เฝ้าดูจิตใจของเรา
เมื่อเฝ้าดูจิตในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา พบว่าจิตของเรานั้นวิ่งไปมารวดเร็วมาก วิ่งไปเรื่องนั้นเรื่องนี้ ไปอดีต ไปอนาคต ไปเรื่องที่พอใจ เรื่องที่ไม่พอใจ หรือบางครั้งหลุดไปอยู่นานกับเรื่องบางเรื่องจนเราเองก็ไม่รู้ตัว คือมัวแต่ติดพันกับเรื่องนั้นๆ เคลิ้มไปกับจิตใจที่คิดฟุ้งซ่านเป็นเรื่องเป็นราว
เมื่อก่อนเวลาฝึกสมาธิผมมักจะท้อแท้และโกรธตัวเองว่าทำไมนะ ใจไม่นิ่งเลย ทำไม่ก็แค่จิตของเราแล้วเราคุมไม่ได้ เหมือนจับมันขังเอาไว้ก็เท่านั้นเอง แต่ทำไม่เคยได้
ช่วงหลังมาคือการทำหน้าที่เป็นผู้ตาม ผู้รู้จิตเหล่านั้น ไม่บังคับ ไม่ฝืนเขา เพียงรับรู้ว่าเรากำลังคิดเรื่องอะไร และพยามดังจิตมารู้ที่ลิมหายใจเข้าออก หรือรู้กาย รู้เวทนา ของเราในขณะนั้นๆ
เคยได้ยินอาจารย์บางท่านว่าเมื่อเราทำตัวให้รู้มากๆ จิตที่ชอบดิ้นพล่านหรือเที่ยงล่องลอยก็จะสงบลง เพราะเราเจริญสติ จนรู้ทัน ดักไว้ทัน (การรู้หรือปัญญาจะมาแทนที่ความไม่รู้)
ที่เขียนไปก็ไม่แน่ใจซะทีเดียวว่าถูกต้องทั้งหมดหรือไม่นะครับ แต่ว่าพยามเขียนจากประสบการณ์ จากสิ่งที่กำลังปฏิบัติ และหวังผลยิ่งๆขึ้นไปครับว่า จะเป็นมนุษย์ที่มีสติ สมาธิ และปัญญา ที่ดีขั้น พัฒนาได้มากขึ้นเรื่อยๆ เพื่ออาจจากความไม่รู้ และความทุกข์ ครับ....
ความเห็น (8)
สวัสดีค่ะคุณหมอสุพัฒน์ kmsabai
ดิฉันก็ทำอย่างเดียวกันเลยค่ะ เพราะจิตก็วิ่งไปมา ซนยิ่งกว่าลิงค่ะ แม้จะลดความซนไปมากแล้วก็ตาม บางทียังวนกลับไปคิดบางเรื่องค่ะ
ตามดูอย่างเดียวเลยค่ะ เพราะห้ามไม่ได้หรอกค่ะ ตอนนี้ดีว่าจะรู้ตัวว่าตัวเองกลับไปคิดอีกแล้ว พอมีสติค่ะ คิดเหมือนคุณหมอที่บอกว่าไม่ต้องไปห้าม แค่ตามดู แล้วจิตจะค่อยๆ นิ่งมากขึ้นค่ะ
ขอบคุณที่นำประสบการณ์มาเล่าสู่กันฟังนะคะ...
สวัสดีครับคุณหมอสุพัฒน์
ตามอาจารย์กมลวัลย์มาแวะเยี่ยมเยียนตามประสาคนบ้านใกล้เรือนเคียง
ยืนยันว่าสิ่งที่คุณหมอปฏิบัตินะถูกต้องแล้วครับ
หลวงปู่ดูลย์ท่านสอนให้ทำความรู้ตัวเต็มที่ และ"รู้อยู่กับที่" โดยไม่ต้องรู้อะไร ทำความ"รู้ตัวอยู่เฉยๆ" ไม่ต้องไปจำแนก แยกแยะ อย่าบังคับ แต่ก็อย่าปล่อยให้ล่องลอยตามยถากรรม เมื่อรักษาได้สักครู่ จิตจะคิดแส่ไปในอารมณ์ต่างๆโดยไม่มีทางรู้ทันก่อน(สำหรับผู้ฝึกใหม่) ต่อเมื่อจิตแล่นไปคิดไปในอารมณ์นั้นๆจนอิ่มแล้ว ก็จะกลับรู้สึกตัวขึ้นมาเอง
หลังจากที่รู้ตัวแล้ว ให้พิจารณาเปรียบเทียบสภาวะของตัวเอง ระหว่างที่มี"ความรู้ตัวอยู่กับที่"กับ"ระหว่างที่"จิตคิดไปในอารมณ์ต่างๆ" ว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร เพื่อเก็บไว้เป็นข้อมูล(อุบาย)สอนให้จิตจดจำ
เมื่อปฏิบัติไปเรื่อยด้วยอุบายอย่างนี้ ไม่นานนักก็จะสามารถคุมจิตได้ และบรรลุธรรมในที่สุด โดยไม่ต้องปรึกษาใครเลย
ผมกับอาจารย์กมลวัลย์ได้ใช้วิธีนี้อยู่ครับ เห็นได้ชัดเลยว่า "กิเลสปรุงจิต หรือจิตปรุงกิเลส" กิเลสชนิดไหนที่หมดไปแล้ว ชนิดไหนที่ยังเหลืออยู่ และเหลืออยู่มากน้อยเท่าไร เรารู้แจ้งในจิตเราเอง โดยไม่ต้องถามใครจริงๆ
สวัสดีครับอาจารย์
 |
- ขอบคุณมากครับที่ร่วมแบ่งปัน
- เรื่องประสบการณ์รู้จิต หรือการเฝ้าดูจิตของตนผมคิดว่านักปฏิบัติคงมีอยู่มากครับ และคิดว่ามันคงจะเข้มข้นขึ้นเรื่อยๆ
- ผมว่า..จริงๆแล้วผมเคยใช้คำที่ออกจะดุเดือดมาก คือการต่อสู้ การรบกับจิตของตนเอง สมัยที่เป็นนักเรียน นักศึกษาครับ ตอนนั้นไม่ได้มีอาจารย์ อ่านก็น้อย และก็ใจร้อนครับ แบบจินตนาการว่าฝึกปั๊บ ต้องได้ผลทันทีตามที่คาดหวัง พอไม่ได้ บางครั้งผมนั่งอยู่คนเดียวเป็นชั่งโมงไม่ไปไหนเลยครับ เพราะว่าพยามที่จะจับลิงใส่กรง แบบว่าจับไปโกรธไป เสียใจไป ผิดหวังไปที่ในที่สุดมันก้ยังออกมาได้ แบบว่าบางครั้งเหมือนเรามีสองคนในคนเดียวเลยครับอาจารย์(เมื่อหลายปีก่อนนะครับ)
- ประสบการณ์ตอนนี้คือตั้งแต่รู้จักเรื่องกระบวนทัศน์ เรื่องคิดแง่บวก คิดเชิงระบบ เรื่องการเรียนรู้ คือศาสตร์ของจิตที่เป็นวิทยศาสสตร์สมัยใหม่ อ่านของอาจารย์หลายๆคน ไม่ยึดติดกับใครคนหนึ่ง มันก็เริ่มดีขึ้นครับ
- การฝึกตอนนี้เป็นไปอย่างนิ่มนวล สบายๆ สุขและสงบ และรู้สึกถึงการพัฒนาเปลี่ยนแปลงภายในที่รวดเร็วกว่าเดิมมากๆครับ ไม่วนๆอยู่กับที่เหมือนก่อน(เคยมีประสบการณ์หลังว่าจิตตนเองพัฒนาแล้ว เมื่อเจอปัญหา ความโกรธเราถึงรู้ว่า แท้จริงจิตวิญญาณภายในของเราแค่เพียงผู้เริ่มต้น ต่างกับชาวบ้านอื่นๆไม่มากเท่าใดนัก)
- ขอบพระคุณอาจารย์มากๆครับที่ร่วมแบ่งปัน
- รู้สึกเป็นบุญของผมจริงๆครับ จริงๆนะครับ
- ขอบประเด็นนี้มากครับ ต่อเมื่อจิตแล่นไปคิดไปในอารมณ์นั้นๆจนอิ่มแล้ว ก็จะกลับรู้สึกตัวขึ้นมาเอง
- คือว่ามีประสบการณ์ตรงนี้จริงๆครับว่า ช่วงนี้จะรู้สึกว่าจะเกิดความคิดเกิดขึ้นบ่อยๆแบบอัตโนมัติครับว่าตอนนี้เรารู้สึกตัวหรือเปล่า เรากำลังคิดอะไรอยู่ แบบว่า อ้อเมื่อกี้คิดเรื่องนี้ไป เคลิ้มไม่รู้ตัวเลยนะ แบบว่าแต่ก่อนอาจจะนานเป็นวันกว่าที่เราจะรู้ตัว แต่ตอนนี้จะมีการรู้สึกตัวทุกๆชั่วโมงครับ แม้กระทั่งเวลาที่เรามีสมาธิกับงานอยู่
- ขอบคุณท่านอาจารย์จริงครับ
|
|
- เข้ามายกมือเห็นด้วยกับท่านอาจารย์ทั้งสองครับ
- แต่ก็อยากแสดงความคิดเห็นเล็กน้อยครับว่า
- การฝึกกรรมฐานนั้นท่านแบ่งเป็นสองแบบครับ
- คือ สมถกรรมฐาน และ วิปัสสนากรรมฐาน
- แบบแรกเราฝึกให้ แน่วแน่ นิ่ง มีกำลัง ทำให้ได้สมาธิ
- แบบหลังเรารู้ตามอารมณ์ เพื่อให้เห็นความเป็นจริง ทำให้ ได้ปัญญา
- ฉะนั้นการที่เราฝึกสมถกรรมฐานก็เพื่อให้จิตเรามีกำลัง แล้วนำมาใช้กับวิปัสสนากรรมฐานครับ
- ผมเข้าใจว่าที่อาจารย์นั่งสมาธิก็เพื่อฝึกสมถกรรมฐาน และการรู้เท่าทันอารมณ์ที่กำลังทำอยู่นี้คือวิปัสสนากรรมฐานครับ
- ถ้าเราเข้าใจวัตถุประสงค์แล้ว เราก็สามารถทำทั้งสองอย่างแบบเกื้อกูลกันได้ดี
- เพราะผมเห็นคนเดี๋ยวนี้ชอบกล่าวหา สมถกรรมฐานกันมาก เพราะเขาไม่เข้าใจวัตถุประสงค์นั่นเอง
ฝากชี้แนะด้วยครับ
 |
- ขอบคุณมากครับที่ร่วมแบ่งปัน
- ความเห็นอาจารย์ทำให้ได้ทบทวนความเข้าใจมากขึ้นครับ
แวะมาทักทายคุณหมอค่ะ..ห่างหายไปนานเหมือนกันนะคะ..คุณหมอสบายดีมั๊ยคะ..
อากาศอย่างนี้..สำหรับตัวเองที่ยังกิเลสหนา(แหะ..แหะ)ไม่เหมาะกับการทำสมาธิซักเท่าไหร่..เนื่องจากกิเลศง่วงเหงาหาวนอน..ชนะทุกทีเลย..เฮ้อ..
สวัสดีครับ
 |
- สบายดีครับ
- ก็ค่อยๆเป็นค่อยไปนะครับ
- ผมก็ไม่คืบหน้าเทาใดครับทั้งที่เริ่มนานมากแล้ว ปัญญาคงน้อย หรือว่าความเพียรอาจจะไม่พอนะครับ