หอมกลิ่นดอกไม้ไทย


การปลูกดอกไม้ไทยนับเป็นภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ ที่สอนให้เราได้ชื่นชมธรรมชาติ จากกลิ่นหอมที่แตกต่างกัน ตลอดทั้งวันสร้างให้บ้านเป็นสถานที่ที่สดชื่นน่าอยู่ มีกลิ่นหอมกำจายเป็น "สุคนธบำบัด"ที่ไม่ต้องไปซื้อหา กล่อมจิตใจให้สงบเย็น

ช่วงนี้มีฝนตกลงมาเรื่อยๆ ต้นไม้ชุ่มฉ่ำดี แตกยอด ผลิใบอ่อนและดอกกันทั่วหน้า แต่สงสัยว่าดอกไม้บางชนิดก็อาจจะถึงฤดูกาลของเธอที่จะให้ดอก

ดอกไม้ไทยๆที่รูปร่างหน้าตามาในทางเป็นพี่น้องกัน เช่น การเวก สายหยุด กระดังงาสงขลา และนมแมว กำลังมีดอกสะพรั่ง

 

โดยเฉพาะสองชนิดแรก มีดอกแทบทุกก้านที่เลื้อยไต่ไปบนต้นไม้อื่น เช่น หน้าบ้านการเวกไต่ไปบนต้นปีปแล้วห้อยย้อยลงมา ส่วนหลังบ้านเธอไต่ไปบนต้นมะขามเทศ

 

  การเวก

ส่วนสายหยุดที่เลี้ยงมานาน เจริญงอกงามดี ไต่ขึ้นไปบนต้นพยอมซึ่งสูงมาก ต้องแหงนมองคอตั้งบ่า มองแทบไม่เห็นใบพยอม และเจ้าต้นพยอมนี้นำต้นใหญ่มาลงปลูก นำมาพร้อมๆกับที่เริ่มปลูกบ้าน กว่าห้าปีแล้ว ไม่เคยออกดอก แต่ก็ไม่ตายขนาดน้ำท่วมมาสองครั้ง สองครา เป็นที่ให้ต้นอื่นๆ ไต่เลื้อยพาดพัน เช่นต้นพวงชมพูซึ่งไปบานสะพรั่งอยู่สูงลิบ ให้ผีเสื้อมากมายมาวนเวียนกินน้ำหวาน จนปีที่แล้วพวงชมพูก็ตายไปด้วยน้ำท่วม ปีนี้สายหยุดเขาเลยยึดพื้นที่ หลังน้ำท่วมเมื่อปลายปีที่แล้วเพิ่งจะออกดอกนี่แหละ แล้วเหมือนให้ดอกงามและหอมกรุ่นชดเชยจากการเงียบหายไปนาน

สายหยุด

ส่วนนมแมว ดอกน้อยๆน่าเอ็นดู ไม่ได้ดกมากมาย แทบมองไม่เห็นดอกด้วยเธอขี้อายชอบไปซ่อนดอกอยู่หลังใบ ทีน่ารักอีกอย่างคือมีลูกเล็กๆสีเขียวออกเป็นกระจุก มีมากเสียยิ่งกว่าดอก ไม่มีฝีมือในการถ่ายรูปเท่าไร ถ่ายใกล้มากๆแล้วมันไม่ชัด

 

นมแมว

 

ดอกกระดังงาสงขลาก็ออกมากช่วงนี้แต่ดูเหมือนต้นไม่ค่อยงามเท่าไร เพราะไปอยู่ใกล้ต้นพยอม และโมกป่าที่สูงและมีใบกระจาย บังแสงแดด (กระดังงาไทยต้นจะสูงใหญ่ แม้ดอกจะคล้ายกันมาก)

  กระดังงาสงขลา

  

ดอกไม้พวกนี้จะส่งกลิ่นหอมกรุ่นสลับกัน เช่น สายหยุด ก็หอมตอนเช้า การเวก และนมแมวหอมตอนเย็น และกระดังงาสงขลาก็เช่นกัน (หากจำไม่ผิดเพราะดอกไม้ส่งกลิ่นหอมอวลปนกันไป) นี่ยังไม่รวมถึง มะลิลา มะลิซ้อน ที่หอมจากย่ำค่ำถึงเช้าตรู่ และรสสุคนธ์ที่หอมฟุ้งตอนเช้า

