สอนมือใหม่ เดือนธันวาคม 48

การสอนงานนักส่งเสริมการเกษตรมือใหม่ เราให้ได้มีการเรียนรู้ทั้งศาสตร์และศิลป์

          ในเดือนธันวาคม 2548 ทีมงานเรากำหนดให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ หรือการสอนงานนักส่งเสริมการเกษตรที่บรรจุใหม่ (มือใหม่) ในเดือนธันวาคม 48 ไว้ 2 วัน คือ วันที่ 21 ให้ความรู้(ศาสตร์) และวันที่ 23 ฝึกปฏิบัติ (ศิลป์)  ซึ่งในวันนี้ได้ดำเนินการตามแผนที่วางไว้ โดยมีรายละเอียดของกระบวนการที่ได้ดำเนินการ และจะขอนำมาเล่าสู่กันฟัง แต่อาจจะแยกเป็นตอนๆ เป็นหนังเรื่องยาว เพราะว่ามีเนื้อหาและรายละเอียดที่จะนำมาเล่ามากพอสมควร ดังนี้ครับ

          ตอนที่ 1 คือตอนที่ท่านอ่านอยู่นี้ จะเป็นกระบวนการทั้งหมดที่ได้ดำเนินการในวันนี้

          ตอนที่ 2 จะเป็นเรื่องเล่าของ คุณเชิงชาย  เรือนคำปา ที่มาเล่าเทคนิคและวิธีการบูรณาการแผนส่งเสริมการเกษตรภายใต้ศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรประจำตำบลนาบ่อคำ อำเภอเมืองกำแพงเพชร และ

          ตอนที่ 3 เป็นเรื่องเล่าของ คุณรังสรรค์  เลิศสูงเนิน ที่มาเล่ากระบวนการส่งเสริมการเกษตรภายใต้ศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรประจำตำบลมหาชัย อำเภอไทรงาม

          รายละเอียดของตอนที่ 1 เกี่ยวกับกระบวนการที่เราได้ดำเนินการสอนงานให้กับนักส่งเสริมการเกษตรมือใหม่ มีรายละเอียด ดังนี้ครับ

          เกริ่นนำ  โดยท่านวิโรจน์  พ่วงกลัด นวส.7 ว. หัวหน้าฝ่ายยุทธศาสตร์และสาระสนเทศ ได้กรุณามาพูดคุยกับน้องๆ นักส่งเสริมการเกษตรมือใหม่ ซึ่งในวันนี้ได้มาเข้าร่วมครบทุกคน ทั้งหมดจำนวน 7 คน

                                

          หลังจากนั้น เป็นการพูดทบทวนถึงการฝึกและการดำเนินการในเดือนที่ผ่านมา โดยผมและคุณสายัณห์  ปิกวงศ์  โดยได้พูดคุยซักถามพร้อมทั้งการนำเสนอตัวอย่างของจริงให้ทุกคนได้เห็น เช่น

• การจัดทำแฟ้มสะสมงาน ได้นำทั้งของคุณสายัณห์และของผม ให้น้องๆ ได้ดู ซึ่งเราทำในลักษณะที่ต่างกัน แต่ก็ชี้ให้เห็นว่า การจัดทำแฟ้มสะสมงานนั้น เราจะดำเนินการในลักษณะใดไม่ใช่เรื่องแปลก แต่รายละเอียดที่อยู่ข้างในต่างหากที่จะต้องประกอบไปด้วย ประวัติการทำงาน  การเรียนรู้และฝึกอบรม  ผลงานในพื้นที่ และผลงานทางวิชาการ เป็นต้น และหากนำไฟล์อีเลคทรอนิกมาให้ เราก็จะ ปชส.บนเว็ปไซต์ด้วย
• ผลการบันทึกประสบการณ์จากครั้งที่ผ่านมา ซึ่งเราได้กำหนดให้ทุกคนบันทึก และนำมาแลกเปลี่ยนกันอ่าน แล้วเก็บเป็นชิ้นงานของแต่ละคนในแฟ้มสะสมงาน ปรากฏว่า มีงานบันทึกของหลายคนที่เขียนได้ดีและมีความละเอียดเป็นที่น่ายินดีกับความก้าวหน้าในการเขียนบันทึกของน้องๆ ในโอกาสต่อไปผมจะนำเสนอไว้บนเว็ปไซต์ของสนง.เกษตรจังหวัด
• การทบทวนบทบาทของการเป็นวิทยากรกระบวนการ ซึ่งจะต้องเริ่มจากการ จัดทำแผนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้  การดำเนินการแลกเปลี่ยนเรียนรู้(สังเกต/บันทึก/อำนวย)  และการประเมิน AAR

