ผมเป็นคนที่ความจำไม่ดีและดีพร้อมๆ กัน      ภรรยาบอกว่าผมเป็นคนที่เลือกจำ     แต่ผมว่าผมทำเช่นนั้นไม่เป็น หรือถ้าทำได้ก็เป็นทักษะแบบที่ไม่รู้ตัว

         สิ่งหนึ่งที่ผมแปลกใจมากที่ผมจำไม่ได้ชัด จำได้เพียงรางๆ และจำตัวบุคคลหรือชื่อคนไม่ได้     คือเรื่องความเจ็บใจ หรือแค้นใจ   ในชีวิตคนเรา ย่อมถูกกระทำ ในลักษณะถูกแกล้งให้เสียหน้า     ถูกแกล้งให้โดนอาจารย์ดุ     ถูกดูถูกที่เราเงอะๆ งะๆ ไม่รู้ว่าควรทำอย่างไรในสถานการณ์นั้น

        สมัยเป็น นศพ. (นักศึกษาแพทย์) เราถูกพยาบาลดุหรือแกล้งเสมอ     ยิ่ง นศพ. ผู้หญิงยิ่งโดนบ่อย     นศพ. ผู้ชายบางคนปล่อยเสน่ห์เก่งก็รอดตัวไป     บางหน่วยงานมีชื่อเสีย(ง) เป็นพิเศษ    เช่น (โออาร์) ห้องผ่าตัด     และผมก็โดนเข้าอย่างจัง   ทำให้ผมรู้สึกเสียหน้ามาก และเจ็บใจมาก    ตอนนั้นถึงกับคิดอาฆาตแค้นทีเดียว

         แต่แปลกนะครับ     การถูก "ทรีต" (treat = ปฏิบัติต่อแบบดูถูก) แบบนี้มันเปลี่ยนแบบพลิกหน้ามือเป็นหลังมือชั่วข้ามคืนเมื่อเราเปลี่ยนสภาพเป็นอินเทิร์น     ผมยังแปลกใจไม่หายมาจนบัดนี้      และทำให้ผมได้เรียนรู้สภาพ "ชั่วคราว และไม่ใช่ของแท้" ของการถูก "ทรีต"      ผมมาคิดได้ทีหลังว่า ที่ผมโดนดุ แบบทำให้เสียหน้านั้น ก็น่าจะสมควรอยู่     เพราะผมซุ่มซ่ามจริงๆ     และคนที่ดุผมเขาก็ดุด้วยความมีอารมณ์กังวล เพราะเกรงว่าคนไข้จะติดเชื้อจากการปฏิบัติผิดระเบียบห้องผ่าตัด     หรือผิดระเบียบวิธีทางการแพทย์

        พอเรามองเรื่องที่เราถูกทำให้เสียหน้า ด้วยมุมมองของผู้อื่น     เราก็จะลด หรือหมดความรู้สึกเคียดแค้นอาฆาต     ผมอาจจะโชคดี ที่หัดมองเรื่องราวต่างๆ จากหลายมุมมองได้    บางมุมมองก็ช่วยให้เรามองตัวเองด้วยอารมณ์ขัน    ซึ่งช่วยลดความรู้สึก "จำไว้นะมึง" หรือ "ฝากไว้ก่อนเถอะ   รอให้ถึงวันของกูบ้าง"     เมื่อเรามีกลไก ที่ช่วยให้ไม่จำเรื่องด้านลบ     เราก็มีความสุขง่ายขึ้น

       ผมโชคดีกว่านั้นอีก    ผมมีความจำไม่ดีเป็นธรรมชาติประจำตัว     ทำให้ยิ่งไม่จำเรื่องด้านลบ     เพราะต้องสงวนสมองไว้จำเรื่องดีๆ     เมื่อไม่จำเรื่องด้านลบ     เราก็มีความสุขง่ายขึ้น    หรืออย่างน้อยๆ ก็ไม่จมอยู่ในกองทุกข์

วิจารณ์ พานิช
๑๗ ตค. ๔๙