๑,๒๖๕ Active Learning

          การเรียนการสอนที่กำลังฮอตฮิตอยู่ในเวลานี้ ที่สพฐ.ศธ. ส่งมอบให้ทุกเขตพื้นที่ฯถ่ายทอดกระบวนยุทธิ์ให้เสร็จสิ้นโดยเร็วที่สุด ผมติดตามแต่ไม่ตื่นเต้นเท่าไรนัก เพราะเข้าใจเอาเองว่า กระบวนการสอนแบบนี้ เป็นของเก่าที่นำมาปรับปรุงใหม่เท่านั้น

          ของเก่า หมายถึง เราไปลอกของเขามา แบบว่าฝรั่งเขาคิดไว้หลายคนหลายแบบ และหลายสิบปี พอนำมาหลอมรวมกันให้พอเหมาะพอดี มันจึงมีความเป็น Active 

          ความจริงก็คือ ไม่ใช่เรื่องแปลกใหม่ เพราะธรรมชาติการเรียนรู้โดยทั่วไประหว่างครูกับนักเรียนก็ต้องเป็นเช่นนี้อยู่แล้ว เพียงแต่ว่าเรายังไม่จริงจังและทำไม่ครบองค์ประกอบเท่านั้น

         Active Learning มีอะไรบ้าง ฝากให้เข้าใจง่ายขึ้น ดังนี้

        คิดแก้ปัญหา ครูต้องสอนแบบไม่ยึดติดตำรา หาวิธีการให้นักเรียนค้นคว้าทดลอง วิจัย(เล็กๆ)  ประยุกต์ใช้หลักการทฤษฎี ไม่ตีกรอบแต่นักเรียนต้องหาคำตอบด้วยตัวเอง

        พามีส่วนร่วม ครูอย่าทำตัวเป็นศิลปินเดี่ยว พูดคนเดียวอยู่หน้ากระดานดำและไม่ปล่อยให้นักเรียนนั่งหาวหน้าเหี่ยวอยู่หลังห้อง ต้องมีการแสดงออกอย่างกระฉับกระเฉง

        รวบรวมความคิด ครูต้องฝึกให้เกิดผลสัมฤทธิ์ในตัวนักเรียน เพื่อให้เขาจัดระบบความคิด จนเกิดเป็นองค์ความรู้ให้ได้ นำมาซึ่งความคิดรวบยอดที่หยั่งรากฝังลึก ซึ่งจะดีกว่าการท่องจำอย่างแน่นอน

      สร้างจิตสัมพันธ์  ครูต้องทำให้บรรยากาศการเรียนการสอนเป็นแบบ”กัลยาณมิตร”สร้างไมตรีจิตให้เกิดขึ้นในห้องเรียน โดยให้นักเรียนช่วยเหลือเกื้อกูล มากกว่าการแข่งขันกันอย่างเอาเป็นเอาตาย

      รังสรรค์วินัย ครูต้องส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมให้เกิดขึ้นได้ในห้องเรียน โดยไม่มองข้ามเรื่อง หน้าที่ของนักเรียน ระเบียบวินัย และความรับผิดชอบ

      ท้าทายกิจกรรม ครูต้องสร้างสถานการณ์ที่เร้าใจ ตื่นเต้น แปลกใหม่ ไม่ซ้ำซากจำเจ เพื่อให้นักเรียนฟัง พูด อ่าน เขียนและคิดอย่างลุ่มลึก เพื่อเป็นพื้นฐานไปสู่การฝึกให้นักเรียนเรียนรู้ด้วยตนเอง

     นำคิดวิเคราะห์ ครูต้องใช้วิทยายุทธขั้นสูงในการจัดกิจกรรม ที่เน้นการฝึกให้นักเรียนคิดสังเคราะห์ และคิดวิเคราะห์ ฝึกให้นักเรียนใช้เหตุใช้ผล ประยุกต์ใช้ความรู้และประเมินผลงานได้

     เจาะบูรณาการ ครูต้องสร้างความรู้ความเข้าใจในด้านสารสนเทศ นักเรียนสามารถใช้ได้หลากหลาย เพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียนบูรณาการข้อมูลข่าวสาร เพื่อฝึกฝนความสามารถในด้านทักษะความคิดรวบยอด

     งานเอื้ออำนวย ครูต้องอำนวยความสะดวกให้นักเรียนแลกเปลี่ยนเรียนรู้อย่างคล่องตัวและเป็นระบบครบวงจร เพื่อให้การเรียนรู้คู่การปฏิบัติอย่างสมบูรณ์ เพิ่มพูนการฝึกหัดทักษะกระบวนการในการแสวงหาความรู้

     ช่วยเหลือตนเอง ครูสร้างเสริมความรู้ด้วยกระบวนการที่หลากหลาย ทำให้นักเรียนได้รับประสบการณ์ บรรลุคุณลักษณะที่สำคัญ คือ นักเรียนสามารถทบทวน ตรวจสอบ และสรุปความรู้ทั้งมวลได้ด้วยตัวนักเรียนเอง

     Active Learning จึงเป็นการเรียนการสอนที่สำคัญและน่าสนใจในศตวรรษนี้ แต่ถ้า ผอ.รร.ไม่ลงไปนิเทศ เขตพื้นที่ฯไม่กำกับติดตาม เลินนิ่งก็คงจะนิ่งต่อไป และอาจจะกลายเป็นเลินเน่าเหมือนเดิมก็ได้

ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๒๒ มีนาคม ๒๕๖๕