การปลูกดอกไม้ไทยนับเป็นภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ ที่สอนให้เราได้ชื่นชมธรรมชาติ จากกลิ่นหอมที่แตกต่างกัน ตลอดทั้งวันสร้างให้บ้านเป็นสถานที่ที่สดชื่นน่าอยู่ มีกลิ่นหอมกำจายเป็น "สุคนธบำบัด"ที่ไม่ต้องไปซื้อหา กล่อมจิตใจให้สงบเย็น

หมายเลขบันทึก: 110916เขียนเมื่อ 12 กรกฎาคม 2007 16:14 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 18:09 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (18)

สวัสดีค่ะอาจารย์ยุวนุช

        แค่อ่านที่อาจารย์เขียน  ก็ได้กลิ่นหวานเย็นของไม้ดอกหอมที่อาจารย์ถ่ายรูปมาให้ชมแล้วค่ะ    ชื่นใจเหลือเกิน.....   
        นึกแปลกใจอย่างหนึ่งค่ะ  เท่าที่เคยเห็นที่บ้าน  ดูเหมือนสายหยุด จะมีมดแดงชุมกว่าต้นอื่นๆ 
        ขอบพระคุณมากนะคะ   ที่อาจารย์นำความหอมจากธรรมชาติมาฝากในบันทึกนี้   : )

 ปล.ขออนุญาต(อีกทีค่ะ) เรียกชื่อจริงของอาจารย์นะคะ  : )

สวัสดีค่ะพี่นุช

ดีใจจังที่วันนี้โพสต์ได้ แถมได้มาต่อจากพี่แอมป์ซะด้วย  ดีใจจังค่ะ....เบิร์ดพยายามโพสต์คุยกับพี่นุชมาตั้งแต่ผ้าไทยแม่ฑีตาแน่ะค่ะ แต่ไม่สำเร็จ..

ที่บ้าน ( อีกหลัง ) เคยปลูกการเวกค่ะ แต่พอต้นใหญ่แม่ให้ตัดเพราะหนามเค้ายาวมาก แม่กลัวหลานสองคน ( ลูกน้องชายค่ะ ) จะโดนเกี่ยว เหลือแต่สายหยุด แต่เวลาไปทีไรไม่เคยทันกลิ่นเค้าเลยค่ะ  เพราะสายหยุดสมชื่อจริงๆ  ( เบิร์ดไปเลยสายทุกทีน่ะค่ะก็เลยอดได้กลิ่นเลย ^ ^ )  ไม้ไทยของเราจะไม่ค่อยสวยแพรวพราว แต่สวยจับใจด้วยกลิ่นหอมที่ละเมียดละไม  อุ่นหวานนะคะ

ขอบพระคุณมากค่ะที่พี่นุชทำให้เบิร์ดนึกถึงความหอม เย็น และหวานๆของดอกไม้ไทยขึ้นมาอีกครั้ง..ขอบพระคุณมากๆค่ะ

สวัสดีค่ะ ท่านอาจารย์

ชอบชื่อ คุณนายดอกเตอร์ มาก เก๋ค่ะ

เข้ามาดมดอม หอมกลิ่น ดอกไม้ไทย

ชื่นใจ มีชีวิต ชีวา ขอบคุณค่ะ

คิดถึง น้ำปรุง - แป้งร่ำ เมืองเหนือ ค่ะ

  • สวัสดีค่ะ คุณ คุณนายดอกเตอร์ ..

ต้อมเคยเข้าใจผิดมาตั้งนานค่ะ ว่า การเวกก็คือดอกกระดังงา  ก็มองยังไงไม่รู้ให้เป็นสายพันธุ์เดียวกันไปเสียได้

ชอบดอกไม้ไทย ๆ ที่มีกลิ่นหอมค่ะ  เย็นชื่นใจดีแท้   เพราะฉะนั้นเวลาที่เครียดหรือไม่สบายใจจะต้องหาต้นไม้มาปลูก  เคยลงลั่นทมไว้  ดอกออกทีก็ชื่นใจ  อดอกร่วงจากต้นก็เอาไปลอยโถแก้วไว้ในห้อง  ปรายตามองทีก็แอบอมยิ้มคนเดียว

นี่หมายตาไว้อีกหลายชนิดค่ะ  ถ้ามีโอกาสจะหามาลงอีก  เล็งไว้อยู่  ^_^

หมอมาถึงหาดใหญ่เลยค่ะ;)

สวัสดีค่ะพี่นุช...เข้ามายืนยันอีกครั้งค่ะว่า..

