ประวัติวันอานันทมหิดล: พระมหากษัตริย์ไทยรัชกาลที่ 8

วันอานันทมหิดล ตรงกับวันที่ 9 มิถุนายนของทุกปี เป็นวันคล้ายวันเสด็จสวรรคตของ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร รัชกาลที่ 8 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ราชวงศ์จักรี รัชสมัยของพระองค์แม้จะเป็นช่วงสั้นๆ แต่ก็เป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์ไทย และการสวรรคตก่อนวัยอันควรของพระองค์ยังคงก้องกังวานอยู่ในความทรงจำของคนไทยทั่วประเทศ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล ทรงเป็นพระราชโอรสพระองค์แรกในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศอดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก และ และสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ประสูติเมื่อวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2468 ณ เมืองไฮเดลเบิร์ก ประเทศเยอรมนี ขณะที่พระราชบิดาทรงศึกษาวิชาแพทย์อยู่ที่นั่น เริ่มขึ้นครองราชย์ในปี พ.ศ. 2478 ขณะมีพระชนมายุเพียง 9 พรรษา หลังจากการสละราชสมบัติของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะนั้นพระองค์ทรงศึกษาอยู่ในสวิตเซอร์แลนด์ และเนื่องจากทรงพระเยาว์และไม่เสด็จออกนอกประเทศ จึงมีการแต่งตั้งสภาผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เพื่อปฏิบัติหน้าที่แทนพระองค์

รัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเป็นช่วงเวลาแห่งการเปลี่ยนแปลงของประเทศไทย นับเป็นการเปลี่ยนแปลงจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ไปสู่ระบอบรัฐธรรมนูญ ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงที่นำโดยการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเสด็จกลับประเทศไทยในปี พ.ศ. 2488 หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 การกลับมาของพระองค์เต็มไปด้วยความกระตือรือร้นและความหวังสำหรับอนาคตของประเทศ อย่างไรก็ตาม รัชกาลของพระองค์สั้นลงอย่างน่าเศร้า ในวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลสิ้นพระชนม์ในวังของพระองค์จากบาดแผลกระสุนปืน ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างกะทันหันและน่าตกใจที่ทำให้ทั้งประเทศตกอยู่ในความโศกเศร้า

วันอานันทมหิดล จึงตรงกับวันที่ 9 มิถุนายน ของทุกปี เป็นวันชาติแห่งการรำลึกถึงพระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นที่รักยิ่งพระองค์นี้ พระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล ตั้งอยู่ที่บริเวณลานพระวิหารหลวง วัดสุทัศนเทพวราราม แขวงเสาชิงช้า เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ผู้คนมารวมตัวกันเพื่อวางดอกไม้และแสดงความเคารพ 

นอกจากนี้ที่คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจะมีการรำลึกถึงพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดลขึ้นทุกปีในวันที่ 9 มิถุนายน เนื่องจากพระองค์เป็นผู้ดำริให้จัดการคณะแพทยศาสตร์แห่งนี้ขึ้นเพื่อเพิ่มการผลิตแพทย์ให้เพียงพอต่อช่วยเหลือประชาชนในประเทศ