III

วิธีหาประโยชน์ เมื่อมีคนทำให้เราโกรธ Part III

ในสมการแห่งสมุดล คือ vulnerability vs power vs need หรือ ความเปราะบาง พลัง และความจำเป็น/ความต้องการ ยังสามารถมองลึกลงไปได้อีก

"แรงผลัก" ไม่ได้มีเฉพาะจากความเปราะบางเพียงอย่างเดียว แต่จะมีบางส่วนเป็นของ thrive หรือ ความอยาก ทะเยอทะยานด้วย และ thrive & vulnerability นี้เองที่จะเป็นตัวไปถ่วงเทียบกับ "พลัง" ที่เรามี และก่อให้เกิด need ตามมา มากหรือน้อย พอจะกล่าวได้ว่า ทุกๆ archetype ที่เราถูกสร้างขึ้นมาพร้อมและครบครันนั้น น่าจะเพียงพอที่จะจัดการกับ vulnerability & thrive ได้ทุกรูปแบบ

ต่อเมื่อ archetype ทางจิตบางมิติที่สำคัญๆ ถูก "ปลด" ออกไป จะโดยท่านวิจารณ์ (inner critic) หรือ พี่ดัน (pusher) หรือ คุณสมบูรณ์และคุณอุดม (คติ) (perfectionist) ก็ตามที จะส่งผลให้เราเกิดความไม่ถนัดถนี่ที่จะจัดการกับปัญหาบางอย่าง

เวลาที่เราปลดความดุดันออก เพราะครอบครัวเราเน้นที่ความอ่อนน้อมถ่อมตน และการเห็นอกเห็นใจผู้อื่น เราก็จะมีความยากลำบากเมื่อเจอปัญหาที่ต้องอาศัยความเด็ดขาด เป็นกลาง เช่น ถ้าเราเป็นนายและพิจารณาให้ขึ้นเงินเดือน หรือตัดเงินเดือน ตามเกณฑ์ ตามบทลงโทษและรางวัล แต่พอไปเจอลูกน้องขอร้อง หรือข่มขู่เข้าให้ การที่เรา "ขาดไพ่ดุดัน" ไป ก็อาจจะไม่ทราบว่าจะทำยังไงดี แต่สำหรับคนที่ถือไพ่ดุดัน การทำตามกฏระเบียบโดยไม่ไว้หน้าใคร เป็นเรื่องจิ๊บจ๊อย ไม่มีปัญหาใดๆ

ไพ่ หรือ archetype ที่เราถือมาจนถึงปัจจุบัน เป็นไพ่ที่เราเล่นจนคุ้นเคย เพราะเราเหลืออยู่ไม่กี่ใบ ในประสบการณ์ที่ผ่านมา สังคม โรงเรียน และครอบครัว ได้ปลดพลังงานพื้นฐานหลายๆประการออกไป ดังนั้นเมื่อถึงคราวที่เราจะไปใช้ หรือจำเป็นต้องใช้ ก็จะทำไม่ได้ ตรงกันข้าม ก็จะเกิดกรณีที่เราจะฝืนใช้ค้อนตัดกระดาษ ใช้ค้อนวาดรูปอยู่ร่ำไป ใน voice dialogue นั้น จะช่วยให้เราสามารถมองพลังงานที่เราได้ปลดทิ้งไปในลักษณะ มุมมองใหม่ ไม่ได้เห็นเป็นพลังที่สัมพันธ์กับ negative bonding เพียงอย่างเดียว กลับสามารถมองเห็น "ความเป็นไปได้" ว่าเมื่อไร เราอาจจะใช้พลังงานแบบนี้ดี

กรณีศึกษาคริสติน

คริสตินทิ้งไพ่ visible ไป จากการที่เธอเติบโตมาในครอบครัวที่พ่อใช้ความรุนแรงบ่อยๆกับคนที่ทำตัว visible ถ้าพฤติกรรมคริสตินเป็นพลัง (power) ดังนั้น ความเปราะบางของคริสตินที่พลังนี้ดูแลอยู่ก็คือ ความรู้สึกปลอดภัย ซึ่งเป็นความเปราะบางขั้นพื้นฐานมากๆ ถ้าคริสตินยังคงมีความรู้สึก unsafe อยู่ need ในการที่คริสตินต้อง invisible คือล่องหนหายตัวก็ยังสูง

ไพ่ที่ทิ้งไป คือ visible นั้นเป็นพลังงาน เราลองมาคิดดูว่าไพ่ใบนี้ (visible card) นั้น ดูแลความเปราะบางอะไรอยู่?