ชอบ..ค่ะชอบ...ชอบบรรยากาศบ้านพี่นุช

เมื่อวานไปดู...ที่แถวนอกเมืองไม่ใกล้ไม่ไกลขอนแก่นได้ที่ถูกใจ...อยู่ใกล้ๆ แก่นอโศกโอกาสที่จะได้ทานพืช - ผัก ปลอดสารพิษ มีคลองน้ำเย็นฉ่ำ... แต่ยังไม่มีวาสนาพอที่จะซื้อที่ได้ค่ะ ได้แต่ไปดูให้ชื่นอกชื่นใจ...

....

เห็นบ้านสวยทีไรทำให้นึกถึงบ้านของคุณตา-คุณยายค่ะ...

(^____^)

กะปุ๋ม

สวัสดีค่ะอาจารย์แอมป์P ขอบคุณที่แวะมาดมกลิ่นดอกไม้หอมร่วมกัน ขอเรียกตัวเองเป็นพี่ก็แล้วกันนะคะ

เจ้าดอกไม้ที่เขียนถึงมีมดแดงเยอะทุกต้น ที่บ้านนั้นต้นการเวกก็มีมดแดงไม่น้อยกว่าสายหยุดค่ะ แล้วการเวกจะเลื้อยแบบทะลุทะลวงมาก ไปทุกที่ น่าประหลาดใจในความพยายามของเธอมาก

ได้ไปเห็นหนังสือของเพื่อนเล่มหนึ่งเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมาแล้วนึกถึงอาจารย์มาก อยากส่งมาให้ ถามเพื่อนว่าเขาซื้อที่ไหน เขาบอกว่ามีคนให้มา อยากถามว่าอาจารย์มีหนังสือเล่มนี้หรือยังคะ "หนังสร้างสุข กลยุทธ์การดูภาพยนตร์อย่างรู้เท่าทันเพื่อสุขภาพ" ของ โครงการสื่อสร้างสรรค์สุขภาพ โดย สสส. หากยังไม่มี หรือหาซื้อลำบาก สัปดาห์หน้าจะมีธุระที่ สคส. ตึกเดียวกันกับสสส. จะซื้อส่งมาให้ เต็มใจและยินดีที่จะได้ร่วมสนับสนุนสิ่งที่อาจารย์กำลังคิดเพื่อสังคมค่ะ

สวัสดีค่ะคุณเบิร์ดP ดีใจที่ดอกไม้ไทยๆยังอยู่ในหัวใจ และความทรงจำของคนจำนวนมากอยู่ แม้ในกทม. ที่เขาทำซุ้มการเวกตามถนน ได้ทั้งร่มเงและกลิ่นหอม อย่างน้อยเวลาคนเห็นดอกไม้ ได้กลิ่นหอมบ้าง(แข่งกับกลิ่นไอเสียรถ) ก็ยังคลายความเคร่งเครียดลงได้นิดหน่อยนะคะ

จริงๆด้วยค่ะดอกไม้ไทยไม่ได้สวยแพรวพราว ดูดอกเหล่านี้สิสีก็เหลืองๆเขียวๆ ดอกไม้ไทยอื่นๆก็มักมีสีขาว แต่มีความหอมชื่นใจ

หนามการเวกนี้เป็นหนามที่มีรูปร่างสวยงามแปลกตาซ่อนความร้ายไว้ ต่างจากหนามต้นไม้อื่นๆ หากไม่คุ้นเคยจะไม่รู้ด้วยซ้ำว่านั่นคือหนาม บ้านมีเด็กก็ต้องระวัง บ้านพี่ไม่มีทั้งเด็กและคนแก่ (เรายังไม่ชราพอ)

คุณเบิร์ดไม่ทันดมกลิ่นสายหยุด พี่จะสูดความหอมเผื่อทุกวันนะคะ สายหยุดคงจะให้ดอกหอมไปอีกยาวนานช่วงนี้ค่ะ

