วันนี้ คุณหมอนภิสฎา พงศ์นิกร รพ.บางระกำ พาอาจารย์สุรีย์ สงบไทย เลขาชมรมผู้สูงอายุเทศบาลปากแรด มาเล่าสู่กันฟัง ในเรื่องกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ ภาพรวมของอำเภอบางระกำ และชมรมผู้สูงอายุตำบลปากแรดค่ะ ... เห็นบอกว่า อาจารย์ขับลุยน้ำมาได้ท่านเดียว (ตอนนี้ บางระกำ น้ำกำลังเอ่อ ท่วมพอดี)

คุณหมอปอ เล่าว่า การทำงานผู้สูงอายุของบางระกำ เราทำเป็นองค์รวม เริ่มงานกันเมื่อ 3 ที่แล้ว เริ่มจากการประชุมทั้งองค์กรแพทย์ และทุกองค์ในโรงพยาบบาล เพราะมีปัญหาว่าผู้สูงอายุป่วยทุกปี และมีจำนวนเยอะขึ้นทุกปี เป็นเพราะอะไร เลยมานั่งคุยกัน

ข้อสรุปจากการประชุม ทำให้มีนโยบายว่า เราต้องทำอะไร แต่ละหน่วยแต่ละงานมีหน้าที่ของตัวเอง ให้ไปดูแลผู้สูงอายุในส่วนที่ตัวเองทำได้

ดังนั้น ในส่วนองค์กรแพทย์ จะมีพยาบาลออกเยี่ยมบ้านผู้สูงอายุ ในส่วนงานทันตสาธารณสุข เรารับนโยบายมา มาคุยกันว่า จะจัดกิจกรรมการดูแลผู้สูงอายุ

อำเภอบางระกำมีชมรมผู้สูงอายุ 21 ชมรม ค่อนข้างเข้มแข็ง เราจึงคิดกันว่า จะดูแลผู้สูงอายุผ่านชมรมฯ และการเข้าไปครั้งแรก จะเข้าไปในชมรมที่เป็นพื้นที่ที่มีทันตบุคลากร ตอนนั้น มีเจ้าพนักงานทันตสาธารณสุขประจำ 3 ตำบล ตำบลที่เลือก คือ ตำบลบ่อทอง

ตลอดระยะเวลา 3 ปีที่ลงไป ได้ผลดีมาก เพราะว่า น้องไปร่วมกิจกรรมกับผู้สูงอายุทุกเดือน ทันตแพทย์ลงไปปีละ 2 ครั้ง ตอนนี้คือ ไม่ต้องขออาสาสมัครมาสอนแปรงฟันเลย 90% ของผู้สูงอายุที่ชมรมบ่อทอง สามารถถือโมเดล และสอนแปรงฟันได้

ดังนั้น จึงคิดว่า การทำงานของชมรมฯ ที่มีทันตบุคลากร เริ่ม stable เข้มแข็ง จึงเปลี่ยนเป้าหมาย เอาชมรมฯ ที่ไม่มีทันตบุคลากร ปีล่าสุดที่ผ่านมา เราได้งบกองทุนทันตกรรม จึงคิดว่า เมื่อทันตบุคลากรไม่เพียงพอ เราก็ต้องหาเครือข่าย ซึ่งเป็นผู้ที่อยู่ในชมรมผู้สูงอายุมาช่วยกันทำกิจกรรม

และได้รู้จักกับเจ้าหน้าที่ รพ.สต. แนะนำอาจารย์สุรีย์ ซึ่งเป็นเลขาของชมรมผู้สูงอายุเทศบาลปากแรด เกษียณอายุราชการมา 3 ปี อาจารย์เข้าใจงาน ให้ความช่วยเหลือ ร่วมมือในการเข้าทำกิจกรรมในชมรมผู้สูงอายุ ตำบลปากแรดเป็นอย่างดี

อ.สุรีย์ ... เล่าสู่กันฟัง ถึงการทำกิจกรรมชมรมผู้สูงอายุ ที่ชมรมผู้สูงอายุเทศบาลปากแรดว่า

ตำบลปากแรด มี 10 หมู่บ้าน แต่มีเทศบาล 2 แห่ง โดย เทศบาลปากแรดดูแล 3 หมู่บ้าน เทศบาลบึงระมานดูแล 7 หมู่บ้าน แต่ละหมู่บ้านจะมีประธานชมรมผู้สูงอายุ เลขาฯ และกรรมการ จัดกิจกรรมร่วมกัน บึงระมานจัดที่บึงระมาน ปากแรดจัดที่ปากแรด แต่พอถึงเดือนเมษายนของทุกปี ทั้ง 10 หมู่บ้าน จะมาจัดกิจกรรมเทศกาลสงกรานต์ร่วมกัน

กิจกรรมของผู้สูงอายุตำบลปากแรด

ปีนี้ ได้เขียนโครงการการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 84 พรรษา ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากเทศบาล

• ก่อนหน้านี้ เราช่วยเหลือตัวเองมาตลอด ทุกครั้งที่ไม่ได้งบประมาณ ก็มีการทำกิจกรรมทุกเดือน เราจะมาพบกัน กิจกรรมแรกคือ สวดมนต์ ไหว้พระ นั่งสมาธิ บริหารจิตใจให้สงบ โดยเชิญวิทยากร เช่น พระ เจ้าอาวาสวัด และพระที่มีชื่อเสียงดังๆ มาอบรมธรรมะเพื่อขัดเกลาจิตใจ เปลี่ยนกันไปทุกเดือน
• กิจกรรมต่อไป จะเชิญทันตแพทย์จากโรงพยาบาลบางระกำมาให้ความรู้เรื่องฟัน
• ประธานชมรมผู้สูงอายุจังหวัดพิษณุโลก มาให้ความรู้เกี่ยวกับสิทธิพึงได้รับของผู้สูงอายุ ความเคลื่อนไหว ของชมรมผู้สูงอายุแห่งประเทศไทย เพื่อให้ผู้สูงอายุตำบลปากแรดรู้เท่าทันเหตุการณ์
• กิจกรรมต่อไปคือ การบริหาร เคลื่อนไหวร่างกายด้วยเสียงเพลง
• ต่อจากนั้น สุขใจ สุขกาย รำวงกับกลองยาวผู้สูงอายุ