คนเราควรจะมีไพ่ visible เพื่อการดูแลตนเอง และประกาศพื้นที่ หรือ ความต้องการของตนเองให้ผู้อื่นรับทราบ เมื่อคุณทิ้งไพ่ใบนี้ไป คุณก็จะไม่สามารถติดต่อสื่อสารกับคนอื่นว่าคุณต้องการอะไร คุณต้องการจะถูก treat อย่างไร คุณจำเป็นต้องมี ต้องใช้ ต้องการเข้าห้องน้ำเดี๋ยวนี้ ฯลฯ คุณจะทำสิ่งเหล่านี้ไม่ได้เลย 

กรณีศึกษาทอม

ทอมทิ้งไพ่ผ่อนคลาย สนุกสนานไป เพื่อที่จะเก็บไพ่ work-hard and accountable หรือทำงานหนัก และเป็นที่น่าเชื่อถือเอาไว้ ไพ่ในมือทอมนี้ดูแลอะไรอยู่? work-hard and accountable จะดูแลความเปราะบางและ thrive ได้หลายประการ อาทิ การได้รับความยอมรับ security of finance status และการมีตำแหน่งสูงๆ มีฐานะในสังคมที่ "คนอื่น" รัก เคารพ นับถือ ไพ่ที่ทอมทิ้งไปเป็นไพ่ขี้เกียจ

ไพ่ขี้เกียจที่ทอมทิ้งไปนี้ เรามีไว้ทำไม ทำไม archetype เรามี "ความขี้เกียจ" ไว้ด้วย มันดูแลความเปราะบางอะไร?

ไพ่ขี้เกียจ มองอีกอย่างหนึ่งคือ ไพ่ที่หาความสำราญให้ตัวเอง เป็นความผ่อนคลาย relax เพื่อที่เราจะได้ recharge battery เติมพลัง พักผ่อนเพียงพอนั่นเอง หากเราไม่ถือไพ่ใบนี้ หรือเก็บเอาไว้ในกล่องเครื่องมือของเรา เราก็จะค่อยๆเผาผลาญตัวเองจนหมด ไมได้ทะนุบำรุงรักษาตัวเอง

 

กรณีศึกษาเคธี

เคธีถือไพ่ "เสียสละ" ไว้ในมือ เป็นไพ่ที่สามารถรักษา thrive ได้ถึงระดับจิตวิญญาณทีเดียว ใครๆก็รัก นับถือ คนถือไพ่เสียสละ จะได้ดูแลความเปราะบางในด้าน การยอมรับนับถือ การเป็นที่เคารพ การเป็น somebody และดุแล thrive ได้ด้วยในด้านตำแหน่งฐานะทางสังคม ไพ่ที่เคธีทิ้งไปคือ "ไพ่เห็นแก่ตัว"

ไพ่เห็นแก่ตัวที่เคธีทิ้งไปนี้ มีไว้เพื่ออะไร? ทำไมคนเราไม่เห็นแก่ตัวไม่ได้เหรอ?

ไพ่เห็นแก่ตัวนั้น เป็นพลังงานเดียวกันกับไพ่ดูแลตนเอง หรือ just have my life นั่นเอง คนเราเห็นแก่ตัว เพราะตัวเราเองจะอยู่รอดได้ เราก็มีความต้องการ มีสุขภาพ มีฐานะ มีครอบครัว ที่เรามีหน้าที่ต้องดูแล การเสียสละ 100% โดยไม่ได้ดูแลตนเอง ก็จะเกิดความเจ็บไข้ได้ป่วย ตัวเองไม่มีเวลาจะพัฒนาตนเอง ไม่ตกแต่งร่างกาย ไม่เคารพในตัวตนของตัวเองเลย ว่า ณ ขณะนี้เราต้องการอะไร

