เล่าสู่กันฟังจากเวทีแต่ละเวที

ล้อมวงกินข้าวบ้านลุงสนั่น

 

              

 

ลุงสนั่น
อายุ 52 ปี เป็นคนอ่างทอง มาได้แฟนที่ ต.ท่าเสา  มีที่ดินทำกิน 27 ไร่  แบ่งเป็นที่นา 20 ไร่ สวนผสม 7 ไร่  แนวคิดเริ่มต้น คิดว่าแก่ตัวไปจะทำนาไม่ไหว และเห็นข่าวตามทีวีช่วงข่าวพระราชสำนัก พระราชดำรัสในหลวงเริ่มเกษตรผสมผสานพออยู่พอกิน  จึงหันมาเริ่มเรียนรู้และทำสวนผสมมา 15 ปีได้แล้ว คาดหวังกับผลไม้ การทาบ ตอน ชำ มะม่วง บริเวณที่นาเป็นที่ลุ่ม อยู่ใต้เขื่อนยาง ต้องยกคันป้องกันน้ำ ปกติน้ำจะท่วม  เคยใช้สารเคมีเพราะตอนแรกไม่ได้วางแผนพื้นที่สวนว่าจะปลูกอะไรบ้าง รักษาดูแลยังไง อีกทั้งทำคนเดียว พอผลผลิตเริ่มออกมีเหลือก็แจกบ้าง พอแจกมากๆเข้าคนที่มาขอก็เกรงใจ
                แหล่งความรู้ได้มาจาก การศึกษาดูงาน อบรม ที่มหาวิทยาลัยนเรศวร ตามโครงการ SIF  และเมื่อ 2 ปีที่แล้ว ได้เข้าติดต่อกับ คุณประวัติ จันทร์ศรีรักษา ประมงจังหวัดพิจิตร  เพื่อขอปลามาเลี้ยง
                ปัญหาที่ประสบ คือการขาดน้ำ น้ำท่วม ด้านงบประมาณลงทุน และลูกกำลังศึกษาเล่าเรียนอยู่
                จุดเด่นของสวน คือ การเพาะพันธุ์ปลาเองได้ การตอน ชำ เพาะ ติดตา ผลไม้เอง และการทำบัญชีฟาร์มซึ่งทำมาได้ 5 ปีแล้ว ถ่ายทอดฝึกลูกทำบัญชี จดบันทึก   สำหรับกิ่งพันธุ์ลูกค้าต้องสั่งก่อนแล้วจึงทำให้ ครั้งหนึ่งก็ประมาณ 100 กิ่งๆละ 20 บาท ส่วนใหญ่จะทำ มะนาว และก็มะม่วง
                การรวมกลุ่ม ได้เริ่มต้นรวมกลุ่มเมื่อปี 2535 ทางเกษตรจังหวัดได้ส่งเรื่องมาว่ามีใครสนใจ มีผู้สนใจ 80 คน  จากนั้นทางเกษตรได้นำกิ่งพันธุ์ไม้มาให้และเงินทุน 11,000 บาท นำมาขุดสระ
                การจัดตั้งกลุ่มเอง มีกลุ่มคนผู้บุกเบิก 7 คน โดย อ.อำนวย ปุยทราย เป็นประธาน วาระละ 2 ปี มีกิจกรรมร่วมกันอย่างต่อเนื่อง เปลี่ยนรูปแบบทำกิน เช่น การออมทรัพย์ เงินกู้ รับจ้างเพาะลูกไก่  ผลที่ได้จากการรวมกลุ่ม คือ การเอื้อประโยชน์แบ่งปันกิ่งพันธุ์ สนุกเพราะได้เจอกับเพื่อนคอเดียวกัน เรียนรู้เรื่อยๆ ผิดพลาด ล้มลุกคลุกคลานก็ไม่ท้อ ถึงแม้ว่าจะมีปัญหาเรื่องสมาชิกสวกหลายใบทำให้กิจกรรมมีมาก กิจกรรมไม่ต่อเนื่อง จากเมื่อก่อนประชุมกันทุกเดือน ตอนนี้ประชุม 3 เดือนต่อครั้ง  ที่จุด/ พื้นที่ ทำอะไรก็ได้แต่ของให้ดูช่วงฤดูกาลที่เหมาะสม
