หลังจากประยุกต์ใช้หลักปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพมาลดความเครียด
และการใช้ความรุนแรงในพ่อแม่ของเด็กเล็กแล้ว อ่านบันทึกเดิม ที่นี่
ผู้เขียนต้องการนำมาลองใช้งานกับกลุ่มคนที่ต่างออกไป
จึงสนใจที่จะนำปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ
มาใช้ลดความเครียดและปรับเปลี่ยนการดูแลและแก้ปํญหาลูกในกลุ่มพ่อแม่ของวัยรุ่นบ้าง
ภายหลังการจัดบรรยายทางวิชาการเรื่องความเปลี่ยนแปลงในวัยรุ่น
และการให้ความช่วยเหลือของพ่อแม่ซึ่งมีผู้สนใจเข้าร่วมประชุม ๓๔คนแล้ว
ได้เชิญ พ่อแม่ที่สนใจจะร่วมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ
และมีความพร้อมที่จะแบ่งปันประสบการณ์เป็นกลุ่ม ได้อาสาสมัครจำนวน ๑๐คนเข้าร่วมโครงการ
พ่อแม่ที่มีลูกวัยรุ่นมีปัญหาร่วมคือ
ลูกเข้าสู่วัยรุ่นเกิดความเปลี่ยนแปลงในตัวลูก
ทั้งร่างกาย จิตใจ ความคิด และพฤติกรรม ซึ่งต้องการความรู้ความเข้าใจของพ่อแม่
มีภาระรับผิดชอบมากขึ้น จากงานที่ก้าวหน้าขึ้น
ญาติผู้ใหญ่ที่รับผิดชอบอายุมากขึ้น ภาวะสังคมเศรษฐกิจที่เร่งรัดขึ้น
พ่อแม่เองมีอายุมากขึ้นบางคนเข้าสู่วัยทอง ทำให้ศักยภาพจำกัดลงและต้องการการพักผ่อน
การดูแลสุขภาพกาย-จิตมากขึ้น
การช่วยเหลือพ่อแม่วัยรุ่นจึงประกอบด้วย
การปรับพฤติกรรมสุขภาพทั้งทางกายและอารมณ์ เพื่อให้มีสุขภาพกายและใจแข็งแรง
เพิ่มความรู้ความเข้าใจและทักษะในการดูแลวัยรุ่นอย่างเหมาะสม
เพิ่มทักษะในการจัดลำดับความสำคัญของภารกิจต่างๆ
ผลการสาธิต
ผู้เข้าร่วมทั้ง๑๐คน ให้ความร่วมมือเข้าร่วมกิจกรรมเฉลี่ยร้อยละ90
กิจกรรมครั้งที่๑-๒ ยังเป็นการทบทวนตนเองและทบทวนความรู้และทักษะในการดูแลตนเองและลูกวัยรุ่น
โดยมีสมาชิก๓คนที่มีพื้นฐานดีสามารถนำความรู้ไปใช้กับลูกได้และเป็นตัวอย่างให้สมาชิกคนอื่นๆ
และมีสมาชิก๓คนที่ร้อนใจต้องการความช่วยเหลือลูกวัยรุ่นเร่งด่วน ขอรับการให้คำปรึกษารายบุคคล
กิจกรรมครั้งที่๓-๕จึงเริ่มปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการดูแลตนเอง ควบคุมอารมณ์ และเปลี่ยนวิธีดูแลลูกวัย รุ่น สมาชิกทุกคนลดการใช้ความรุนแรงทางกายวาจากับลูกและสามารถลดความขัดแย้งลงอย่าง ชัดเจนแม้ยังมีการพลั้งเผลอบ้าง(ประเมินโดยตนเองก่อนและหลังเข้าร่วมปรับเปลี่ยน)
สมาชิก๖คนมั่นใจในการดูแลตนเองและลูกวัยรุ่น
สมาชิกสองคนปรับเปลี่ยนการดูแลตนเองและลูก แต่คิดว่าตนอาจยังต้องการ คำปรึกษาในบางครั้ง แต่สมาชิกอีก๒คนเปลี่ยนแปลงการดูตนเองและลูกเพียงเล็กน้อย
กิจกรรมครั้งที่๖เป็นการติดตามประเมินผล
ผู้เข้าร่วมโครงการปรับพฤติกรรม ตั้งใจทำกิจกรรมต่อเนื่องคือ
ออกกำลังกาย ครั้งละ 30 นาที 3 ครั้งต่อสัปดาห์
จัดลำดับความสำคัญของงาน-ภาระกิจเลือก -ทยอยทำงานสิ่งที่จำเป็น