          ต่อมา ผมได้นำเสนอการประเมิน AAR ซึ่งเป็นการเรียนรู้ทั้งในระหว่าง และหลังการดำเนินกระบวนการหรือการปฏิบัติงาน ในแต่และครั้ง ทุกคนสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ทุกสถานการณ์ และได้ให้หลักในการตั้งคำถามสำหรับการทำ AAR ไว้ 3 ประเด็นหลักๆ คือ

           1) วัตถุประสงค์ที่เรากำหนดไว้ ข้อไหนที่ได้ดำเนินการหรือเกิดขึ้น

           2) สิ่งไหนที่เราทำได้ดี/ไม่ดี เพราะอะไร

           3) ถ้าเราจะทำในครั้งต่อไป เราจะทำอะไรเพิ่มเติม/ปรับปรุง ให้ดีขึ้นกว่าเดิม

          อาจจะไม่ค่อยตรงกับทฤษฏี ก็คงไม่ว่ากันนะครับ แต่ที่เล่ามานี้เคยใช้แล้ว ง่ายต่อการตอบและการนำมาใช้ประโยชน์ในการปรับปรุงงานของเรา

          เมื่อผมเล่าเสร็จ  คุณเชิงชาย  เรือนคำปา ก็ได้มาเล่าเกี่ยวกับเทคนิคและวิธีการบูรณาการแผนส่งเสริมการเกษตรภายใต้ศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรประจำตำบลนาบ่อคำ อำเภอเมืองกำแพงเพชร และต่อด้วย เรื่องเล่าของ คุณรังสรรค์  เลิศสูงเนิน ที่มาเล่ากระบวนการส่งเสริมการเกษตรภายใต้ศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรประจำตำบลมหาชัย อำเภอไทรงาม

          เมื่อเล่าเสร็จ ก็ให้มือใหม่แบ่งกลุ่ม เป็น 2 กลุ่ม แล้วทำการสรุปเรื่องเล่าของทั้งสองท่าน หลังจากนั้นก็นำเสนอผลสรุปเทคนิคและกลยุทธ์ต่างๆ ของการทำงานในพื้นที่ ของผู้เล่าทั้งสองท่าน   คุณสายัณห์และผมได้สรุปตอนท้ายอีกครั้งพร้อมทั้งการประเมิน AAR โดยใช้ 3 คำถาม คือ 1) ที่มาวันนี้เราบรรลุวัตถุประสงค์อะไรบ้าง  2) ข้อไหนที่ไม่บรรลุวัถุประสงค์ของท่าน  และ  3) ท่านจะนำความรู้กลับไปใช้ในงานของท่านอะไรบ้าง รวมถึงข้อเสนอแนะในครั้งต่อไป 

                                 

          นัดหมายการลงไปฝึกปฏิบัติจริงในพื้นที่  ที่โรงเรียนเกษตรกรส้ม ตำบลท่ามะเขือ อำเภอคลองขลุง และเก็บข้อมูล รวิจัยการผลิตส้มนอกฤดูที่ ตำบลยางสูง อำเภอขาณุฯ วันที่ 23 ธันวาคม  48  รถออกจากสำนักงานเกษตรจังหวัด ประมาณ 08.00 น

          สุดท้ายของวันนี้ ได้นำมือใหม่ทุกคน เข้าเยี่ยมชมบล็อก gotoknow.org (KM นักส่งเสริมการเกษตร) พร้อมทั้งแนะนำรายละเอียดเพิ่มเติม เพื่อเปิดช่องทางการเรียนรู้และเชื่อมเครือข่ายชุมชนนักปฏิบัติ(ชุมชนคุณอำนวย)ของเราอีกทางหนึ่ง  

          วีรยุทธ  สมป่าสัก  21/12/48