รัฐบาลชุดนายกอภิสิทธิ์ มีคำใหม่หลายคำที่ไม่คุ้นชิน เช่น ประชาวิวัติน์  หมอหนี้ คิดว่าหลายคนคงไม่คุ้น เกษตรกร คุ้นชินกับคำว่าหมอดินอาสา  และล่าสุดที่เพิ่งเคยได้ยินเมื่อไม่กี่วันมานี้คือ คำว่าปุ๋ยสั่งตัด

       และในส่วนของกระทรวงการคลังร่วมกับธนาคารออมสิน ก็อบรม"หมอหนี้"ออกมาหลายรุ่นหลายคนแล้ว  ทางกระทรวงยุติธรรม ก็มีโครงการสร้างความเข้าในหนี้นอกระบบ โดยการอบรมเผยแพร่ความรู้ด้านกฎหมายเพื่อแก้ไขปัญหาหนี้นอกระบบ และพัฒนาศักยภาพเครือข่ายคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพขึ้นมาทุกจังหวัด  

      พัทลุงได้ทำการอบรมให้ความรู้ในรุ่่นแรกไปเมื่อวันที่ 28 เมษายน 2554 ที่ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียน กศน. ในการนี้ทางฝ่ายผู้จัดการอบรม ได้เชิญวิทยากรที่มีประสบการณ์ มีความรู้ มีความสามารถ ทางด้านกฎหมายจากหลายสำนัก  และเปิดโอกาสให้แลกเปลี่ยนซักถามกันเต็มที่

        จากการฟังและสรุปประเด็นคำถาม มักถามในสิ่งที่เกิดขึ้นกับตัวเอง ซึ่งหลายๆเรื่องไม่สามารถโยงมาเกี่ยวกับหนี้นอกระบบได้ ซึ่งวิทยากรก็ได้ตอบไปตามวิชาการกฎหมาย และประสบการณ์ ซึ่งในเรื่อง  "หนี้นอกระบบบ" การที่จะสร้างความเข้าใจในหนี้นอกระบบได้ดี ต้องเอาคนที่มีประสบการณ์การเป็นเจ้าหนี้ และคนที่มีประสบการณ์การเป็นลูกหนี้มาพูดมาเล่าให้ฟัง รวมทั้งการที่จะแก้ปัญหาร่วมกัน  มันจะมีความหวังของชุมชนที่จะนำไปสู่ความน่าอยู่อย่างแท้จริง

    การพนัน  หวยใต้ดิน หนี้สินนี้คือรากของสังคมชนบทบท น้อยคนนัก ที่ไม่เคยแผ้วผ่านพานพบมาในชิวิต แม้กระทั่งการให้กู้เพื่อแก้ปัญหาหนี้นอกระบบในรอบที่ผ่านมา คนไม่มีหนี้ไปยอมทำสัญญากู้ยืมเพื่อให้เป็นหนี้  ก็มีหลายราย

    "อยากมีหน้าต้องมีหนี้" วาทกรรมนี้มีให้ได้ยินเสมอมา  ปัญหาของหนี้นอกระบบในมุมมองของผู้เขียน ถือว่ามีความเป็นธรรมหากทั้งสองฝ่ายไม่ละเมิดสิทธิไม่ ทำผิดกติกา   เจ้าหนี้มีศิล ลูกหนี้มีธรรม เป็นความสวยงามของชุมชน ปัญหาที่พบหนี้นอกระบบในชุมชน เจ้าหนี้หลายรายแทบผูกคอตายเพราะลูกหนี้เบี้ยวหนีหาย และลูกหนี้หลายราย สิ้นเนื้อประดาตัว จากมูลหนี้ไม่ร้อย แต่ถูกกลโกงของเจ้าหนี้ ย่ำยีเอาบังคับเอาทรัพย์ เจ้าหนี้หลายรายตายด้วยไข้โป้ง เพราะฟ้อง

   "คดีล้นศาล  คนพาลล้นคุก " ไม่สามารถแก้ได้ หากใช้มาตรการทางกฎหมายทุกรายไป  ปัญหาหนี้นอกระบบในมุมมองของผู้เขียน ถือเป็นปัญหาสาธารณของชุมชน ที่คนในชุมทุกคนต้องออกมาร่วมคิด ร่วมไกล่เกลี่ย ร่วมจัดการ องค์กรที่มีภาระกิจในเรื่องเหล่านี้ เช่น นักไกล่เกลี่ยชุมชน อสค.อาสาสสมัครพิทักษ์สิทธิและเสรีถาพ ต้องแสดงบทบาทเป็นเจ้าภาพในการร่วมคิดชวนคุย

       งบประมาณที่ทุ่มเทลงมาทางนักกฎหมายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับกฎหมายมากหมายและทำงานซ้ำซ้อนในกลุ่มเป้าหมายเดียวกัน ผู้เขียนมีความเห็นว่างบประมาณในการฝึกอบรมสร้างความเข้าใจในหนี้นอกระบบ หากนำมาฝึกอบรมให้นักการศาสนามีความรู้มีความเชี่ยวชาญในหนี้นอกระบบ และให้เป็นนักไกล่เลี่ย น่าจะเห็นผลเชิงชัดและยั่งยืนกว่าการให้นักกฎหมายไปทำ

       อาจจะเป็นชื่อโครงการแก้ปัญหาหาหนี้นอกระบบโดยการให้ ผู้นำศาสนามีความกล้าสักหน่อย ให้ผู้ใหญ่บ้าน กำนันมีอีหม่านสักติด ติดอาวุธความรู้ทางกฎหมายนำปัญหาหนี้สินมาสู่องค์กรการเงิน หรือสวัสดิการชุมชน ซึ่งมีเงิน และเงินเหล่านนี้ของกองทุนสวัสดิการ ต้องนำสร้างสวัสดิการให้คนในชุมชนอยู่ดีมีสุขไปใช้แก้ปัญหาหนี้นอกระบบร่วมกันร่วมกันนั้นคือมุมมองของอาสาสมัครคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพคนหนึ่ง