                แนวคิดการรวมกลุ่ม เกษตรกรส่งเสริมทำสวนประจำตำบลท่าเสา เห็นว่าเป็นการใช้เวลาช่วงละหน้าทำนา มาทำสวนผลไม้ไว้รับประทานมีโอกาสรับรู้ได้เยอะ มีรายได้เสริมเพราะใช้พื้นที่ไม่มาก ปลูกผักไว้กินในครัวเรือน อ.สุวัฒน์ จาก รร.วัดบ้านหนองดง เล่าให้ฟังว่า สมัยตอนเป็นเด็กอยู่ที่จังหวัดนครสวรรค์ประทับใจการเรียนการเกษตร และพอได้เป็นครูสอนเด็กก็ได้รับผิดชอบให้สอนด้านนี้ด้วย แต่พอมาอยู่ที่ ต.ท่าเสา ไม่ค่อยได้สอนเกษตร  ส่วนการมาร่วมรวมกลุ่มทำเกษตรเพราะที่บ้านก็ทำอยู่จึงเกิดการรวมกลุ่มกันเอง คิดว่าเป็นหนทางหนึ่งในการค้าขายในหมู่บ้าน กิจกรรมแรกๆคือ การปลูกต้นไม้ ในแปลงสวนแต่ละคน มีเจ้าหน้าที่จากอำเภอมาสวนการทาบกิ่ง ตอน และทางวิทยาลัยเกษตรสามง่าม (หน่วยฝึกอบรมไม้ผล) ไปขออบรม 5 วัน ดูงานที่วังทับทราย มีคุณสมหมาย บัวผัน ไปด้วยกัน 50 คน หลังจากนั้นได้กลับมารวมกลุ่ม ช่วยเอาแรงกัน ปลูกมะม่วงเป็นส่วนใหญ่เพราะกำลังได้รับความนิยม และได้ทำการจัดประกวดสวนในกลุ่มให้สมาชิกเป็นกรรมการ มีเกษตรอำเภอเป็นพี่เลี้ยง มีนายอำเภอเป็นเจ้าภาพจัดมา 3 ปีซ้อน แล้วก็เลิกราเพราะพิษน้ำท่วม และผลไม้ราคาตก แต่ที่ทำอยู่มี 4 – 5 ราย
                ปัญหาเกิดจาก แนวคิดขัดแย้งไปด้วยกันไม่ได้ บางคนเข้ามาเพื่อหวังกู้เงิน สมาชิกมากเกินไปไม่มีกติการองรับ ชักชวนสมาชิกใหม่ๆเข้าร่วมไม่ค่อยได้ เพราะไม่เกิดความเชื่อมั่น “แป๊ปเดียวได้ แป๊ปเดียวตาย” ทำอย่างนั้นจะได้กินเหรอ
                ปัจจุบันกลุ่ม มีกิจกรรมน้อยลง คนทำงานน้อย แบ่งบทบาทหน้าที่แล้วไม่ทำจริง ได้มีการพูดคุยกันแล้วว่าจะรวมตัวกันใหม่ ถ้าทำกันจริงๆ กลุ่มจะมีพลังต่อรอง หากมีโครงการลงมาแต่ถ้าคนไม่พร้อมก็ไม่มีประโยชน์
                ทางออกของปัญหาคือ ประสานทุกหน่วยงานให้ได้ เกษตรกรกล้าตัดสินใจ ศรัทธาปราชญ์ผู้รู้
ทั้งนี้ทางคุณจำรัส ได้ลงมาส่งเสริม สอนเรื่องปุ๋ยการปรับสภาพพื้นดิน การปลูกพืชผักในสวน มี ลุงจวน ลุงน้ำพอง ลุงบุญ ทำให้สมาชิกได้นำความรู้มาปรับใช้จริงๆ ร่วมกันทำปุ๋ยหมัก ประมาณ 500 กิโลกรัม คัดเมล็ดพันธุ์ข้าว
                ประเมินสถานการณ์กลุ่ม มีแกนนำหลัก 10 คน (เรียน วปอ. 3 คน) ทำไร่นาสวนผสมได้ต่อยอดเกษตรปลอดสาร สืบเนื่องมาจากการที่ลุงสนั่นไปเรียน วปอ.มา  มีกลุ่มเลี้ยงสัตว์ เลี้ยงไก่ เลี้ยงปลา
                ป้ายเต็มบ้านลุงสนั่นแล้ว ศูนย์ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตำบล ย้ายมาอยู่ที่สวนลุงสนั่นแล้วเพราะมีผลงานหลังจากเรียนวปอ. เพราะที่เดิมกลุ่มสมาชิกไม่มีใครทำ ไม่มีผลงาน
                อ.สุวัฒน์ ลองคัดพันธุ์ข้าวเรื่อยๆในวงปูนได้พันธุ์ข้าวมาจากคุณผดุงพันธุ์เหลืองทองจากการแนะนำของเพ็ญ ทำเมล็ดพันธุ์เพื่อขยายชอบทดลองเรื่อยๆ

หนุ่ม : 20:50 / 2549