ที่นี่ ทำตารางการจัดกิจกรรมทุกเดือน ไม่ซ้ำกัน โดยจะมีกิจกรรมให้ความรู้ เรื่องสุขภาพ สุขภาพช่องปาก ให้กับผู้สูงอายุทกครั้ง ในเรื่องสุขภาพช่องปาก ในเดือนมีนาคม คุณหมอปอมาให้ความรู้เรื่องโรคในช่องปาก เดือนเมษายน เรื่อง ผู้สูงวัยยิ้มสวยด้วยการแปรงฟันถูกวิธี เดือนตุลาคม เรื่อง ผู้สูงวัยใส่ใจสุขภาพ เดือนพฤศจิกายน เรื่อง การบำรุงรักษาฟัน ฟันสวยยิ้มใส

และเดือนธันวาคม พิเศษหน่อย จะมี สวดมนต์ไหว้พระ นั่งสมาธิ ทันตแพทย์ตรวจช่องปาก ฟัน แนะนำการดูแลรักษาฟัน รื่นเริงใจไปกับกลองยาวผู้สูงอายุ และสุดท้ายรับประทานอาหารกลางวันร่วมกัน เป็นกิจกรรมส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่ และมีกลองยาวผู้สูงอายุ มาให้ความสนุกสนาน

การรวมกลุ่มของ ชมรมผู้สูงอายุเทศบาลตำบลปากแรด เพื่อทำกิจกรรม ได้แก่

• ออกกำลังกาย โดยชมรมรถจักรยาน ตอนตีห้า พร้อมกันที่หน้าวัดปากแรด แต่ละวันมีผู้สูงอายุเข้าร่วมขี่จักรยานประมาณ 40-50 คน จากปากแรดมาบางระกำ ระยะทาง 8 กม. ไปกลับ 16 กม. มีการส่งไปแข่งขัน ก็ได้รางวัลกลับมาเสมอ
• การออกกำลังกาย แบบแอโรบิค
• การตรวจสุขภาพทุกเดือน โดย อสม. จาก รพ.สต. ทุกวันศุกร์
• ตรวจความดัน วัดรอบเอว ตรวจเลือด ไขมัน เบาหวาน
• โครงการเยี่ยมเยียนสมาชิก เพื่อนช่วยเพื่อน ให้ผู้สูงวัยไปดูแลผู้สูงวัยที่ติดบ้าน ติดเตียง
• ประเพณีวัฒนธรรม ทำร่วมกัน โดยไปทำบุญที่วัด ทำบุญตักบาตร แต่งกายย้อนยุค ประกวด ก่อเจดีย์พระทราย เล่นช่วง เตะปิ๊บ ปิดตาตีปี๊บ ลิงอุ้มแตง พิชิตลูกโป่ง ตีกอล์ฟโบราณ
• รดน้ำขอพรผู้สูงอายุ
• ทุกวันพระ ในช่วงเทศกาลเข้าพรรษา ผู้สูงอายุนุ่งชุดขาว ห่มขาว มาค้างคืนที่วัด เพื่อปฏิบัติธรรม สวดมนต์เย็น นั่งสมาธิ และมาร่วมกันพัฒนาวัด มีการส่งประกวดวัดส่งเสริมสุขภาพ ได้รางวัลที่สาม ของจังหวัดพิษณุโลก
• การดูแลรักษาสุขภาพฟัน โดยหมอปอ และ รพ.สต.
• ภูมิปัญญาพื้นบ้านผู้สูงอายุ มีการทำขนมถ้วยโบราณ ข้าวหลาม ส่งเข้าประกวดได้รางวัลชนะเลิศที่ 1 ในงานเทศกาลกินปลา ชมหมาบางแก้ว ของบางระกำ
• การทอเสื่อจากต้นกกใช้เอง
• ทำไม้กวาดจากต้นขัดมอญ
• การผลิตดอกไม้จันทน์

ผลงานที่น่าภาคภูมิใจ

• รางวัลกลองยาวผู้สูงอายุ ส่งเข้าประกวดที่จังหวัดพิษณุโลก วัดราชบูรณะ ได้รางวัลที่ 3
• ปี 2543 ได้รางวัลวัดส่งเสริมสุขภาพ จังหวัดพิษณุโลก ได้ที่ 3
• ปีนี้ ส่งผู้สูงอายุเข้ามาเพื่อรอรับการคัดเลือกผู้สูงอายุที่มีสุขภาพดี ระดับจังหวัด 1 คน คือ ลุงเจือ ดิษฎี
• ได้รับคัดเลือกจากประธานชมรมผู้สูงอายุจังหวัดพิษณุโลก ให้เป็นชมรมผู้สูงอายุจัดการอบรมอาสาสมัครเยาว์วัยใส่ใจผู้สูงอายุ
• ชมรมรถจักรยาน ก็นำชื่อเสียงมายังชมรมผู้สูงอายุปากแรดด้วย ทุกครั้งที่ไปแข่งขัน

รวมเรื่อง พัฒนาชมรมผู้สูงอายุต้นแบบที่ ศูนย์ฯ 9