ได้ไปเดินงานโอทอปมาสองวันเพราะมีธุระอื่นที่กรุงเทพ เสร็จแล้วก็ไปแวะ ไปเยี่ยมบูธคุณจิ๋วด้วยค่ะ ได้ผ้าใหม่มาอีกชิ้น ทำผ้านุ่ง ว่าจะไม่ซื้อผ้าใหม่ๆแล้วเชียวนา แต่นึกหาเหตุผลเพื่อให้ซื้อได้สบายใจ คือ ซื้อแล้วได้ช่วยผู้ทำหัตถกรรม และเราก็ได้ของสวยใช้ไปอีกหลายๆปี เพราะการนุ่งผ้าไทยแบบนุ่งเป็นผ้าถุง ผ้าซิ่น มันไร้กาลเวลา ไม่มีแฟชั่น เพราะไม่ต้องไปตามใคร ใส่แล้วรู้สึกเป็นตัวของตัวเอง สบายใจ

สวัสดีค่ะคุณปูP ดีใจที่ได้ผู้มาเยือนใหม่ ขอบคุณที่แวะมาค่ะ คุณก็เป็นคนช่างเดินทางเหมือนกันนะคะ จากเหนือจรดใต้

ตัวเองก็เคยเป็นครูสอนภาษาอังกฤษ ตอนจบปริญญาตรีใหม่ๆจากม.ช. ไม่รู้ทำไมชอบด้านภาษา คิดว่าการรู้ภาษาอื่นๆทำให้ได้เรียนรู้วิธีการและกระบวนการคิดของคนจากการอ่าน และมีปฏิสัมพันธ์ เป็นกุญแจไขอีกโลกวัฒนธรรม ประเทืองปัญญาดีนะคะ

อยู่ทางใต้มีดอกไม้หอมอะไรเด่นๆบ้างคะ เมืองไทยเรามีความหลากหลายของต้นไม้ ดอกไม้และสัตว์นานาพันธุ์จริงๆนะคะ

น้ำปรุง แป้งร่ำ คงมีกันทุกภาค สูตรต่างกันไปตามวัตถุดิบมั๊งคะ ตอนอยู่กับคุณปู่คุณย่าที่กรุงเทพได้มีโอกาสเห็นการทำ น้ำปรุง แป้งร่ำ ที่บ้าน และการนำดอกลำเจียกมาอบผ้า คุณย่าเคยเป็นสาวชาววังมาก่อนค่ะ เสียดายไม่ได้รับการถ่ายทอดมาเลย ตอนนี้ท่านก็เสียไปนานมากแล้วล่ะค่ะ

สวัสดีค่ะคุณต้อมP เดิมตัวเองก็ไม่ค่อยได้สนใจว่ากระดังงา การเวก อันไหนเป็นอันไหน คือมองรวมๆไป ว่าเป็นพวกเดียวๆกัน คือดอกสีเหลืองอมเขียวแล้วหอมๆ พอมาปลูกเอง ได้อยู่ใกล้ชิด ได้มีเวลาที่ช้าได้ที่จะประดอย ดื่มกาแฟ สูดกลิ่นหอมดอกไม้ ฟังเสียงนก ทุกเช้า เลยค่อยๆเรียนรู้ค่ะ

ชอบหาต้นไม้มาปลูกเหมือนกันเลยค่ะ จนบางทีซื้อมายังไม่รู้จะเอาลงตรงไหน ที่มีอยู่ก็เกยกัน พาดพันกัน บังเงากัน จนครึ้มรอบบ้าน แต่ก็ชอบนะคะ ยังไม่หยุดซื้อเลย บางทีซื้อเพราะชอบใบ เช่นมังคุด บางทีเพราะชอบดอก เช่น ไคร้น้ำ บางทีเพราะอยากเห็นลูกสวยและกินได้ เช่น มะยงชิด จนคนข้างกายบอกว่า ช่างซื้อสะเปะสะปะ เลยบอกว่าอย่ามาว่า เพราะชอบซื้อต้นไม้น่ะดีแล้ว หากฉันชอบซื้อเพชรขึ้นมาคุณจะหนาว อิ อิ

ที่บ้านเวลาลั่นทมร่วงก็จะเก็บขึ้นมา วางไว้ที่แท่นวางเทียนให้นางอัปสราบ้าง หากมากก็เอาลอยน้ำ เพราะส่วนมากดอกยังสวยอยูได้อีกวันสองวันเลยนะคะ

