เซนได...จุดหมายปลายฝัน วันที่รอคอย (1) ญี่ปุ่นกับหลากหลายฉายาที่ได้รับ

เซนได…จุดหมายปลายฝัน วันที่รอคอย (1) ญี่ปุ่น กับหลากหลายฉายาที่ได้รับ

สเปน แดนกระทิงดุ

มาเก๊า แดนคาสิโน

เนเธอร์แลนด์ แดนกังหันลม

ประเทศต่างๆ มักจะมีฉายาที่คนทั่วไปรับรู้ว่าหมายถึงประเทศใด  ทั้งนี้เพราะฉายาที่ได้รับจะมีที่มาจากลักษณะเด่นของประเทศนั้นๆ เช่น 

• เนเธอร์แลนด์ ดินแดนแห่งกังหันลม
• ธิเบต ดินแดนหลังคาโลก
• นิวซีแลนด์ แดนกีวี
• ออสเตรเลีย แดนจิงโจ้
• จีน แดนมังกร
• รัสเซีย ดินแดนหมีขาว
• มาเก๊า แดนคาสิโน
• สเปน ดินแดนกระทิงดุ
• แต่ละประเทศมักจะมีฉายาแสดงถึงเอกลักษณ์เพียงอย่างเดียว มีเพียงประเทศเดียวเท่านั้นที่มีมากมายหลากหลายฉายา ประเทศนั้นก็คือ ญี่ปุ่น

ดินแดนอาทิตย์อุทัย (Land of the Rising Sun) 

ฉายา แดนอาทิตย์อุทัย นี้มีที่มาคือ ญี่ปุ่นตั้งอยู่ละติจูดที่ 20 จึงเป็นประเทศที่ตั้งอยู่ทางตะวันออกสุดของโลก (ละติจูดที่ 1-19 เป็นทะเล) แต่ละวันพระอาทิตย์จะส่องแสงในดินแดนของชาวญี่ปุ่นเป็นแห่งแรกในโลก จึงได้ฉายาว่า Land of the Rising Sun)

ธงของประเทศญี่ปุ่นจึงมีลักษณะเป็นพื้นหลังสีขาว ตรงกลางเป็นวงกลมสีแดงที่แสดงถึงดวงอาทิตย์ขึ้น ซึ่งมีชื่อเรียกว่า Hinomaru ซึ่งหมายถึง ธงของดวงอาทิตย์

ธงชาติญี่ปุ่นแสดงวงกลมที่เป็นตัวแทนของดวงอาทิตย์นี้ใช้มาตั้งแต่ปี 1870 โดยซามูไรผู้ออกแบบต้องการให้ดวงอาทิตย์บนธงแสดงออกถึงความเรียบง่ายแต่สง่างาม ซึ่งเป็นลักษณะของซามูไร นักรบญี่ปุ่นผู้สง่างาม

ดินแดนซามูไร (Samurai)

ซามูไร คือ นักรบญี่ปุ่นโบราณ มีบทบาทในการคุ้มกันผู้มีอำนาจในสมัยก่อนด้วยความจงรักภักดี มีความเชี่ยวชาญในการใช้ดาบ ยึดหลักวิถีนักรบที่เรียกว่า บูชิโด ที่ให้ความสำคัญกับเกียรติและศักดิ์ศรี และยึดมั่นในหลักการเดียวกับซามูไรคือ ความยุติธรรม ความกล้าหาญ ความเมตตา ความเคารพผู้อื่น ความซื่อสัตย์ ศักดิ์ศรี และความจงรักภักดี

(ภาพจากภาพยนตร์เรื่อง The Last Samurai)

บูชิโด หมายถึงนักรบหรือทหารในสมัยก่อน ซึ่งมักสวมเกราะและใช้ดาบเป็นอาวุธ ซามูไรจึงถือเป็นบูชิโดแบบหนึ่ง ซึ่งมีความแตกต่างกับบูชิโดคือซามูไรต้องมีนาย ขณะที่บูชิโดจะหมายถึงนักรบทั่วๆไปในความหมายที่กว้างกว่า

ดินแดนแห่งซากุระ

แม้จะไม่มีข้อสรุปว่าซากุระเป็นดอกไม้ที่มีถิ่นกำเนิดจากที่ใดแน่ แต่ดอกซากุระญี่ปุ่นสวยงามไม่แพ้ซากุระที่ใดในโลก ดอกไม้ประจำชาติของญี่ปุ่นไม่ได้ถูกกำหนดอย่างเป็นทางการ จึงถือเอาดอกซากุระและดอกเบญจมาศที่ชาวญี่ปุ่นคุ้นเคยมาตั้งแต่สมัยโบราณเป็นดอกไม้ประจำชาติ ในเทศกาลฮานามิหรือเทศกาลชมดอกซากุระในแต่ละปีจะมีนักท่องเที่ยวเดินทางมาชมซากุระเป็นจำนวนมาก

