หรือสถานการณ์การทำนาของบ้านนี้ กำลังจะเปลี่ยนไป? (1)

อาชีพชาวนา ที่เคยท่องจำสมัยเด็กว่า เป็นกระดูกสันหลังชาติ กำลังจะกลายเป็นอาชีพที่ไม่มีใครต้องการทำ จริงๆ หรือ

    จริงๆ ตั้งใจว่าจะนำเรื่องนี้มาเล่าให้ฟังหลายวันแล้ว  แต่ด้วยความสับสน วุ่นวาย ทั้งภาระหน้าที่และความสบสนในความคิดของตัวเองทำให้ล่าช้าไปหลายเพลา

     ตั้งแต่กลางเดือนมีนาคม 2550  ได้ลงพื้นที่ไปร่วมทำงานวิจัย แบบมีส่วนร่วม ในเรื่องการทำนาของบ้านนี้ โดยใช้วิธีการทำเวทีระดมความคิดเห็น ร่วมกับสำนักงานเกษตรจังหวัดสุพรรณบุรีและชาวบ้านที่บ้านห้วยหมาก ตำบลโพธิพระยา  ซึ่งเป็นบ้านที่มีอาชีพหลักในการทำนาข้าว  และนาแห้ว

   จากการที่ได้ร่วมฟัง ร่วมคิดในหลายๆ เวที ตลอดระยะเวลา 4-5 เดือนที่ผ่านมา ทำให้เกิดความคิดขึ้นมาว่า

" หรือสถานการณ์การทำนาของบ้านนี้กำลังจะเปลี่ยนไป ?"เพราะอะไรน่ะหรือ  ก็ต้นทุนการผลิตสูงขึ้น ผลผลิตที่ได้ต่อไร่น้อยลง ราคาข้าวไม่แน่นอน แถมท้ายด้วยภาวะภัยธรรมชาติ ภัยจากศัตรูพืช อื่นๆ มารุมเร้ามากมาย ประกอบกับคนที่ทำหน้าที่ชาวนาวันนี้ เป็นคนวัยกลางคน ย่างเข้าสู่วัยชรา แล้วจะมีแรงทำนาได้อีกต่อไปสักกี่ปี  การสืบทอดการทำนาของลูกหลานก็ไม่มี  เพราะสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป ลูกหลานไปเรียนหนังสือในเมือง หรือพอเรียนจบมัธยมต้น ก็พากันไปขานแรงงานในโรงงานอุตสาหกรรม  ที่เคลื่อนเข้าสู่ชุมชนเกษตรกรรมมากขึ้น  ด้วยค่านิยมของคนรุ่นใหม่  ไม่ได้มีความภาคภูมิใจในอาชีพชาวนาอีกต่อไป

อาชีพ ชาวนาที่เคยท่องจำสมัยยังเป็นเด็กๆ ว่าคือกระดูกสันหลังของชาติ  กำลังจะกลายเป็นอาชีพที่ไม่มีใครต้องการทำอีกต่อไป  จริงๆ หรือ  แล้วใครจะเป็นคนทำหน้าที่นี้ เม่อกระดูกสันหลังของชาติกำลังอ่อนแอลงทุกวัน ข้าวที่เป็นอาหารหลักของคนไทย หรือจะกล่าวได้ว่าเป็นอาหารหลักของคนกว่าครึ่งโลกก็ว่าได้

  หรือระบบการทำนาต้องเข้าสู่ระบบการทำนาที่เป็นของนายทุน  พื้นที่นากำลังจะเปลี่ยนมือ  ชาวนาที่เป็นเจ้าของผืนนากำลังจะกลายเป็นเพียงแรงงานในการทำนาแทนหรือ   ทำไม? เป็นคำถามที่เกิดขึ้นในใจของผู้เขียนซึ่งเป็นนักวิจัยมือใหม่  สำหรับการวิจัยเชิงสังคคมแบบนี้ ที่เข้ามาร่วมศึกษาการทำนาของชุมชนแห่งนี้

  คำถามมากมายเกิดขึ้นในใจ  เมื่อได้ร่วมอยู่ในวงสนทนา ทั้งๆที่ วิทยาการใหม่ๆ มีเครื่องทุ่นแรงมากมาย หลายคนในวง บอกว่า การทำนาเดี๋ยวนี้สบายกว่าแต่ก่อนหลายเท่า  และ ทางออกของเรื่องนี้จะเป็นอย่างไรต่อไป

            การทำนาในอนาคตกำลังจะเปลี่ยนไป หรือว่า"วิถีชาวนาไทยกำลังจะกลายเป็นตำนาน"