ขอบคุณที่แวะมาค่ะ

สวัสดีค่ะคุณMs.Q   P

คงตั้งใจจะเขียนว่า "หอม"ไปถึงหาดใหญ่ แน่ๆเลย

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมค่ะ ดีใจที่ชอบดอกไม้หอมนี้เหมือนกัน แค่เห็นรูปก็ระลึกถึงกลิ่นได้เหมือนกันนะคะ

สบายดีนะคะ? งานยุ่งๆก็หาดอกไม้สวยๆหอมๆไว้ข้างกายช่วยให้รู้สึกสบายใจขึ้นได้ค่ะ

สวัสดีค่ะน้องกะปุ๋มP ขอบคุณที่แวะเวียนเข้ามาร่วมชื่นชมบรรยากาศธรรมชาติด้วยกันค่ะ

หากมีโอกาสเลือกสร้าง"รัง"ของตนเองได้ ก็เลือกให้ถูกใจ ที่ๆน้องกะปุ๋มไปดูท่าทางน่าอยู่มากและหากสามารถอยู่และไปทำงานสะดวกยิ่งดี เมื่อชอบย่อมมีความเพียร ให้สิ่งที่ปรารถนาสำเร็จนะคะ

บ้านคุณตาคุณยายอยู่ที่ไหนคะ หากไม่ไกลและมีของดีอยู่แล้ว ยิ่งดีใหญ่

สวัสดีค่ะ

ช่วงนี้ยุ่งๆกับหลาน พอเข้ามาเห็นดอกไม้หอมๆก็หายเหนื่อยเลยค่ะ อยู่กับหลาน ทั้งเหนื่อยแต่มีความสุขมากที่สุดค่ะ 

ที่บ้านปลูกต้นโมกหลายต้น กระดังงา การเวก ต้นสาละ กุหลาบ รสสุคนธ์ ค่ะ  หอมดีค่ะ

แต่การะเวก ต้องดูดีๆ งูเขียวชอบอยู่นะคะ ไม่เคยพบเอง เพื่อนเตือนไว้ค่ะ

ตอนนี้ยังเหนื่อยอยู่หน่อย เลยนั่งอ่านบันทึกท่านอื่นๆไปพลางๆค่ะ ไปไหนก็ไม่ได้ไป ต้องพาหลานเที่ยว อายุ ขวบนิดหน่อย แต่อยากพาไปเปิดหูเปิดตา ใกล้ชิดธรรมชาติให้มากๆ

ที่บ้านอาจารย์มีกล้วยไม้ดินไหมคะ

 ดอกสวย สีม่วงสด และอยู่ทนมาก สักเกือบ  2 เดือนได้ แต่ต้องปลูกในกระถางนะคะ แสงแดดรำไร และแยกหน่อออกมาอีกได้มากๆเลยค่ะ ใจเย็นสักหน่อย ไม่ต้องซื้อเพิ่ม

ลองดูดอกที่นี่ค่ะ%e0%b8%94%e0%b8%ad%e0%b8%81%e0%b8%81%e0%b8%a5%e0%b9%89%e0%b8%a7%e0%b8%a2%e0%b9%84%e0%b8%a1%e0%b9%89%e0%b8%94%e0%b8%b4%e0%b8%99

สวัสดีค่ะ อาจารย์พี่นุช

แอมแปร์ขออนุญาตเรียกพี่ ตามที่พี่กรุณาอนุญาตเลยนะคะ  : )

ขอบพระคุณพี่นุชอย่างสูงเลยนะคะ  แอมแปร์ดีใจจังที่รู้ว่ามีหนังสือใหม่  เคยมีชุด "สื่อพื้นบ้านสื่อสารสุข"  น่าอ่านทุกเล่มเลย  แต่ตอนนี้ยังอ่านไม่จบ  พอรู้ว่ามีเล่มนี้  พรุ่งนี้ต้องกระโจนไปร้านหนังสือแล้วค่ะ  หากมีวางขายที่ซีเอ็ดหรือบีทูเอส ก็พอมีหวังค่ะ  ขอบพระคุณพี่นุชมากๆเลยนะคะที่แนะนำหนังสือดีอย่างนี้  อยากให้เด็กๆได้อ่านจังเลย....