ซากุระเป็นดอกไม้ที่รู้จักในฐานะตัวแทนของดอกไม้ญี่ปุ่น ใช้ในการออกแบบเหรียญและแสตมป์ นอกจากนี้ยังพบบนปกหนังสือเดินทางอีกด้วย

ดินแดนภูเขาไฟ

นอกจากเป็นดินแดนอาทิตย์อุทัย ญี่ปุ่นยังเป็นดินแดนแห่งภูเขาไฟอีกด้วย เนื่องจากญี่ปุ่นเป็นประเทศที่เต็มไปด้วยภูเขาไฟซึ่งยังดับไม่สนิท และมีโอกาสกลับมาปะทุมากกว่า 100 ลูก แต่คนญี่ปุ่นก็ไม่ได้มีความหวั่นวิตกแต่อย่างใด พยายามเรียนรู้และปรับตัวอยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างเข้าใจ อีกทั้งยังพลิกวิกฤตเป็นโอกาสเปลี่ยนภูเขาไฟที่น่าสะพรึงกลัวให้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจ

ดินแดนแห่งเกอิชา

เกอิชา เป็นอาชีพอย่างหนึ่งของสตรีญี่ปุ่นในสมัยก่อน ซึ่งเป็นผู้มีความชำนาญด้านศิลปะ เช่น ชงชา จัดดอกไม้ และให้ความเพลิดเพลินบันเทิงใจด้วยการขับร้อง ฟ้อนรำ เล่นดนตรี เป็นเสมือนผู้ที่คอยต้อนรับและปรนนิบัติแขกผู้มาเยือน เอกลักษณ์ของเกอิชาคือการทาหน้าขาว สวมชุดกิโมโนหรูหราราคาแพง และทำผมอลังการ

(ภาพจากภาพยนตร์เรื่อง Memoris of a Geisha)

บางคนอาจเข้าใจผิดว่าเกอิชาคืออาชีพขายบริการทางเพศ ซึ่งความเป็นจริงแล้วเกอิชาไม่ใช่เช่นนั้น คำว่า เกอิชา มีความหมายว่า ศิลปิน เกอิชาจึงเป็นศิลปินชั้นสูงของญี่ปุ่นดั้งเดิม
เกอิชามีมาตั้งแต่สมัยเอโดะ แรกเริ่มเกอิชาเป็นผู้ชายมีหน้าที่ร้องเล่นเต้นรำสร้างความบันเทิง ต่อมาจึงกลายเป็นผู้หญิงอย่างทุกวันนี้

ดินแดนปลาดิบ

ชาวญี่ปุ่นนิยมกินปลาดิบเป็นอาหารจานหลัก ดังนั้นอาหารประจำชาติที่โด่งดังของญี่ปุ่นจึงเป็นปลาดิบ ปลาที่นิยมนำมาทำเมนูนี้ได้แก่ ปลาทะเล เช่น ปลาแซลมอน ปลาทูน่า ปลากระพงญี่ปุ่น ปลาโอ ปลาซาบะ ปลาหมึกยักษ์ ฯลฯ คนญี่ปุ่นมีความเชื่อว่าการกินอาหารที่ปรุงแต่งน้อยที่สุดจะทำให้ได้รับสารอาหารอย่างครบถ้วน และยังได้ลิ้มรสชาติที่แท้จริงของอาหารอีกด้วย

ชาวญี่ปุ่นนิยมรับประทานปลาดิบจิ้มกับโชยุหรือจะใส่วาซาบิเล็กน้อยลงบนเนื้อปลาแล้วจิ้มโชยุก็ได้รสชาติที่อร่อยเช่นกัน นอกจากนั้นยังนิยมรับประทานปลาดิบกับเครื่องเคียง เช่น หัวไชเท้าหั่นฝอย ขิงดอง หรือใบมิโสะ ความสำคัญอยู่ที่ความสดใหม่และความสะอาดของวัตถุดิบ

แม้ญี่ปุ่นจะมีหลากหลายฉายา แต่ทุกฉายาที่ได้รับได้สะท้อนเอกลักษณ์ความเป็นญี่ปุ่นอย่างชัดเจน

ขอขอบคุณ

• ภาพจากอินเทอร์เน็ต
• ภาพจากภาพยนตร์เรื่อง The Last Samurai
• ภาพจากภาพยนตร์เรื่อง Memoris of a Geisha