การประชุมวิชาการรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ปี ๒๕๖๘ หัวข้อ HARNESSING TECHNOLOGIES IN AN AGE OF AI TO BUILD A HEALTHIER WORLD ส่วนที่เป็นการประชุมหลัก จัดระหว่างวันที่ ๓๑ มกราคม - ๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘ ที่โรงแรมเซนทารา แกรนด์ ราชประสงค์
๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘
ตามกำหนดการ เป็นการสรุปการประชุมและรับฟังความเห็นเพิ่ม ๑ ๑/๒ ชั่วโมง ตามด้วยการแสดงปิด
ช่วงสรุปมีวิทยากร ๔ คน บรรยากาศต่างจากปีก่อนๆ เพราะมีคุณ Emma จากนิวซีแลนด์ ที่เป็นคนเชื้อสายเมารี เป็นผู้เสนอสาระหลักของการสรุป โดยใช้สไลด์จากการประชุมสองวันก่อนนำมาฉายซ้ำเป็นเรื่องๆ เป็นข้อสรุปจากทีม rapporteur รวมทั้งสิ้น ๖๕ คน
ดร. วลัยพร พัชรนฤมล แห่ง IHPP ทำหน้าที่ผู้ดำเนินรายการแทน นพ. วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร ที่ปีนี้ติดงานที่เจนีวา ผู้กล่าวนำให้เห็นความเชื่อมโยงภาพใหญ่ของ PMAC คือศาสตราจารย์ วายวาย แห่ง NUS ชี้ว่าหัวข้อในปี ๒๕๖๕ - โลกที่เราอยากได้ ปี ๒๕๖๖ - การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ ปี ๒๕๖๗ - ภูมิศาสตร์การเมือง ปี ๒๕๖๘ - เทคโนโลยี และปี ๒๕๖๙ – การเปลี่ยนแปลงประชากร ที่มีความท้าทายด้านระบบ Global Governance เพื่อให้เกิด equity
ดร. วลัยพร ให้ข้อมูลของผู้เข้าร่วมประชุม ว่ารวมทั้งสิ้น ๙๗๕ คน มีรายละเอียดของกิจกรรมดังนี้
ข้อสรุปเสนอโดยคุณ Emma คือ การประชุมมี ๓ หัวข้อย่อย หัวข้อที่ ๑ ก้าวกระโดดใหญ่ของเทคโนโลยี หัวข้อที่ ๒ ข้อต้องคำนึงด้านจริยธรรม ความเท่าเทียม และการดูแลผู้ด้อยโอกาส หัวข้อที่ ๓ การกำกับดูแล นโยบาย และการจัดการเชิงรับใช้ เราได้เรียนรู้ว่า เอไอ เริ่มตั้งแต่ปี ค.ศ. 1956
ประเด็นสรุปข้อแรกคือ เทคโนโลยีมีโอกาสสร้างเสริมสุขภาพมากมายในด้าน การวิเคราะห์ข้อมูล การให้สัญญาณเตือนล่าวงหน้า การทำนายการระบาดของโรค บริการสุขภาพ การเงินเพื่อสุขภาพ ระบบข้อมูลเพื่อสุขภาพ การจัดการระบบบุคลากร ข้อสรุปข้อที่ ๒ อันตรายที่อาจเกิดจากเทคโนโลยี ได้แก่ Digital Divide, Data Colonialism, Climate Impact อันตรายนี้เกิดจาก ระบบกำกับดูแลที่อ่อนแอ และระบบคุ้มครองความเป็นส่วนตัว และความปลอดภัยด้านข้อมูล
ข้อเรียกร้องหลักจากที่ประชุมคือ ระบบกำกับดูแล (Governance System) ที่ทำงานได้ผล การนำเอาเรื่อง Health Technology & AI เข้าในหลักสูตรการศึกษาบุคลากรสุขภาพ และการส่งเสริมให้ประชาชนรู้เท่าทัน และรู้จักใช้ประโยชน์เอไออย่างถูกต้อง มีการบอกที่ประชุมว่า การใช้เอไอในทางไม่ถูกต้องก้าวหน้าไปเร็วกว่ามาก เวลานี้เรื่องเอไอกำกับโดยภาคธุรกิจ ระบบกำกับดูแลงุ่มง่ามเกินไป
พิธีปิด
เป็นการแสดงดนตรีแบบที่อึกทึกทั้งเสียงและแสงสี ที่เริ่มจากวงมนุษย์ ตามด้วยเอไอเข้าร่วมวง เวลาทั้งหมดเพียง ๑๐ นาที ที่น่าระทึกพหุประสาทยิ่ง ลงท้ายด้วยทีมนักดนตรีมาให้ผู้เข้าร่วมประชุมถ่ายรูปด้วย
การประชุมนี้เปิดด้วย เด็กชายเอไอ ปิดด้วยสาวนักไวโอลินเอไอ
วิจารณ์ พานิช
๒ ก.พ. ๖๘