หน้าที่ของพระภิกษุ : ธรรมนูญชีวิต โดย พระเทพเวที (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)

หน้าที่ของพระภิกษุ

พระภิกษุสงฆ์ นอกจากปฏิบัติดีปฏิบัติชอบตามพระธรรมวินัยและสอนให้ผู้อื่นรู้ตามแล้วต้องปฏิบัติดังต่อไปนี้อีกคือ

อนุเคราะห์ชาวบ้าน

๑)      ห้ามปรามสอนให้เว้นจากความชั่ว
๒)     แนะนำสั่งสอนให้ตั้งอยู่ในความดี
๓)     อนุเคราะห์ชาวบ้านด้วยความปรารถนาดี (เมตตา)
๔)     ให้ได้ฟังได้รู้สิ่งที่ยังไม่เคยรู้ไม่เคยฟัง
๕)     ชี้แจงอธิบายทำสิ่งที่เคยฟังแล้วให้เข้าใจแจ่มแจ้ง
๖)      บอกทางสวรรค์ สอนวิธีดำเนินชีวิตให้ประสบความสุขความเจริญ
พิจารณาตนเอง

๑)      เรามีเพศต่างจากคฤหัสถ์ สลัดแล้วซึ่งฐานะ ควรเป็นอยู่ง่าย จะจู้จี้ถือตัวเอาแต่ใจตนไม่ได้
๒)   ความเป็นอยู่ของเราเนื่องด้วยผู้อื่น ต้องอาศัยเขาเลี้ยงชีพ ควรทำตัวให้เขาเลี้ยงง่าย และบริโภคปัจจัย ๔ โดยพิจารณา ไม่บริโภคด้วยตัณหา
๓)    เรามีอากัปกิริยาที่พึงทำต่างจากคฤหัสถ์ อาการกิริยาใดๆ ของสมณะ เราต้องทำอาการกิริยานั้นๆ และยังจะต้องปรับปรุงตนให้ดียิ่งขึ้นไปกว่านี้
๔)     ตัวเราเองยังติเตียนตัวเราเองโดยศีลไม่ได้อยู่หรือไม่
๕)     เพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลาย ผู้เป็นวิญญูชน พิจารณาแล้ว ยังติเตียนเราโดยศีลไม่ได้ อยู่หรือไม่
๖)      เราจักต้องถึงความพลัดพรากจากของรักของชอบใจไปทั้งสิ้น
๗)     เรามีกรรมเป็นของตน เราทำกรรมใด ดีก็ตาม ชั่วก็ตาม จักต้องเป็นทายาทของกรรมนั้น
๘)     วันคืนล่วงไปๆ บัดนี้เราทำอะไรอยู่
๙)      เรายินดีในที่สงัดอยู่หรือไม่
๑๐) คุณวิเศษยิ่งกว่ามนุษย์สามัญที่เราบรรลุแล้วมีอยู่หรือไม่ ที่จะให้เราเป็นผู้ไม่เก้อเขิน เมื่อถูกเพื่อนบรรพชิตถามในกาลภายหลัง

 

--------------------------------------------------------------------------------