นึกๆดูแล้ว มนุษยเรานี้ช่างมหัศจรรย์ เรามีเครื่องมือครบครันมาแต่กำเนิด กาลเวลาผ่านไป เราเผลอทำเครื่องมืบางชิ้นหายหกตกหล่นไปบ้าง เราก็ยังมี censor ที่จะช่วย detect ว่าเราทำอะไรหายไป สำหรับ archetype ทางจิตนี้ เครื่องมือที่ว่าก็คือ "ความรู้สึกจี๊ด" นั่นเอง

พึงตระหนักว่า เมื่อไรก็ตามมีคนทำให้เราโกรธ หงุดหงิด ขึ้นมา นั่นเป็นสัญญานเตือนที่ทรงประสิทธิภาพ บอกให้เราหมายรู้ว่าเรากำลังใช้ชีวิตที่มีจิตพิการบางมิติอยู่ และเราอาจจะเลือก ที่จะมีชีวิตที่มีจิตพิการนี้ต่อไป หรือเลือกที่จะฟื้นฟูจิตให้เต็มสมบูรณ์เหมือนเดิม ตรงนี้เป็นอิสระที่เราสามารถเลือกได้

[sasiannda]

สวัสดีค่ะอาจารย์

ไหนๆอ่านแล้ว อ่านให้จบ 3 ตอนเลย ยังมีตอน4 อีกไหมคะ คงต้องขออ่านปีหน้าค่ะ

อ่านแล้วสนุกค่ะ เพราะจะได้วิเคราะห์ตัวเองไปด้วย เช่น.....

ไพ่ visible

เพื่อการดูแลตนเอง และประกาศพื้นที่ หรือ ความต้องการของตนเองให้ผู้อื่นรับทราบ

ไพ่ขี้เกียจ

มองอีกอย่างหนึ่งคือ ไพ่ที่หาความสำราญให้ตัวเอง เป็นความผ่อนคลาย relax เพื่อที่เราจะได้ recharge battery เติมพลัง พักผ่อนเพียงพอนั่นเอง หากเราไม่ถือไพ่ใบนี้ หรือเก็บเอาไว้ในกล่องเครื่องมือของเรา เราก็จะค่อยๆเผาผลาญตัวเองจนหมด ไมได้ทะนุบำรุงรักษาตัวเอง

ไพ่ "เสียสละ"และ ไพ่เห็นแก่ตัวคนเราเห็นแก่ตัว เพราะตัวเราเองจะอยู่รอดได้ เราก็มีความต้องการ มีสุขภาพ มีฐานะ มีครอบครัว ที่เรามีหน้าที่ต้องดูแล การเสียสละ 100% โดยไม่ได้ดูแลตนเอง ก็จะเกิดความเจ็บไข้ได้ป่วย ตัวเองไม่มีเวลาจะพัฒนาตนเอง ไม่ตกแต่งร่างกาย ไม่เคารพในตัวตนของตัวเองเลย ว่า ณ ขณะนี้เราต้องการอะไรวิเคราะห์ตัวเอง ไพ่visible มีเต็มที่//ไพ่ขี้เกียจมี30% (เข้าข้าง ว่าตัวเองขยัน)  //ไพ่เสียสละมี 75%น่าจะมีตัวอย่างเพิ่มอีกนะคะแต่ถ้าใครมี การพัฒนาถึงด้าน Spiritual Quotient  คือคุณสมบัติทางด้านจิตวิญญาณ   ความเป็นมนุษย์จะสูงมาก ไม่เสียชาติเกิด เพราะ SQ จะทำให้ทุกเรื่องในชีวิตดีหมด จะอยู่ก็ดี ตายไปก็มีความสุขแล้วยังไปเกิดดีอีกด้วยเป็นผู้มีจิตที่เป็นอิสระต่อโลกไม่ตกเป็นทางของ โลกธรรมทั้งหลาย คือ มีลาภ เสื่อมลาภ มียศ เสื่อมยศ นินทา สรรเสริญ สุข และทุกข์ ล้วนแต่รับได้ทั้งหมดขอบคุณมากๆค่ะ