หายใจคลายเครียด ทบทวนสิ่งดีๆที่เกิดขึ้นก่อนนอน
หมั่นหาโอกาสทำจิตอาสา
หมั่นชมลูก คิด พูด ทำกับลูกดีๆ
ทำตามแผนการเปลี่ยนแปลงของตนเองในประเด็นสำคัญเฉพาะตัวที่ตั้งใจไว้
การติดตามผลลัพธ์นัดหมายเดือนกุมภาพันธ์๒๕๕๘(ราว๒เดือน)
เพื่อประเมินความคงอยู่ของพฤติกรรมดูแลตนเองและลูก
ข้อเรียนรู้จากกลุ่มสาธิต
ผู้เข้าร่วมสาธิตเป็นเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลที่สมัครเข้าโครงการหลังฟังบรรยายทางวิชาการ
ทำให้ได้กลุ่มที่มีความพร้อมในการเปลี่ยนแปลงสูง
ในการประยุกต์ใช้งานจริง อาจพบความยากในการหาสมาชิกกลุ่ม
หรือสมาชิกที่ได้มามีความพร้อมในการเปลี่ยนแปลงไม่มากเท่ากลุ่มสาธิต
แม่ของวัยรุ่นมีความมุ่งมั่นในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพทั้ง๓ด้านมากกว่ากลุ่มแม่ของเด็กเล็ก
อาจเนื่องจากปัญหาของวัยรุ่นมีความยุ่งยากในการจัดการมากกว่า
ความรู้ที่พ่อแม่ของลูกวัยรุ่นควรมี
๑.ความรู้เรื่องการเปลี่ยนแปลงของวัยรุ่นทั้งร่างกาย สมอง ความคิด จิต อารมณ์ สังคม
ทำให้พ่อแม่ทราบความเปลี่ยนแปลงปกติของวัยรุ่น และเห็น โอกาสช่วยลูกพัฒนาศักยภาพด้านต่างๆ
๒.ความรู้เรื่องการดูแลสุขภาพตนเองได้แก่ การเลือกทานอาหารทั้งชนิดและปริมาณ การออกกำลังกายให้เหมาะสม ความเครียด และการหายใจที่ถูกวิธี
อ่านเพิ่มเติมคู่มือปรับพฤติกรรมสุขภาพ
๓.ความรู้เรื่องสมดุลของความสุข งาน รายได้ และความสุขจากจิตอาสา การจัดลำดับความสำคัญของงาน
๔.ความรู้เรื่องการกระทำของผู้ใหญ่ที่วัยรุ่นไม่ชอบ และเป็นอุปสรรคสำหรับพัฒนาการวัยรุ่น
๕.ความรู้และทักษะเรื่องพูดคุยประจำวันกับลูกวัยรุ่น การใช้ I message การ ติ และการชมลูก
บันทึกเดิมที่นี่ และ สื่อพูดคุยกับลูกวัยรุ่นที่นี่
และสำหรับพ่อแม่ที่ต้องการดูแลลูกด้วยตนเองมากขึ้นอาจต้องมี
๖ความรู้และทักษะเรื่องการพูดคุยเพื่อสร้างแรงจูงใจให้ลูกวัยรุ่น
( Motivational interview technique with teen)
เพื่อให้เกิดความใส่ใจในพฤติกรรมที่วัยรุ่นประพฤติจนเคยชิน
แต่พ่อแม่เห็นว่าสามารถปรับให้ดีกว่านี้ได้
หรือเป็นพฤติกรรมเสี่ยงที่ลูกวัยรุ่นยังไม่คำนึงถึงโอกาสสูญเสีย เช่นติดเกม ติดสื่อ โทรศัพท์
ขอหยุดบันทึกนี้ไว้เพียงเท่านี้
รอผลการติดตามความคงอยู่ของพฤติกรรมพ่อแม่ในตอนต่อไปครับ
สุดท้ายขอบคุณ ข้อมูล และสื่อต่างๆจากแผนงานส่งเสริมสุขภาพจิต สสส.
ชมรมจิตเวชเด็กแห่งประเทศไทย
ภาพ ประกอบสวยๆจาก 123rf.com มานะโอกาสนี้
มีประโยชน์มากเลยครับ
เป็นการอบรมที่ใช้ประโยชน์ได้มากเลย
คุณหมอหายไปนานมากๆ
สบายดีนะครับ
ขอบคุณ อ.ขจิต
ยุ่งนิสิตจะลงหมู่บ้านครับ
เดี๋ยวตอนลงจริงๆจะชวนไปช่วยโค้ชครับ
ผลการติดตามความคงอยู่ของพฤติกรรมพ่อแม่ อ่านที่นี่ครับ