ชีวิตที่พอเพียง 4325. จิตตภาวนาในชีวิตประจำวัน

 

หนังสือธรรมะเล่มน้อย ผลของจิตตภาวนาคือ มรรค ผล นิพพาน    (ฟังธรรมบรรยายของท่านพุทธทาสได้ ที่นี่)   สะกิดให้ผมใคร่ครวญสะท้อนคิดตามหัวข้อบันทึกนี้   

สะท้อนคิดสู่ประสบการณ์ของตนเอง    ว่าจิตตภาวนาของผมไม่ใช่ตอนนั่งเฉยๆ หรืออยู่นิ่งๆ   แต่เกิดขึ้นตอนทำกิจหรือเคลื่อนไหวร่างกาย    เป็นสภาพที่จิตสงบนิ่งอยู่กับสิ่งเดียว     

ตอนเดินออกกำลังยามเช้าตรู่ตีห้า บนถนนรอบหมู่บ้าน   ผมตั้งจิตอยู่กับธรรมชาติรอบตัว   รับรู้ความสงัด ที่มีเสียงกบเขียดหรือแมลง    มีต้นไม้นานาชนิด บางช่วงส่งกลิ่นหอมอ่อนๆ ให้ความสดชื่น    จิตอยู่กับก้าวเดินของตนเอง    รู้สึกปลอดโปร่งโล่งเบาสบาย    

รถยนต์ที่จอดข้างถนน ก็ช่วยจิตตภาวนา ให้เห็นอนิจจังไม่เที่ยง    บ้านที่เป็นศูนย์คนพิการขายสลากกินแบ่งรัฐบาล     ที่มีผู้คนหนาแน่นพักอยู่ และมีรถสวยๆ จอดเต็มข้างถนน    ตอนนี้โหรงเหรง    เพราะโดนสลากออนไลน์แย่งอาชีพ   ผมเดินผ่านทีไรก็ปลงอนิจจังความไม่เที่ยงของสรรพสิ่ง 

วันก่อนไปงานเผาศพเพื่อนที่เป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย    เพื่อนรุ่นเดียวกันและใกล้เคียงกันมาเต็มศาลา     มองไปทางไหนเห็นแต่อนิจจัง เพราะหน้าตาท่าทางของแต่ละคนแตกต่างจากที่เคยเห็นตอนหนุ่มสาวมาก   หน้าตามท่าทางของผมก็คงจะไม่เป็นข้อยกเว้น   

วันที่ ๒๒ กันยายน ตอนตีสี่เศษๆ นั่งพิมพ์คอมพิวเตอร์ที่ระเบียงบ้านท่ามกลางฝนหนัก มีละอองฝนเข้ามานิดหน่อยๆ    อยู่ๆ คอมพิวเตอร์ดับวูบ    ทำอย่างไรก็ไม่ติด    ผมปลงว่าทุกอย่างไม่เที่ยง ข้อมูลในคอมพิวเตอร์ที่ผมไม่ได้ copy สำรองไว้ก็ย่อมหายไปได้เป็นธรรมดา     โชคดีที่เอาไปขอให้เจ้าหน้าที่ของ กสศ. ช่วยแก้ไขได้   เขาบอกว่าเพราะโดนความชื้น        

จิตตภาวนาของผมไม่ได้มุ่งที่นิพพาน    แต่มุ่งลดตัวตน และมุ่งให้ตนเองทำประโยชน์มากหน่อย ก่อโทษน้อยหน่อย    แค่นี้ก็เพียงพอแล้ว    เป็นจิตตภาวนาเพื่อให้ตนเองมีสติ ไม่กระทำสิ่งที่ทำให้คนอื่นเดือดร้อน   และทำสิ่งที่ช่วยให้คนอื่นมีความสุข หรือได้รับผลประโยชน์   

มุ่งจิตตภาวนา เพื่อจิตนิ่ง สามารถสะท้อนคิดจากผัสสะ ให้เข้าใจสิ่งต่างๆ รอบตัวได้ลึกขึ้น     แล้วนำออกแลกเปลี่ยนเรียนรู้    เพื่อสร้างสังคมเรียนรู้    จนกว่าร่างกายจะเสื่อม และสลายไป 

วิจารณ์ พานิช

๒๘ ก.ย. ๖๕