ถ้าได้หนังสือแล้วแอมแปร์จะส่งข่าวให้ทราบนะคะ 

สำหรับเรื่อง "การรู้เท่าทันการสื่อสาร"  แอมแปร์ก็ยังเดินหน้าฝึกเด็กๆต่อไปค่ะ  และมีเรื่องอยากรบกวนเรียนถามพี่นุชอยู่หลายประเด็นเลยนะคะ  ตอนนี้กำลังพยายามศึกษาด้วยตนเอง  หาข้อมูลเท่าที่จะหาได้  เเละเรียบเรียงคำถามให้ดี  จะได้ไม่เป็นภาระพี่นุชในการตอบคำถามมากเกินไปค่ะ

ขอบพระคุณพี่นุชสำหรับความกรุณาที่ทำให้แอมแปร์ซึ้งใจจริงๆนะคะ  : )  

ที่สุดของสุดท้ายนี้ขอเรียนว่าชอบที่พี่นุชตอบคุณต้อ เรื่องซื้อเพชรมากค่ะ   อ่านแล้วถึงแก่หัวเราะกิ๊ก : ) 

ขอสูดกลิ่นหอมๆของสายหยุดบ้านพี่นุชอีกทีนะคะ   ...เห็นด้วยกับที่เบิร์ดบอกว่าดอกไม้ไทยไม่ได้สวยแพรวพราว....

                        ....แต่ก็หอมชื่นใจนักค่ะ ...  : )

สวัสดีค่ะคุณพี่ศศินันท์P กล้วยไม้ดินดอกสวยมากค่ะ ขอบคุณที่ส่งมาให้ดูนะคะ ชอบดอกไม้สีม่วงอยู่แล้วด้วย ยังไม่เคยเลี้ยงกล้วยไม้ดินเลยค่ะ เพิ่งทราบว่าดอกทนเกือบสองเดือน

พยายามปลูกต้นสาละมาสองสามปี ไม่ไปถึงไหนเลยค่ะสงสัยลงไว้ไม่ถูกที่ ชอบดอกอันน่าพิศวง เลยต้องไปชมที่อื่น ที่วัดมเหยงค์ในเมืองอยุธยา มีต้นใหญ่หลายต้นค่ะ

ยังยุ่ง ยังเหนื่อย ไม่ทันไปงานโอทอปเที่ยวนี้ไม่เป็นไรค่ะ เดือนธันวาคมจิ๋วเขาบอกว่าก็จะมีงานที่เมืองทองอีก คงเป็นงานเทศกาลของขวัญ

ได้อยู่บ้านกับหลานรักมีความสุขกว่าออกไปไหนๆอีกนะคะ

อยากเอารูปงูเขียวปากจิ้งจกที่ถ่ายไว้ลงให้ดูที่นี่ แต่ทำไม่เป็น น้องผึ้งเขาสอนแล้ว พอกลับบ้านทำเอง ทำไม่ได้ซะแล้วค่ะ เดี๋ยวคงเปิดบันทึกใหม่ง่ายกว่า

ขอบคุณมากเลยค่ะที่แวะมาเยี่ยมกันบ่อยๆ

สวัสดีค่ะน้องแอมแปร์P ชื่อเล่นเท่จริงๆ ไม่มีใครกล้าลองดีแน่ๆใช่มั้ยคะ

หากหาหนังสือไม่ได้ให้บอกนะคะ ยิ่งรู้ว่าคนรับสนใจ อยากอ่าน ก็อยากให้ พี่ไม่ได้ลำบากเลยค่ะ

ทีจริงไปอ่านหนังสือดอกไม้เขาบอกว่า ดอกไม้ไทยที่นำมาให้ดูมีถิ่นอยู่ทางใต้ทั้งนั้น อย่างการเวกนี่ ทางใต้เขามีชื่อเรียกอีกอย่างว่า กระดังงาป่า เป็นต้นค่ะ

สวัสดีอีกครั้งค่ะพี่นุช

ขอบคุณมากค่ะที่ช่วยลิงก์ไปยังดอกการเวก กระดังงา สายหยุด คล้ายกันมากๆเลยค่ะ แสดงว่าที่ผ่านมาสับสน คิดว่ากลีับที่แข็งเป็นกระดังงาค่ะ ขอบคุณอีกครั้งค่ะ

ขอบคุณคุณอุ๊ที่ตามลิงค์มาชมภาพนะคะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท