"KM" หมอสั่งยาหรือ?

การรักษาโรคแต่ละโรคย่อมใช้ยาแตกต่างกัน และบางครั้งเราสามารถดูแลรักษาตัวเราเองเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคได้...

     ประสบการณ์และองค์ความรู้ที่ผ่านมาได้สั่งสมการเรียนรู้เป็น "ทักษะ" เฉพาะตน  โดยเฉพาะเมื่อมีหลายเรื่องราวเข้ามาพัวพันก็อาจจะทำให้เรางง ๆ และสับสนได้ว่า "ตกลงแล้ว...เราทำเป็นจริงหรือ...หรือเราเผลอไปตรงไหน?" 

     แต่สิ่งดังกล่าวไม่สำคัญ...ถ้าเราหันมาดูแลตัวเราเอง  หมั่นฝึกฝนตนเองสม่ำเสมอ  หมั่นแลกเปลี่ยนเรียนรู้บ่อย ๆ และหมั่นทบทวนและบันทึกเป็นประจำ ก็จะทำให้เราไม่เป็นโรค  แต่ถ้าเราเป็นโรคแล้วก็อย่าทำให้เกิดความเรื้อรัง รีบไปหาหมอรักษาและดูแลตัวเองทันที

     ที่ผ่านมาดิฉันได้ดูแลตัวเองโดยการศึกษาหาความรู้จากการอ่านหนังสือ  จากการสนทนากับผู้รู้จริง  และทดลองลงไปเรียนรู้งานส่งเสริมการเกษตรกับพื้นที่  แต่มักจะไม่ค่อยชอบการจดบันทึก  ฉะนั้น จึงปรับปรุงตนเองใหม่โดยเราต้องอดทนและขยันเพิ่มขึ้นอีก 20 %  เพื่อเขียนสิ่งที่คิดและเขียนสิ่งที่ทำ

     โดยเริ่มแรกได้รับการพัฒนาและฝึกฝนตนเองให้เรียนรู้เครื่องมือในการทำงานเพื่อไปชวนเจ้าหน้าที่คุย  ส่วนสถานที่คุยก็จะเป็นกลุ่มเกษตรกรและชุมชนเป็นส่วนใหญ่ ภายใต้เทคนิค PAP  หลังจากนั้นก็จะถอดเครื่องมือที่ใช้  “วางแผนชุมชนแบบมีส่วนร่วม” (Participatory Assessment and Planning = PAP) นั้นมีอะไรบ้าง?  

ชื่อเครื่องมือ	เป้าหมาย	ลักษณะ
1.  ภาพแผนที่ (Map)	ใช้เพื่อสำรวจและระบุทรัพยากรในชุมชน
2.  วิเคราะห์ความสัมพันธ์       (Venn Diagram)	ใช้เพื่อรวบรวม วิเคราะห์ และประเมินความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มหรือบุคคล
3.  ตารางรายรับ-รายจ่าย	ใช้เพื่อรวบรวมวิเคราะห์และประเมินรายรับ-รายจ่ายที่เป็นกระแสเงินสด
4.  เรียนรู้อดีตของชุมชน      (Time-line)	ใช้เพื่อเรียนรู้อดีตของชุมชน
5.  ปฏิทินกิจกรรม 12 เดือน      (Crop Calendar)	ใช้เพื่อวิเคราะห์ระบบการผลิตและการใช้แรงงานภาคการเกษตรในรอบปี
6.  การจัดการแรงงานใน 1 วัน     (Main Day)	ใช้เพื่อวิเคราะห์การใช้แรงงานของเกษตรกรใน 24 ชั่วโมง
7.  วิเคราะห์บทบาทชาย-หญิง	ใช้เพื่อประกอบการตัดสินใจเพื่อถ่ายทอดความรู้ในเรื่องนี้ให้กับใคร? ผู้หญิงหรือผู้ชาย
8.  เครื่องมือที่ใช้วิเคราะห์ในการตัดสินใจใช้ทรัพยากร	นำ Crop Calendar  มาใช้ประกอบการตัดสินใจใช้เทคโนโลยี

  หมายเหตุ : ยังมีเครื่องมือเหลืออยู่อีก...จึงขอเชิญทุกท่านเพิ่มเติมได้และช่วยเติมช่องว่างที่เหลือให้ด้วยนะ...

     และวันนี้ดิฉันจึงเริ่มหันกลับมาทบทวนเทคนิคและวิธีการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นหรือองค์กรเรานำมาใช้ทำงานนั้นมีอะไรบ้าง? อาทิเช่น  PAP  AIC  PRA  FFS  PAR  KM  และอื่น ๆ ว่า... ตกลงแล้ว...แต่ละเทคนิค "ทำเพื่ออะไร?  มีกระบวนการอย่างไร? และเป้าหมายสุดท้ายมีอะไรเกิดขึ้นบ้าง?"

     เพราะเวลาหมอรักษาคนไข้ก็จะซักประวัติคนไข้  ถามอาการ  วินิจฉัย  และจะได้สั่งยาให้กินได้ถูก หรือถ้าคนไข้ดูแลรักษาตัวเองดี ถูกต้อง ก็จะป้องกันไม่ให้เป็นโรคได้  ค่อยมาตรวจร่างกายประจำปีก็พอ.

[วิศรุต]

ขอบคุณมากครับ สำหรับเทคนิคดี  ๆ ที่มีมาให้ศึกษาตลอดเลย ชื่นชมมาก ๆ เลยครับ

[สิงห์ ป่าสัก]

• ขอบพระคุณมากครับ ที่นำมา ลปรร.